| 
 college 7 April 2004 
 radikaal  eindig? 
printversie (zonder beelden en 
kleuren) 
  
    
      | 
       de mens is een 
    grensgeval, ingeklemd als hij is tussen begin en einde, geboorte en dood. 
    Gelukkig ligt er tussen begin en einde voor veel mensen nog veel te 
    verhapstukken.Maar de mens blijft bij tij en ontij soms een verbetengevecht 
    voeren met zijn grenzen, die als maar niet te passseren zijn. 
    De filosofie van de radicale eindigheid gaat er principieel 
    van uit, dat de mens een begin en einde heeft en verwerpt een 
    bovenhistorische gedachtegang of een stukje metafysica. De mens heeft begin 
    en einde, maar geen oorsprong en en bestemming (Foucault). Hij zal het 
    moeten rooien in deze, soms onherbergzame wereld. De werkelijkheid is 
    eigenlijk chaos (Nietzsche) , bestaat uit fragmenten die weinig of niets met 
    elkaar te maken hebben De werkelijkheid is verdeeld. En als we ons de  
    werkelijkheid voorstellen alps een eenheid, dan is dat volgens Kant veeleer 
    een gedachtenpatroon van ons.  | 
   
   
  
  
    
      | 
   
  
    | vormen de onderscheiden werkelijkheden 
    toch niet op een of andere manier een eenheid? Volgens Nietzsche is de 
    werkelijkheid disparaat en er is niets te zeggen over de werkelijkheid. De 
    eenheid in de werkelijkheid bedenken we zelf, zegt Kant. De werkelijkheid 
    zelf is onkenbaar. Volgens H. Berger vormen de vele werkelijkheden zoals 
    we die tegenkomen toch een eenheid. Ieder willkeurige werkelijkheid heeft 
    vanuit zichzelf een band met een andere werkelijkheid.  | 
    Is die band accidenteel? De band die de 
    verschillende werkelijkheden met elkaar verbindt, kan niet sekundair zijn, 
    alleen maar in een heel beperkt opzicht één zijn; dan zouden de 
    werkelijkheden in alle andere opzichten onverbonden en radikaal veel zijn. 
    De  band moet dieper liggen. De eenheid van de werkelijkheid is 
    wezenlijk. De diepste kern van de werkelijkheid is de bron van de eenheid. 
    Het wezen van de mens maakt bijvoorbeeld de eenheid tussen individuen uit, 
    maar is tevens ook een bron van verschil. Het individuele verschil is niet 
    onbelangrijk, want alles bestaat individueel. Dus geen eenheid, zou 
    Nietzsche zeggen. 
    Maar tot in het diepste van de individuele eigenheid zijn de vele 
    werkelijkheden één met elkaar. Een schijnbare paradox: de bron van het 
    verschil is tevens de bron van eenheid. Daar waar de werkelijkheden van 
    elkaar verschillen tot in de alles omvattende diepte, zijn ze met elkaar één.  | 
      | 
   
 
  
de mens onsterfelijk? 
  
  
    
      | 
    Wie is de mens 
    eigenlijk, dat hij zich de pretentie aanmeet onsterfelijk te zijn?is dat 
    niet ene gedachte te ver? Vanaf het moment 
    dat mensen tot het bewustzijn kwamen, hebben ze geworsteld met de vraag naar 
    de zin of onzin van de dood. Lang voordat religies ontstonden, was deze 
    vraag aanwezig in de hoofden van de eerste bewuste mensen.  En heel de 
    mensengeschiedenis door heeft met geprobeerd om vorm te geven aan 
    onsterfelijkeid, hier op aarde en of later in een hiernamaals, de elyseische 
    velden, hemel en hel.Of nog anders: men laat zich invriezen, wachtend op 
    betere tijden.  | 
   
 
  
 |