Niet alle penselen zijn gelijk. Het Chinese penseel verschilt van andere penselen omdat het exclusief is ontwikkeld voor het kalligraferen van Chinese karakters. Maar dit houdt niet in dat het penseel alleen werd gebruikt voor de kunstvorm die nu bekend staat als Chinese kalligrafie. Voor de in de 20ste eeuw in China geintroduceerde Westerse schrijfinstrumenten als potlood, vulpen en ballpoint werd het Chinese penseel voor al het geschreven materiaal gebruikt, van officieele documenten tot en met prive brieven. Het Chinese penseel wordt tot op heden tevens in de schilderkunst gebruikt.
Een bezoek aan de studeerkamer van een Chinese geleerde, vroeger en nu, zal een assortiment aan verschillende penselen opleveren, varierend in grootte en soort haar wat wordt 
gebruikt. Geleerden selecteren het penseel zowel op taak als de verschillende afmetingen en stijlen van kalligrafie en schildering.
Gedurende eeuwen was een uitzonderlijke vaardigheid van het penseel een eerste vereiste voor de Chinese geleerden omdat een vaardige kalligrafiehand een belangrijke rol speelde in het behalen van succes in de strijd om een bestuursfunctie. Een bestuursfunctie kon alleen via examens, waarbij een opstel naar een opgegeven opdracht moest worden gemaakt, worden verkregen. Om deze reden kwamen veel van China's kalligrafische meesterwerpen uit de penselen van geleerden-ambtenaren, zoals de vier kalligrafie meesters uit de Song dynastie (960 tot 1279) die allen een tijd in een bestuursfunctie hebben doorgebracht.
Vanwege de belangrijke rol die het penseel in de Chinese literaire ontwikkeling heeft gespeeld wordt het, met de inkt, de insteen en het papier, als een van de "vier schatten van de studeerkamer" beschouwd. Van deze vier schatten heeft het penseel de kortste "levensduur". Inkt op papier of zijde kan voor generaties als gewaardeerd kalligrafie of schilderwerk bestaan en inktstenen kunnen, indien niet misbruikt, de eeuwen overleven. Maar het penseel, hoe goed hier ook mee wordt omgegaan, zal tijdens gebruik na zekere tijd verslijten. De fijne dierharen, die tesamen zijn gebonden om de punt te vormen, verliezen, afhankelijk van het gebruik, na verscheidene maanden of eerder hun veerkracht. De korte levensduur ten spijt, heeft het penseel de meest directe invloed op de uiteindelijke kwaliteit van het gekalligrafeerde werk. Slechte inkt of papier kan de houdbaarheid van een kalligrafie- of schilderrol met enige tientallen jaren of eeuwen verkorten, de inkt kan loslaten en het papier kan geel en bros worden. Maar het gemis van een goed penseel zal beslist de bekwaamheid van iedere kalligraaf of schilder afbakenen, zoals elke musicus beperkt zal worden door een slecht afgestemd instrument. Dus, als de financien de beste van al de vier schatten uitsluiten, zal de getalenteerde kalligraaf of schilder het eerst opteren voor een uitstekend penseel.
Hoewel het penseel al enige duizenden jaren in China wordt gebruikt is het niet met zekerheid bekend wanneer het voor het eerst werd geintroduceerd. Een populaire Chinese legende vertelt dat het penseel is uitgevonden door generaal Meng Tian, nadat de eerste Qin keizer China in de 3de eeuw v.c. had verenigd. Meng Tian had een post in het noordwestelijke deel van China om de vijandelijke stammen van de Xiongnu (Hunnen) buiten te houden en om toezicht te houden op de bouw van de verbindingen tussen de vroegere delen van de Grote Muur. Misschien is Meng Tian vanwege zijn veelvuldig geschreven contact met de hoofdstad Xianyang geinspireerd om enige verbeteringen aan het penseel aan te brengen want in strijd met de populaire legende bestonden zowel het penseel als het karakter hiervoor reeds lang voor de tijd van Meng Tian. Gebaseerd op de analyse van het beschilderde aardewerk van Yang-shao, een van China's Neolitische aardewerkcultuur gedateerd op ongeveer 4000 v.c., geloven sommige geleerden dat de tekeningen zijn aangebracht met een penseel van dierenhaar. Een overtuigender bewijs werd gevonden op een opgegraven potscherf op de plaats van de oude Shang dynastie hoofdstad Yin. Deze scherf, die gedateerd wordt op bijna 3500 jaar geleden, bevat een karakter die de kenmerkende eigenschappen van te zijn geschreven met een penseel van dierenhaar bevat.
