Samenvatting
Obesitas is een chronische ziekte. De balans tussen energie-inname en -uitgave is verstoord. De meest gebruikte manier om obesitas in te delen is de BMI (Body Mass Index). Oorzaken van obesitas zijn genetische factoren, psychologische factoren, omgevingsfactoren en sociaal-economische achtergrond. Als men in gewicht toeneemt bestaat de kans op het ontwikkelen van het metabool syndroom, die de kans op het krijgen van diabetes type twee groter maakt.
Het psychosociaal functioneren van een persoon verandert als men aankomt en ook de kans op psychologische problemen wordt vergroot. Slaap-apneu is een gevolg van overgewicht wat de kans op het krijgen van hartritmestoornissen en cerebrovasculaire accidenten vergroot. De kans op het krijgen of het verergeren van artrose neemt ook toe bij overgewicht. Huidproblemen komen ook meer voor bij mensen met overgewicht; striae en acanthosis nigricans zijn hierbij de “hoofd”problemen. Galblaasaandoeningen worden sterk geassocieerd met overgewicht. De bloeddruk blijkt over het algemeen verhoogd te zijn bij mensen met overgewicht met als gevolg vergroting van de kans op hartinfarcten en cerebrovasculaire accidenten. Tevens is de kans op het krijgen van hartziekten verhoogd. De kans op het krijgen van sommige vormen van kanker is verhoogd en er vinden hormonale veranderingen plaats.
In Nederland heeft de laatste tijd een stijging plaatsgevonden van het percentage mensen met overgewicht en ook van mensen met ernstig overgewicht. De kosten zijn aanzienlijk: circa twee miljard euro per jaar .
De meest gebruikte manier om obesitas te diagnosticeren is door het toepassen van de BMI. Andere middelen die mindere mate worden gebruikt zijn: middel-heup-ratio, de huidplooimeting, de impedantie meting en een aantal methoden die alleen gebruikt worden in wetenschappelijk onderzoek en dus niet voor de “gewone patiënt” beschikbaar zijn.
De behandeling van obesitas kan gebeuren door het toepassen van een aantal strategieën.
In het kort zijn dit diëten, bewegingsprogramma's of een combinatie hiervan, farmacotherapie, gedragstherapie en bariatrische chirurgie.
Fysiotherapeutisch gezien bestaat de behandeling uit het toepassen van de bewegingstherapie en het beïnvloeden van het gedrag van een patiënt. Gedragsverandering wordt verklaard door verschillende modellen. De stappenreeks is het model dat geschikt is voor professionals in de paramedische beroepen. De stappenreeks beschrijft de gedragsverandering aan de hand van een aantal stappen. Niet iedere patiënt is gelijk. Daarom is het noodzakelijk alvorens het stappenmodel toe te passen eerst een aantal individuele condities in kaart te brengen. De individuele condities die onderscheiden worden zijn: locus of control, attributiestijl, stress en copingstijlen. De interventie die gedaan kan worden hierbij is het toepassen van het RET-model voor cognitieve herstructurering. Nadat de individuele condities in kaart zijn gebracht, kunnen de volgende stappen genomen worden zijn: openstaan, begrijpen, willen, kunnen, doen en blijven. De MET is een hulpmiddel om de dagelijkse activiteiten in te delen naar inspanningsniveau. De praattest en de borgschaal zijn twee hulpmiddelen voor het bepalen van de juiste inspanning.
Discussie
De mogelijkheden voor de behandeling van obesitas binnen de fysiotherapie zijn enigszins beperkt omdat obesitas ‘an sich' geen indicatie is. Dit hoeft niet te betekenen dat een fysiotherapeut hier nooit mee te maken krijgt. Vaak is de oplossing voor problemen die wel geïndiceerd zijn voor fysiotherapie, het verliezen van gewicht. De waarde van de fysiotherapeut als behandelaar bestaat mijns inziens hieruit dat hij vooral aan de uitgavenkant staat van de energiebalans met de diëtiste aan de andere kant. De fysiotherapeut als bewegingsexpert kan een patiënt aanleren wat verstandig bewegen is en op welke intensiteit dat plaats kan vinden. De fysiotherapeut kan ook als coach fungeren voor de patiënt en op die manier zorgen dat de barrières die er zijn om te bewegen geslecht kunnen worden. De therapeut creëert op deze manier de voorwaarden voor de patiënt. Het maken van een website als product van deze scriptie heeft mijns inziens een grote meerwaarde, omdat op deze manier de kennis veel toegankelijker is voor de doelgroep.
Aanbevelingen
Informatie over de daadwerkelijke toepassing compliancebevordering?
De relatie tussen het aantal verwijzingen en de aanpak (ander probleem versus behandeling zoals die van obesitas welke ratio 1 op 3). Wordt er obesitas technisch gezien behandeld door fysiotherapeuten of wordt er ook aandacht geschonken aan de compliancebevordering?
Zou obesitas ooit vergoed worden? Waarom wel waarom niet? Is dit te veranderen?