Klaas
Hjir stiet in tekening, in
bytsje dizich miskien, troch Klaas makke. In kastiel. Ien dy't hij
miskien echt bouwe litte kinnen hie, hie der tiid fan libben krigen.
Hij wie in self-made man, talenteard. Mei 19 jier wurke hij al as
learaar op deselde technyske skoalle wêr't hij in pear jier
dêrfoar syn eineksamen dien hie.Troch it folgjen fan skriftlike
kursussen(PBNA) learde hij foar
arsjitekt. Hij
ferliet syn wenplak en gong yn Den Haach te wenjen, wêr't hij syn
frou
Dora tsjinkaam. Dêrnei ferhuzen hja nei Utrecht.
It wie in goed houlik, hja kroegen tegearre trije bern, twa jonges en
in famke.
Om't hij arsjitekt wie, fregen syn heit en mem him ek boutekeningen te
meitsjen foar in hús foar harren, njonken it hotel yn Emmen, De Kolhoop. Der is mear oer dit
hús te
finen op dizze webside, om't it in wichtige rol spile yn de
famyljeskiednis.
Hij en syn famylje belibben drege tiden yn de wrâldwide depresje
dy folge op de Wall Street crash fan '29, mar hja kamen it te boppe yn
de rin fan de tritiger jierren. Klaas wurke as in
boutechnysk tekener/ûntwerper foar de Nederlandse Spoorwegen, yn
Utrecht.
Hja wennen yn in noflike wente yn de Josef Haydnlaan, oant de
Dútsers
kamen. De fleantugen mei bommen foar Rotterdam(14 maaie 1940)
fleagen rjocht oer harren hús.
Al gau dêrnei waard harren hús yn beslach nommen troch de
nazi-besetters en moasten hja derút.
Hjir gongen hja hinne,
de Franz Schubertstraat 37 yn Utrecht. Rjocht tsjinoer in skoalle dy ek
konfiskeard wie troch nazi troepen om as ferbliuw te tsjinjen.
Klaas en syn frou Dora wiene pûrlik op de besetters en besletten
wat
te dwaan. Hja namen ûnbidige risiko's. Mei in hiele binde
Dútse soldaten
rjocht tsjinoer harren hús, ferburgen hja Joadse minsken en ek
wapens op'e souderferdjipping fan de wente.
Yn 1941 rjochte hij in fersetsgroep op, neamd de
"Oranjevrijbuiters",
dy minsken holp - benammen Joaden -te ûntkommen nei
ûnderdûkadressen op'e Veluwe en nei it Noarden fan it
lân. Hja pleegden ek oerfallen
op distribúsjekantoaren om itensbonnen foar de
ûnderdûkers
te krijen
en ek oanslaggen op kollaborateurs.
Weromsjend, is it oe sa makkelik te oardielen en te sizzen dat hja
miskien wat te oerdwealsk wiene, mar: Hja diene wat tsjin dit beestachtige
regime.
Yn 1943 ferrette ien fan de leden, in de
Heus, de hele groep en hja waarden allegear arresteard. Nei't se
festnaam wiene en nei it Oranjehotel
yn Skeveningen brocht waarden hja ta de dea feroardield en
fusilleard moans bijtiid op 29 februaris 1944 op de Waalsdorpervlakte. It
libben fan 2 fan de 20 waard sparre, fan ien om't hij op deselde dei
jierdei hie as ien fan de grutste skurken aller tiden, Adolf Hitler.
Hja moasten tasjen hoe harren kameraden deasketten waarden en hoe
harren lichems yn in gat yn de dúnen goaid
waarden.
Klaas wie in held, absolut. Fan alle leden fan myn famylje, haw ik
de measte sympaty foar him. Der is in hele webside wije oan him en oan
syn fersetsgroep:
Oranjevrijbuiters.
Na de oarloch waarden harren stoflike rêsten opgroeven en
werbegroeven yn in eregrêf. Op it begraafplak "De
Tolsteeg", yn Klaas' wenplak
Utrecht waard ek in monumint oprjochte.
Op dit monumint stean dichtrigels út in gedicht fan de dichter
Adriaan Roland Holst:
Ik zal de halmen niet meer zien
noch binden ooit de volle schoven
maar doe mij in den oogst geloven
waarvoor ik dien
10 mei 1947*
* Datum fan ûnthulling fan it
monumint
Syn frou Dora is noait oer it ferlies fan har man hinnerekke. Se
hat elts kontakt mei alle leden fan de Postma-famylje ferbrutsen, ek
mei Hennie, dy"t gjin inkelde
bining mei it nazisme hie, of mei Dútslân en sels yn in
Jappenkamp yn Nederlâns-Ynje sitten hie. Hja waard 92 jier
âld.
Der is in strjitte nei myn omke Klaas neamd, de Postmalaan yn Utrecht.
Ik fûn út, dat harren bern sa'n lyts bytsje wisten oer de
famylje fan heitekant, dat in soan net iens wist dat syn pake en beppe
in hotel
hawn hiene, wylst hij sels it grutste part fan syn libben yn de horeka
wurke hie.
Tagelyk, wist ik oant 1,5 jier ferlyn net dat der in monumint bestie ta
eare fan myn omke yn Utrecht, en likemin - fermoedzje ik - dat myn heit
dit
wist oer syn eigen broer.
Dat wie Klaas, de man dy in krekt beslút naam yn minne tiden, en
dêrfoar
betelje moast mei de heechste priis dy't in minske jaan kin, syn libben.
Werom nei it hotel
Nei
it famyljeportret