Klaas


Hier staat een tekening, een beetje vaag misschien, door Klaas gemaakt. Een kasteel. Een die hij misschien echt had kunnen laten bouwen, als men hem genoeg tijd van leven gegund had.
Hij was een self-made man, getalenteerd. Met 19 jaar werkte hij al als leraar op dezelfde technische school waarop hij een paar jaar daarvoor zijn eindexamen had gedaan. Door het volgen van schriftelijke cursussen(PBNA) leerde hij voor architect. Hij verliet zijn woonplaats en ging in Den Haag wonen, waar hij zijn vrouw Dora ontmoette. Daarna verhuisden ze naar Utrecht.


Het was een goed huwelijk, ze kregen samen drie kinderen, twee jongens en een meisje.

Omdat hij architect was, vroegen zijn ouders hem ook bouwtekeningen te maken voor een huis voor hen, naast het hotel in Emmen, De Kolhoop. Er is meer over dit huis te vinden op deze website, aangezien het een belangrijke rol speelde in de familiegeschiedenis.
Hij en zijn familie beleefden zware tijden tijdens de wereldwijde depressie die volgde op de Wall Street crash van '29, maar ze kwamen het te boven in de loop van de dertiger jaren. Klaas werkte als een bouwtechnisch tekenaar/ontwerper voor de Nederlandse Spoorwegen, in Utrecht.
Ze woonden in een fijne woning in de Josef Haydnlaan, tot de Duitsers kwamen. De vliegtuigen met bommen voor Rotterdam(14 mei 1940) vlogen recht over hun huis.
Vrij spoedig daarna werd hun huis in beslag genomen door de nazi-bezetters en moesten ze eruit.

Hier gingen ze naartoe, de Franz Schubertstraat 37 in Utrecht. Recht tegenover een school die ook geconfisceerd was door  nazi troepen om als verblijf te dienen..
Klaas en zijn vrouw Dora waren woedend op de bezetters en besloten iets te doen. Ze namen enorme risico's. Met een hele bende Duitse soldaten recht tegenover hun huis, verborgen ze Joodse mensen alsook wapens op de zolderverdieping van de woning.

In 1941 richtte hij een verzetsgroep op, genaamd de "Oranjevrijbuiters", die mensen hielp - vooral Joden -te ontkomen naar onderduikadressen op de Veluwe en naar het Noorden van het land. Ze pleegden ook overvallen op distributiekantoren om voedselbonnen voor de onderduikers te krijgen en op collaborateurs.




Terugkijkend, is het makkelijk oordelen en zeggen dat ze wellicht te roekeloos waren, maar:: Zij deden iets tegen dit beestachtige regime.

In 1943 verried een van de leden, ene de Heus, de hele groep en werden ze allen gearresteerd. Nadat ze gevangengenomen werden en naar het Oranjehotel in Scheveningen gebracht werden ze ter dood veroordeeld en gefusilleerd in de vroege ochtend van 29 februari 1944 op de Waalsdorpervlakte. Het leven van 2 van de 20 werd gespaard, van een omdat hij op dezelfde dag jarig was als een van de grootste schurken aller tijden, Adolf Hitler. Ze moesten toekijken hoe hun kameraden werden doodgeschoten en hoe hun lichamen vervolgens in een gat in de duinen werden gegooid.

Klaas was een held, absoluut. Van alle leden van mijn familie, heb ik het meeste sympathie voor hem. Er is een hele website gewijd aan hem en aan zijn verzetsgroep: Oranjevrijbuiters.

Na de oorlog werden hun stoffelijke resten opgegraven en herbegraven in een eregraf. Op begraafplaats  "De Tolsteeg", in Klaas' woonplaats Utrecht werd ook een monument opgericht.

Op dit monument staan dichtregels uit een gedicht van de dichter Adriaan Roland Holst:

Ik zal de halmen niet meer zien
noch binden ooit de volle schoven
maar doe mij in den oogst geloven
waarvoor ik dien

10 mei 1947*


* Datum van onthulling van het monument

Zijn vrouw Dora is nooit over het verlies van haar man heengekomen. Ze heeft ieder contact met alle leden van de Postma-familie verbroken, ook met Hennie, die  geen enkele binding met het nazisme had, of met Duitsland en zelf in een Jappenkamp in Nederlands-Indië had gezeten. Ze werd 92 jaar oud.
Er is een straat naar mijn oom Klaas genoemd, de Postmalaan in Utrecht.
Ik kwam erachter, dat hun kinderen zo weinig wisten over de familie van vaderszijde, dat een zoon niet eens wist dat zijn grootouders een hotel hadden gehad, terwijl hij zelf het grootste deel van zijn leven in de horeca gewerkt had.
Tegelijkertijd, wist ik tot 1,5 jaar geleden niet dat er een monument bestond ter ere van mijn oom in Utrecht, noch - vermoed ik - dat mijn vader dit wist over zijn eigen broer.


Dat was Klaas, de man die de juiste keus maakte in slechte tijden, en ervoor moest betalen met de hoogst mogelijke prijs die een mens kan geven, zijn leven.
     
              



Terug naar het hotel
Naar het familieportret