Ypenburg
Felle gevechten rond een vliegveld
10 mei ; veroverd en heroverd
Vliegveld Ypenburg werd in 1936 geopend en drie jaar later gevorderd. Gelegen
tussen Rijswijk en Delft vormde het de basis van de 2e
Verkenningsgroep , de 1e JaVA
en de 3e JaVA . Voor de verdediging was een
bataljon Grenadiers met zware en lichte mitrailleurs, gedeeltelijk noordwestelijk
van het vliegpark opgesteld. Zes pantserwagens bevonden zich hier eveneens.
Voor de buitenverdediging lag een compagnie Grenadiers langs de Vliet
tussen Rijswijk en Delft. Een derde compagnie vormde de mobiele reserve.
Vier pelotons luchtdoelmitrailleurs en twee batterijen luchtafweergeschut
vervolmaakten de defensie.
Ypenburg 10 mei 1940:
( = buitenverdediging, 0 = luchtafweer, in
de < naast Ypenburg binnenverdediging
De Vliet loopt noord-zuid links; de weg direct rechts daarvan
eindigt in Rijswijk bij de Hoornbrug.
Bovenin midden, in het gearceerde gebied, voerde luitenant Maduro
zijn aanval uit.
De Duitse parachutisten kwamen ten noorden, zuiden en westen
van Ypenburg neer.
Duitse aanvalsgolf
Kort voor 04.00 uur wer Ypenburg gebombardeerd. De jagers konden nog
net op tijd opstijgen. Veel materiele schade richtte het bombardement niet
aan. De demoraliserende invloed op de verdedigers was echter groot.
Door orientatieproblemen kwam de eerste Duitse aanvalsgolf, een bataljon
van ruim 500 parachutisten, verspreid neer. Zij raakten direct verwikkeld
in felle gevechten met Nederlandse verdedigers. In de chaos trokken velen
zich terug richting de Hoornbrug.
Pas om 07.00 uur slaagden de parachutisten erin de hoofdingang van
Ypenburg te bereiken. Ze veroverden de gebouwen en dwongen de commandant
even later tot overgave.
Om 05.24 waren hier de eerste acht Ju-52's geland. Ze werden warm onthaald
door de mitrailleurs en pantserwagens. Een volgende groep van 17 Junkers
trof hetzelfde lot. Brandende wrakken versperden het vliegpark. Verdere
landingen waren onmogelijk. Ypenburg was slechts gedeeltelijk in Duitse
handen.
Nederlandse herovering
De Duitsers op Ypenburg begrepen dat een snelle opmars naar Den Haag
er niet in zat. De Nederlanders onderschatten aanvankelijk de tegenstand.
Zo liep een eerste tegenaanval rond 10.00 uur stuk op Duits vuur.
Nadat angetrokken Nederlands geschut was ingeschoten, keerden de kansen.
Luitenant Maduro forceerde een doorgang over de Vliet. Ook bij de Hoornbrug
kwam er schot in de zaak. Om 15.30 uur was Ypenburg weer in Nederlandse
handen.
De herovering kon een aangevraagd Engels bombardement niet meer voorkomen.
Het werd uitgevoerd door 12 Bristol Blenheims, waarvan er drie werden neergeschoten
door de Duitsers.
Bij de gehele strijd sneuvelden 87 Nederlandse militairen van de Landmacht.
Ravage na strijd voor stationsgebouw
Een van de zes pantserwagens op Ypenburg
Gedetailleerde informatie in:
De slag om de residentie, E.H. Brongers, Baarn, 1990
De slag om Ypenburg, E.H. Brongers, Rijswijk, 2000
De luchtverdediging in de meidagen 1940, F.J. Molenaar, Den Haag, 1970 (band 1)