De Duitse Opmars
Op 22 juni 1941 viel Duitsland de Sovjet-Unie binnen. Voor de SU was dit een klap vanuit onverwachte hoek aangezien Duitsland en de SU een niet-aanvalsverdrag hadden en twee jaar eerder samen nog Polen hadden verdeeld. De invasie droeg de codenaam Operatie Barbarossa en telde ruim 4 miljoen Duitse soldaten. De Sovjet-Unie was dan ook totaal niet klaar voor zo'n grootscheepse aanval en de Duitsers konden zeer snel terrein winnen. Zo snel zelfs dat een half jaar later de Duitse troepen voor de poorten van Moskou stonden. Dit dwong de Soviets tot drastische maatregelen, maar ze wisten de Duitse opmars tot stilstand te brengen en zelfs terug te duwen.
Het Duitse opperbevel besloot haar prioriteiten in de oorlog te veranderen en liet de Duitse troepen koers zetten naar de olievelden in de Caucasus. De Sovjet verdediging was hier niet op berekend en in Augustus 1942 waren de Duitsers opgerukt tot de strategisch zeer belangrijke stad Stalingrad. Dit dwong de Sovjet-Unie opnieuw tot drastische maatregelen, want de stad moest ten alle kosten behouden worden.