BEVRIJDING van CAVALIERE en Le LAVANDOU
en de HERDENKINGSMONUMENTEN
De BEVRIJDING van CAVALIERE
De Commando’s d’Afrique
Deze gevechtseenheid speelt een belangrijke rol bij de bevrijding van Cavalière en Le Lavandou.
Het is een groep van 750 vrijwilligers:
1/3 Fransen uit Algerije en Fransen, die tijdens de bezetting Frankrijk ontvlucht zijn, 1/3 Algerijnen en 1/3 Marokkanen.
De commandant is lt.-kolonel Bouvet.
Ze zijn speciaal geselecteerd en goed getraind. Ze hebben zich gespecialiseerd in nachtgevechten, man tot man gevechten en infiltraties achter de vijandelijke linies.
Cap Nègre
Cap Nègre is een kaap in zee tussen het strand van Cavalière en Pramousquier.
Er staan 2 geduchte duitse 155 mm kanonnen, die de invasie-stranden kunnen beschieten. Ze zijn ook een groot gevaar voor de invasievloot van de bevrijders.
Enkele dagen voor de invasie zijn ze echter vernietigd door amerikaanse bommen-werpers. De Kriegsmarine heeft direct
2 andere 77 mm kanonnen plaatst. Er zijn ook nog 4 bunkers met 75-77 mm kanonnen.
Cap Négre is strategisch zeer belangrijk. Het ligt aan de uiterste west flank van het invasie gebied.
De Commando’s d’Afrique hebben de opdracht om op Cap Nègre alle duitse verdedigingen te vernietigen en al het duitse troepentransport naar het invasie gebied te blokkeren.
De westkant van Cap Nègre, vanaf het strand van Cavalière.
De oostkant van Cap Nègre, gezien vanaf zee.
In de nacht vóór de invasie, 14 augustus om 23h, gaan
2 groepen commando’s van commandant Marcel Rigaud aan wal bij Cap Nègre. Eén groep onder leiding van adjudant-chef Texier en één van kapitein Ducournau.
Het vuur wordt geopend. Texier wordt gedood. Ducourau lukt de levensgevaarlijke beklimming van Cap Nègre via de westkant. Er ontstaat een nachtelijk gevecht.
Uiteindelijk slagen de commando’s erin om de kanonnen tot zwijgen te brengen.
(NB : Het fietspad ter hoogte van Cap Nègre, bij Pramousquier, heet Avenue du Capitaine Ducourneau).
15 augustus om 1h30, even na middernacht landt de hoofdmacht van de Commando’s d´Afrique, 600 man, op het strand van Canadel.
Hiermee hebben de Commando’s d’Afrique de eer, de eerste franse bevrijders te zijn, die voet op franse bodem zetten.
Ze neutraliseren de obstakels en stellen een 20-tal Duitsers buiten gevecht. In de kleine uurtjes trekken ze op naar Cavalière. Ze stoten op de vijand. Er zijn mitrailleur gevechten met over en weer verliezen.
In Cavalière, Pramousquier en op Cap Nègre zijn ca. 200 Armeniërs en Georgiërs van de duitse Oosttroepen. Een 70-tal geeft zich over. In Rayol steekt een Armeniër een duitse lieutenant dood die bevel geeft de kanonnen te richten op de schepen van de Geallieerden.
Op 15 augustus 11 uur, dringt het 2de Commando door tot aan Rayol. Er zijn lichte schermutselingen.
Het 3de Commando gaat richting La Môle het binnenland in. Bij Cap Nègre slaat het 1ste Commando van Ducournau een tegenaanval af van de Duitsers vanuit Cavalière.
De commando’s weten gedurende 14 uur een bruggehoofd vast te houden van 6 bij 4 km onder het vuur van mitrailleurs en 88mm kanonnen van de Oosttroepen van de duitse 242ste Infanterie divisie.
Het resultaat is veelzeggend: 300 soldaten van de Wehrmacht buiten gevecht en 700 gevangenen.
Van de Commandos d’Afrique zijn er 11 gesneuveld en 50 gewond.
Amerikaanse vliegtuigen droppen per parachute voedsel en munitie.
Op ‘Le Layet’ (ten westen van het strand van Cavalière) is een steunpunt van de Wehrmacht.
