Het verhaal van Bodo Sandberg

Bodo Sandberg vloog één van de twee G-1's die op 13 mei de bombardementsvlucht naar de Moerdijkbruggen begeleidde. Zijn G-1 keerde terug, de andere werd neergeschoten. In  Salto Mortale (Amsterdam , 2000) kijkt hij terug op de Meidagen van 1940. De herinneringen zijn op sommige plaatsen historisch niet geheel correct.

"We hadden bij de Luchtvaart Afdeling te veel ouderwetse kisten die met hun vaste onderstel te langzaam waren, maar het heeft nu eenmaal weinig zin onder een oud toestel een intrekbaar landingsgestel te zetten. Toen het ernst werd, konden we met die Fokkers dan ook niet veel uitrichten. Ze brachten gewoon te weinig. Als vliegers hadden we best wel eens andere, modernere toestellen willen hebben, alleeen hadden wij het niet voor het zeggen. Die beslissing werd ergens anders genomen"

G-1
Toen ik in 1937 de eerste Fokker G-1 jachtvliegtuigen van Schiphol naar vliegeveld Soesterberg overvloog, golden die als heel bijzonder. In de eerste plaats door hun twee staarten. Dat was iets nieuws. In de tweede plaats waren ze snel en wendbaar. Het was een voor die tijd betrekkelijk grote machine. Iets groter dan de latere Gloster Meteor. In totaal waren er 36 van besteld. Eindelijk kregen we modernere toestellen....

Leertijd
Als jonge tweede-luitenant heb ik zelfs nog op Fokkers uit de Eerste Wereldoorlog gevlogen. Een C-1 verkenner en een D-VII jachtvliegtuig. Vooral de D-VII was een heel plezierig toestel waar je goed mee kon stunten. Andere Fokkertoestellen - we hadden bijna alleen Fokkers - waarmee ik in die tijd heb gevlogen, waren de S IV, een lestoestel waarop ik het heb geleerd, de C-V, de C-X en de D-XXI. ... Verder heb ik op de T-V gezeten, een tweemotorige bommenwerper...

'Je kon er alles mee doen'
Voor mij was de G-1 het modernste hactvliegtuig waar ik tot dan toe mee had gevlogen. Je kon er alles mee doen, loopings, rolls, vrilles... Het maakte met zijn twee motoren weinig herrie, ongeveer als een Dakota, een keurig lawaai. En als het nodig was kon je ook op één motor vliegen. Bovendien was het zwaarder dan normaal bewapend, met acht mitrailleurs in de neus en één achterin, die door de waarnemer werd bediend. Alles bij elkaar...een flinke concentratie vuurkracht.

'...te langzaam'
Op zich waren het prima kisten, die Fokkers, zeker om te oefenen, maar in oorlogstijd waren ze te langzaam. Dat gold ook voor de G-1's die niet snel genoeg waren, zeker niet zo snel als de Messerschmitts, en dat terwijl ze net twee, drie jaar oud waren. Desondanks hebben we het niet eens slecht gedaan, in aanmerking genomen hoeveel toestellen al bij de eerste aanval door de moffen in de poeier waren geschoten.

'Ik kon niets doen...'
Toen de oorlog uitbrak was ik op een vliegveld bij Bergen in Noord-Holland gelegerd, dat kort tevoren in gebruik was genomen. Daar maakte ik deel uit van de 4e JaVA. We stonden dag en nacht klaar om op te stijgen. 's Nachts sliepen we in onze uniformen. Maar na het verrassende Duitse bombardement waren er nauwelijks toestellen over.
Ik kon niets doen, omdat mijn kist beschadigd was en pas in de loop van de dag gerepareerd zou worden. Het kan ook zijn dat ik een andere G-1 heb gekregen. Ik ieder geval ben ik naar Schiphol gestuurd, waar de moffen al hadden huisgehouden.

Moerdijkbruggen
Daar kreeg ik opdracht om met nog een andere G-1 een T-V bommenwerper te beschermen die de Moerdijkbrug moest bombarderen. Bij de eerste raid miste de bom het doel en bleef naast de brug staan zonder te exploderen. Toen we het voor een tweede keer probeerden, werden de bommenwerper en de andere G-1 in de buurt van Ridderkerk neergeschoten. Voor mij zat er niets anders op dan naar Schiphol terug te vliegen, waar ik verslag uitbracht. Het was heel akelig, het waren allemaal goede vrienden.

Escorteren
In de daaropvolgende dagen ben ik nog een paar keer de lucht in geweest om een aantal Fokker C-V verkenningsbommenwepers en andere toestellen te escorteren. Alleen viel er niet veel meer te begeleiden. Het werden er steeds minder. Bijna alle D-XXI's waren uitgeschakeld. Er stonden nog een stuk of tien, vijftien aan de grond, wat veel lijkt. Maar als je al die honderden Duitse toestellen in de lucht zag, was het niets.

'Ik praat er niet graag over'
Er zijn toen heel veel goede vrienden van mij gesneuveld. Dat blijft je altijd bij, ook al heb ik het verdrongen. Ik praat er niet graag over, omdat ik dan gedwongen word eraan terug te denken, en dat wil ik niet. Het heeft geen zin voortdurend over het verleden te praten, terwijl we nu toch in vrede leven. Je moet uitkijken dat je niet in die oorlog blijft hangen.