Rotterdam:
Zoals de naam al zegt is de Nieuwegracht nieuwer dan de Oudegracht, de bekendste gracht in Utrecht. De gracht werd tussen 1390 en 1393 samen met de Kromme Nieuwegracht, de Drift en de Plompetorengracht gerealiseerd door een weinig bebouwd gebied binnen de stadsmuren, waarschijnlijk om de ontwatering van het gebied te verbeteren als voorbereiding op de aanleg van de bebouwing. Mogelijk werd daarbij deels gebruik gemaakt van oudere waterlopen.
Net als de Oudegracht heeft de Nieuwegracht vrijwel over de hele lengte de voor Utrecht zo typerende werven met werfkelders. Alleen de oostzijde van het meest zuidelijke stuk, naast het Servaasbolwerk, heeft geen bebouwing en ook geen kademuur of werven. De oever loopt hier door middel van een talud af naar het water van de gracht.