Hier staan 3 FLAK kanonnen (zie foto) en een 12 tal machinegeweren opgesteld.
Duits 155 mm kanon op de Krim, 1941 . Bereik 17 - 20 km. Kanonnen van dit kaliber stonden ook opgesteld op Cap Nègre.
Plage Canadel, waar de 600 Commando’s zijn geland, met op de achtergrond Cap Nègre.
De FLAK is een Duits kanon van (meestal) 88 mm.
Het is waarschijnlijk het bekendste artilleriestuk van de Tweede Wereldoorlog. De FLAK is oorsponkelijk een lucht-afweergeschut (Flug-Abwehr-Kanone). Maar het heeft ook op gronddoelen een verwoestend effect.
Binnen 1 minuut kunnen 15 granaten van 9 kilo afgeschoten worden, tot een hoogte van 12 km.
De FLAK is ook een gevreesd antitank-wapen.
Vooral tijdens de strijd in Normandië houdt het kanon vreselijk huis. Tijdens ‘Operation Goodwood’ op 18 juli 1944, schakelt de FLAK 220 Britse tanks uit.
Beschermd door tanks trekken de commando’s op langs de kustweg. Ze worden echter gestopt door granaten en mitrailleurkogels.
Twee compagnieën van de US Infanterie doen een poging het duitse geschut te benaderen, maar de weg blijft de hele dag geblokkeerd.
Ook nog meer naar het westen, bij La Fossette, is een duitse geschutsbatterij, die onophoudelijk granaten afvuurt op Cap Nègre en de baai van Cavalaire. De commando’s worden tegen gehouden bij Cap Nègre.
16 augustus om 13h30 komen de amerikaanse infanteristen van het 3-de Bataljon van het 7-de US Regiment bij Cap Nègre. Samen met de Commando’s d’Afrique trekken ze verder richting Le Lavandou.
De nieuwe missie is om door de heuvels richting La Fossette te gaan om daar het Duitse geschut te overmeesteren. Ze kunnen zo van achteren aanvallen.
Amerikaanse verkenners van de US Navy vergezellen hen en zorgen ervoor dat de oorlogsschepen hen ondersteunen met hun geschut. De batterij wordt stormenderhand genomen. Hierbij wordt Kapitein Thorel ernstig gewond.
Op 17 augustus wordt er op ‘Le Layet’ van man tot man gevochten tussen de laatste duitse verdedigers en de mannen van de compagnieën K en L van het 3/7 R.I. US.
IN DE AVOND IS CAVALIÈRE BEVRIJD.
André Farraggi
De villa Bruni-Tedeschi op Cap Nègre heeft niet veel geleden onder de bombardementen.
Deze woning die gebouwd is in 1937 was toen van André Farraggi.
In de 1ste WO, 14/18 is hij een uitstekende commandant bij de franse luchtmacht en tussen de 2 oorlogen, wapenhandelaar.
Hij speelt dubbel spel met de Duitsers die Cap Nègre bezetten.
In het boek "Le temps de l'occupation au coeur des Maures" van Claude Gritti, wordt een boeiende versie gegeven van de hulp van André Farraggi bij de bevrijding van Cap Nègre door de commando’s d’Afrique.
Een verkort citaat:
“ ….. Meneer André Farraggi is ervan op de hoogte dat vannacht de landing plaatsvindt. Terwijl hij langs de rand van de klip loopt koppelt hij de vlammenwerpers van Cap Nègre los en controleert de touwen die hangen tot aan de zee.
’s Avonds de 14de organiseert hij in een van de torens van het château, een maaltijd voor de duitse officieren en onderofficieren van het garnizoen van Cap Nègre. Hij zorgt ervoor dat ze veel wijn en cognac drinken.
Terwijl de commando’s d’Afrique bezig zijn met het beklimmen van de hellingen van Cap Nègre, gaat hij zijn militaire tenue aantrekken van luchtmacht-commandant van het Cigognes-escadron.
Hij komt terug in de eetzaal bij het diner en met veel lef zegt hij met een trotse zelfverzekerde, theatrale stem tegen de stomverbaasde genodigden:
“Heren !! U bent mijn gevangenen !! “.
