Hulptransport naar Bosnië 2001

 

Het intiatief voor het organiseren van een hulpkonvooi naar Bosnie werd vorig najaar
genomen door jan Timmermans, naar aanleiding van kontakten met in Nederland
wonende Bosniers. Er werd besloten tot het opzetten van een eigen organisatie. Via
de Land Rover Club Holland werd een groot aantal vrijwilligers gevonden, die niet
alleen bereid waren vrije tijd en geld in de reis te stoppen, maar ook zeer actief
bleken in het verzamelen van hulpgoederen. In korte tijd werd kleding, kinderfietsen,
waspoeder, schoolmeubilair, gereedschap en een groot aantal rolstoelen
bijeengebracht. Het vervoeren van levensmiddelen en medicijnen stuitte op teveel
problemen, maar de overige goederen konden na opslag en selectie in een
leegstaande supermarkt in Urmond (Limburg) in de week voor pasen worden
ingeladen voor transport naar Bosnie.

 

 

 

Door van Vliet Transport uit Nieuwegein werd een vrachtwagen met oplegger ter
beschikking gesteld voor het vervoer van de zwaarste en omvangrijkste goederen. De
20 Land Rovers die zich op goede vrijdag bij de supermarkt in Urmond meldden
troffen gelukkig nog meer dan voldoende dozen aan om auto's en aanhangers tot het
dak toe te vullen. Een van de Land Rovers bleek met motorproblemen te kampen, die
een reis naar Bosnie dreigden te verhinderen. Gelukkig was bij de voorbereiding een
tweetal ANWB-ers bereid gevonden het konvooi te begeleiden. In recordtijd werd dan
ook een uitgebreide reparatie uitgevoerd, zodat de auto de volgende ochtend zonder
problemen aan de lange reis zou kunnen beginnen. Helaas kwam later op de avond
het nieuws dat een tweede Land Rover problemen met de motor had gekregen. Dit
was niet op korte termijn te verhelpen. Berijder Willem Hopman moest daarom
besluiten zijn aanhanger, met daarop meer dan 70 fietsen die hij persoonlijk in de
maanden daarvoor had verzameld, mee te geven aan een andere deelnemer. Zo was
in ieder geval het transport van de hulpgoederen veiliggesteld.

 

 

 

Het vertrek de volgende ochtend verliep in het licht van televiesiespots. Door de
regionale en landelijke media werd ruim aandacht besteed aan het initatief.
Nauwelijks een half uur op weg werd een van de deelnemers ook nog via de radio
geinterviewd. Duitsland en Oostenrijk werden probleemloos doorkruist, al maakte de
zware belading de auto's een stuk langzamer. Serieus oponthoud leverden de diverse
grensovergangen op. Alle goederen moesten immmers officieel in- en uitgeklaard
worden. Wachttijden van vier uur, waarin intensief moest worden onderhandeld om
bemiddelingsvergoedingen van 3000,- DM te verlagen tot meer realistische bedragen,
werden al gauw routine voor de deelnemers. Voetballen, zitten, liggen, praten en
eten, meer was er niet te doen. Het riep bij sommigen herinneringen op aan vroegere
reizen naar het oostblok.

 

 

De gehele paaszondag werd zodoende besteed aan de reis door Slovenie en Kroatie.
Vanaf de grens met Bosnie-Herzegovina zou een medewerker van een lokale
hulporganisatie voor de begeleiding zorgen. Helaas werd deze afspraak niet
nagekomen, zodat de nacht op een parkeerterrein in het niemansland tussen Kroatie
en Bosnie Herzegovina moest worden doorgebracht. Ook het inklaren van de
goederen verliep de volgende dag niet zoals gepland, en op een gegeven moment
bleek zelfs de toezegging voor het overnachten op een legerkazerne in Tuzla
ingetrokken. Een bittere teleurstelling voor alle leden van het konvooi. Niet in de
laatste plaats voor de organisatoren, die de voorafgaande maanden veel tijd hadden
gestoken in de voorbereiding van de reis en het maken van duidelijke, harde
afspraken.

 

 

 

Pas na lang onderhandelen en het inschakelen van de gouverneur van het gebied kon
de legerbasis worden betreden die de daaropkomende dagen moest dienen als
uitvalsbasis voor het verdelen van de hulpgoederen.