De oudste vorm van Chinese karakters, waarvan de datum op dezelfde tijd ligt als de bovengenoemde potscherf, bevestigt eveneens het gebruik van het penseel. Te midden van de woordenschat van China's oude "schaal-been" of "orakel-been" schrift, wat in of op de beenderen of schildpadschalen was gekerft of geschreven en hoofdzakelijke door de Shang vorsten voor orakeldoeleinden werd gebruikt, komt ook het karakter voor "penseel" voor. De meeste van de orakelbeen karakters waren pictogrammen: concrete grafische representaties van woorden. Het orakelbeen karakter voor penseel (聿) toont een hand een lange steel omvattend, een duidelijke representatie voor het penseel. Andere archeologische opgravingen hebben aangetoond dat het penseel intensief voor het schrijven op bamboelatjes en zijde werd gebruikt. Aldus, toen de Qin dynastie de geschreven talen tot een eenheid bracht, was het karakter voor penseel al reeds in het hele land in gebruik. De Qin toevoeging van de bamboe radicaal aan het karakter (筆), zoals gebruikt in het klein zegel schrift, was een logische stap omdat bamboe het meest algemene materiaal voor het maken van de penseelhandvatten was geworden. In het traditionele schrift is het karakter nog steeds onveranderd aanwezig, in het vereenvoudige schrift is het "penseel" karakter vervangen door het karakter voor "haar" (笔).
Archeologen zijn minder zeker over de werkelijke afmeting, vorm en constructie van de eerste schrijfpenselen. Hout en haar doorstaan in ondergrondse graven de tijd niet even goed als beenderen en aardewerk. Het tot dus ver vroegst opgegraven gave penseel dateert van vele eeuwen later. In 1954 ontdekten archeologen bij Changsha in de provincie Hunan, in een graf uit de strijdende Staten Periode (475 tot 221 v.c.), een goed bewaard penseel. Dit penseel met een bamboeschacht, had een totale lengte van 18.5 cm en een diameter van 0.4 cm en zat in een bamboekoker. De top was gemaakt van hoog kwalitatief konijnenhaar. Dit penseel verschilt in vorm en vervaardigingswijze niet met het instrument zoals wij dat nu kennen.
Het maken van penselen leidde tot een familiehandel, overgebracht van generatie op generatie. De bekendste penseel makende families in het Xuanzhou gebied waren die van Chen en Zhu-ge. Vastgelegd is, dat de Chen familie een brief van Wang Xizhi ontving waarin deze een vurig verlangen uitdrukte een van hun penselen te verkrijgen. In de Tang dynastie betaalde een rijke familie eens 10 goudstukken voor een penseel van Zhu-ge. Het penseel was vervaardigd naar dat wat door Wang Xizhi was gebruikt.
Vanaf de Yuan dynastie (1279 tot 1368) waren andere plaatsen beroemd om de penselen die daar werden vervaardigd. De beroemdste stad waar schrijfpenselen werden gemaakt was Wu Xing in Zhekiang, vroeger Huzhou genoemd - vandaar de naam Hu-penseel. Hier werd de Meng-tian Tempel gebouwd om zijn uitvinding van het penseel te gedenken. De penseelnijverheid bleef daar gedurende de laatste twee dynasti?n, de Ming (1368 tot 1644) en Qing (1644 tot 1911), bloeien. Elke familie maakte zoveel mogelijk originele en nieuwe soorten penselen en het penseel ontwikkelde zich van een praktisch gebruiksvoorwerp tot een kunstwerk. De penseelharen werden in allerlei kleuren geverfd of kregen de vorm van een bamboespruit of kalebas; de schacht werd gemaakt van goud, jade, ivoor, lak met snijwerk, hoorn van de neushoorn of gekleurd porselein. De kunst van het maken van penselen werd al in de T'ang dynastie naar Japan gebracht en het is daarom geen wonder dat de kunst van het kalligraferen al vroeg in de Japanse geschiedenis tot ontwikkeling kwam.