Deze officieren vallen aldus in de handen van de commando’s, waardoor de hele duitse verdediging is ontregeld.
De BEVRIJDING van LE LAVANDOU.
Op 13 augustus vaart een visser, een maquisard (verzetsman) van Le Lavandou, naar Île du Levant.
Hij heeft de opdracht om de ontstekingen onklaar te maken van de munitie die de Duitsers hebben geplaatst bij de vuurtoren ‘Le Titan’ op de oostpunt van het eiland. Zichtbaar tot heel ver, is dit een zeer goed baken voor de invasie vloot.
Op D-day, 15 augustus, is Le Lavandou intensief gebombardeerd door de geallieerde vliegtuigen om de duitse verdediging te vernietigen.
De ‘Kommandatur’ beveelt de evacuatie van Le Lavandou; 800 onthutste inwoners verlaten de stad en houden zich op in de nabijgelegen heuvels. De grafkelders van de begraafplaats dienen als beschutting.
De maquisards maken gebruik van de verwarring en halen hun verborgen wapens te voorschijn.
Ze voeren guerrilla-actie’s uit. Er wordt een duitse kapitein, die op de motorfiets rijdt, doodgeschoten. Er zijn meer van dergelijke acties.
De Duitsers reageren: als vergelding wordt ‘en plein public’ een politieman van Le Lavandou gefusilleerd.
Amerikaanse bommenwerper
B 25 Mitchel.
300 gegijzelden
Daar dit geen resultaat heeft, gijzelen de Duitsers 300 inwoners van Le Lavandou. Ze dreigen hen te fusilleren als de verzetsmensen niet stoppen met hun ‘criminele daden’. Wat moeten deze mensen een angst hebben gehad.
In de nacht komen de Commando’s bij de eerste huizen van Le Lavandou. Vanuit een hinderlaag worden 9 Duitsers gedood.
De bewoners vertellen hen van de 300 gegijzelden die richting Bormes-les-Mimosas dreigen te worden gefusilleerd.
Lt-Kolonel Bouvet besluit direct de operaties te versnellen.
In de vroege ochtend van 17 augustus overmeesteren de Commando’s de duitse verdedigingen en dringen door in Le Lavandou. Terzelfder tijd worden de gegijzelden bevrijd door Amerikaanse infanteristen. Zij hebben hen benaderd vanuit het binnenland door het ‘forêt du Dom’.
In een andere versie worden de gijzelaars bevrijd door maquisards en nemen de Duitsers de benen.
Hoe dan ook ...., een vreselijk drama is gelukkig voorkomen!
IN DE LOOP VAN DE DAG IS LE LAVANDOU BEVRIJD .
Gedenkteken op plage Canadel op de plaats van landing van de Commando’s d’Afrique.
« C’est à ce point precis désormais historique, que dans la nuit du 14 au 15 août 1944, débarqua la première vague des Commandos d’Afrique avant garde des Troupes Alliées ».
Het gedenkteken in Rayol Canadel voor de Commando’s d’Afrique. Het staat langs de kustweg.
« Passant, souviens-toi des volontaires du Groupe des Commandos d’Afrique débarqués les premiers sur le sol de la Patrie le 14 août 1944 à minuit et dont les corps jalonnent, sur cette côte de Provence, le chemin de la Libération du territoire »
De NECROPOOL in Canadel. (begraafplaats)
Hier rusten 12 gesneuvelde Commando’s Afrique, waaronder adjudant-chef Texier die als eerste Fransman sneuvelt, op Cap Nègre.
« Dans cette nécropole reposent les corps des premiers combattants français venus d’Afrique et tombés sur le sol de la Provence pour la libération de la France »
Er zijn in de Provence ook necropolen in Luynes in Aix-en-Provence en Boulouris in Saint Raphaël. In totaal rusten hier 3552 gesneuvelde Fransen uit de 2de WO.
Literatuur
- Le guide du débarquement de Provence. Henri Julien. 1994. ISBN 2-909800-68-7. Bibliothèque du Lavandou.
- Le temps de l’occupation au coeur des Maures. Claude Gritti. 2008.
- De l’occupation à la libération. Provence années 40. Var-matin, août 2010.
_ Internet.