 

 

In twee groepen werd op dinsdag een begin gemaakt met het afleveren van de
ingezamelde goederen. De vrachtwagen voegde zich bij de groep die een
vluchtelingenkamp op zo'n anderhalf uur rijden van Tuzla ging bevoorraden. Het
kamp was via de gewone weg moeilijk bereikbaar en daarom wellicht in de
voorbijgaande jaren min of meer vergeten. Er bleek dan ook grote behoefte aan de
goederen die gebracht werden. Het uitladen gebeurde onder strikte
veiligheidmaatregelen, om te voorkomen dat onrust zou onstaan. Het beeld van een
imposante moderne vrachtwagen te midden van schamele hutten en eenvoudige
barakken was onvergetelijk. De beelden van kinderen en bejaarden rondlopend in de
modder deden denken aan de vele televisiereportages die in de afgelopen jaren over
het conflict zijn vertoond, maar de werkelijkheid is, door de doordringende geuren en
geluiden, altijd indringender.

 

 

De overige deelnemers leverden inmiddels goederen af bij een gaarkeuken, een
instituut voor gehandicapten en een van de vele weeshuizen in de regio. Voor de
wezen was een groot aantal pakketten samengesteld door leerlingen van basisschool
het Kompas uit Hoofddorp. Ze konden via internet het konvooi volgen en zo bijna met
eigen ogen zien hoe het ingezamelde speelgoed en kleding werd uitgedeeld.

 

 

 

Door de opgelopen vertraging stonden ook de volgende dag meerdere afleveradressen op het programma. Allereerst moest echter een grote hoeveelheid goederen vanuit de vrachtwagen woren overgeladen in aanhangers en Land Rovers. Vervolgens werd onderweg naar een klein vuchtelingenkamp gestopt voor het inslaan van levensmiddelen die met behulp van Nederlands donatiegeld plaatselijk kon worden aangeschaft. Tesamen met de meegebrachte kleren en speelgoed kon zo een grote hoeveelheid hulpgoederen worden afgeleverd. Tegelijkertijd was een gedeelte van de groep vanuit de kazerne op weg gegaan naar Mihatovich, een groot vluchtelingekamp, waar honderden kinderen en volwassenen het konvooi min of meer belaagden, zodat het uitdelen opnieuw spannende momenten opleverde.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Voor de meegereisde ANWB wegenwachters stond nog een bezoekje op het
programma. Vanuit Nederland wordt de heropbouw van de Bosnische
zusterorganisatie ondersteund en in Sarajevo moest een pakket instructiemiddelen
worden afgeleverd. Een gedeelte van de Land Roverrijders vergezelde hen en kreeg
op weg naar de voormalige Olympische wintersportplaats een overweldigende indruk
van de invloed die een oorlog op een land kan hebben. Een groot deel van de dorpen
langs de weg was verwoest of zwaar beschadigd en de nadrukkelijke aanwezigheid
van SFOR troepen en buitenlandse hulporganisaties gaf de indruk dat de
geweldadigheden pas onlangs waren gestopt. De stad zelf is weliswaar weer grondig
hersteld, maar overal geven beschadigingen aan gevels en straten aan dat hier nog
niet zo lang geleden heftig is gevochten. Een lieflijk stadspark is herschapen is een
imposant kerkhof dat duidelijk zichtbaar is langs de weg. Op dit moment is Bosnie
Herzegovina volledig afhankelijk van buitenlandse hulp en het zal dan ook minstens
een generatie duren voordat er weer gesproken kan worden van een normale situatie.

 

  

 

 

  

 

 

Deelenemers aan het konvooi Land Rovers dat op donderdag de terugreis aanvaardde
konden terugkijken op een geslaagde en nuttige trip. In totaal was meer dan twintig ton
aan hulpgoederen ingezameld, vervoerd en weer verdeeld, zonder bemoeienis van
grote hulporganisaties. Door de combinatie van Land Rovers, aanhangers en een grote
vrachtwagen konden ook grote en zware goederen als tapijt en waspoeder worden
meegenomen en ter plaatse worden verdeeld. Op termijn zal vanzelfsprekend meer
ondersteuning op het gebied van scholing en werk nodig zijn, maar getuige de vele
enthousiaste reacties is voor de nu bezochte kampen en scholen de hulp zeer welkom
geweest. In Limburg staat nog voldoende speelgoed, gereedschap, kleding om een
volgend konvooi te organiseren. De auto van Willem Hopman is inmiddels gerepareerd.
Wie gaat er met hem mee?

 

 

 Leonard Davids