De moeilijkste en voornaamste overweging in de selectie van een penseel is het type materiaal wat voor de top wordt gebruikt en wat gewoonlijk haar van dieren is. Penseeltoppen van het haar of bont van praktisch elk dier kan worden gebruikt waarvan dat van konijnen, geiten, wezels, paarden, apen, varkens, herten, eekhoorns en katten het algemeenst zijn. Wang Xizhi had vermoedelijk een voorkeur voor de snorharen van ratten voor zijn schrijfpenselen. Penseelpunten werden ook van gemaakt van de donsveren van vogels als wel van andere materialen met inbegrip van grassen en rietsoorten. Een varieteit van het botanische penseel is het bamboepenseel, met zowel het handvat als de top gemaakt uit een stuk jong bamboe. Het eind werd zacht geslagen en daarna met een heel dun mes in "haren" gespleten. Misschien een van het meest uitzonderlijkste type penseel was het t'ai pi "embryo haar penseel". Deze was gemaakt van het eerste haar van een kind. Dit type wordt nog steeds gemaakt maar meer als aandenken dan voor werkelijk gebruik. Gewoonlijk wordt de naam en de geboorte datum van het kind in het handvat gegraveerd.
Het penseel is een uiterst gevoelig instrument. Zijn top bestaat uit lange, dunne veerkrachtige haren; rond het hart van de langste haren ligt een laag van aanzienlijk kortere haren, welke dan weer zijn omwikkeld door verschillende langere haren om een kleine holle ruimte te creeren tussen de kern en de buitenste laag, als een reservoir om de inkt vast te houden. Wanneer het penseel na de druk op het papier omhoog wordt gebracht neemt het automatisch zijn oorspronkelijke spitse vorm aan. Een goed penseel moet "qian, qi, yuan en jian" zijn, wat kan worden vertaald als "puntig, goed geproportioneerd, rond en sterk". Dit zijn de zogenaamde "vier deugden". Maar er bestaan geen Nederlandse equivalenten voor de begrippen en zij worden gemakkelijk en vaak misverstaan. "Qian" betekent eenvoudig fijn en gepunt; "qi" betekent dat wanneer de penseelkop wordt neergedrukt en uitgespreid, alle haren van dezelfde lengte zijn; "yuan" betekent dat de penseelkop vol en rond moet zijn, als een bamboespruit die uit de aarde tevoorschijn komt; "jian" betekent dat wanneer de penseelkop cirkels op de vinger tekent er geen gevoel van traagheid of voortslepen is. Verder moet een penseel "ju" zijn, wat betekent dat wanneer de penseelkop in cirkels over de vinger gaat, er geen gevoel van hardheid is; en het moet ook "kan" zijn wat betekent dat, wanneer de penseelkop stopt met rondgaan en van het oppervlak wordt opgetilt, het zijn oorspronkelijke vorm weer aanneemt en fijn en gepunt is.
Penselen zijn ook heden ten dage nog volop verkrijgbaar in een grote varieteit in afmetingen, typen en prijzen. Uit deze grote verscheidenheid is het niet eenvoudig het juiste penseel te kiezen en de keuze is sterk afhankelijk van het doel waarvoor het penseel gebruikt gaat worden. Als aanduiding voor de complexiteit, traditioneel is het geitenhaar wat voor de penseeltop wordt gebruik verdeeld in 32 verschillende kwaliteiten, gebaseerd op het specifieke deel van de geit waar het haar vandaan komt.
De vier schatten van het studeervertrek Pagina 3