Ockenburg
Hulpvliegveld bij Kijkduin

10 mei : Veroverd door en heroverd op de Duitsers


Onder de rook van Kijkduin was in de mobilisatiemaanden het hulpvliegveld Ockenburg ontstaan. Gelegen in het verlengde van de Haagse Laan van Meerdervoort mat het 650 bij ruim 200 m. Het was omgeven door een sloot die aan de zuidoostelijke zijde werd onderbroken door de ingang. Aan deze kant bevonden zich ook een vijftal loodsen. Parallel aan de zuidkant liep een weggetje. Tussen dit weggetje en het veld bevond zich een aarden wal.
Het was niet de bedoeling dat de LuVA veel gebruik zou maken van Ockenburg. Vijf niet-gevechtsklare Douglas 8A-3N bommenwerpers en twee evenming gevechtsgerede G-1B jagers stonden verspreid opgesteld langs de noordwestelijke rand van het hulpvliegveld.
De bewaking was in handen van het op 8 mei aangekomen 22e Dep.Comp.Bewakingstroepen. Ze waren nauwelijks drie maanden in dienst. Hadden geen handgranaten en al evenmin verbandpakjes. Gevechtsdekking was er niet. Wel een sloot in de rug van deze militairen. In totaal stonden 96 manschappen klaar om Ockenburg te verdedigen. Ze werden verdeeld in drie secties die ongedekt vanaf de zuidrand stelling zouden nemen. In drie hoeken van Ockenburg stonden lichte mitrailleurs opgesteld.

Plattegrond Ockenburg met opstelling verdedigingstroepen


Duitse verovering
De nacht van 9 op 10 mei verliep onrustig. Overvliegende vliegtuigen werden gehoord. Kort voor zonsopgang vlogen hoog boven Ockenburg vreemde vliegtuigen. Toen rond 4.00 uur het bombardement op Ypenburg werd waargenomen beseften de mannen van Ockenburg dat het oorlog was.
Rond 4.45 uur landden kort na elkaar de D-21 217 en 228 van I JAVA evenals de Douglas 8a-3Ns 389 en 391. Munitie en benzine hadden ze nodig. Alleen het eerste kon worden geleverd.
Even later bestookten een aantal laag overvliegende Duitse jagers het vliegveld. Parachutisten sprongen af, gevolgd door Ju-52s die op Ockenburg neerstreken. In totaal 26 stuks. De uit de Ju's springende Duitsers openden direct het vuur.
De rechter- en middensectie groepten samen rond de loodsen waarna een hevig vuurgevecht ontstond. De linkersectie weerde zich in het open veld. De meest oostelijk opgestelde mitrailleur werd na succesvol vuren tot zwijgen gebracht. De schutter sneuvelde.
Al snel werd het vuuroverwicht van de Duitsers te groot. De rechter- en middensectie wilde terugtrekken op de aarden wal. Onder zware verliezen lukte dit enkelen. De linkersectie streed verder, maar moest nog voor 07.00 uur de strijd staken.
Van de 96 manschappen waren er 24 gesneuveld en 18 gewond. Een onduidelijk aantal gaf zich over.

Ockenburg na de verovering gezien vanuit zuidelijke zijde. Ju-52 op de achtergrond. Naast de loods Douglas 8A-3N bommenwerpers
Ockenburg na de Duitse verovering


Nederlandse herovering
Het gevecht rond Ockenburg bleef niet onopgemerkt. Militairen, administratief personeel, militaire werklieden, de muzikanten van de Koninklijke Militaire Kapel (dicht bij Ockenburg gelegerd) - alles trok op, maar 'zonder enig verband' en meestal slechts licht bewapend. Ook de LuVA liet zich niet onbetuigd. Drie T-Vs, de 855, 856 en 862 bestookten het vliegveld. Minstens vier Ju-52s werden vernield. De 855 werd neergeschoten boven zee.
Het was echter bij Poeldijk opgestelde artillerie die de Duitsers van Ockenburg verjoeg. Vanaf acht uur bulderden de kanonnen. De Duitsers zochten al snel het beschutte terrein ten zuiden van Ockenburg op. Pogingen om hen die dag daaruit te verdrijven, mislukten.
Het 1e Bataljon Grenadiers heroverde Ockenburg uiteindelijk. Op het Zwarte Weggetje zag een 1e luitenant dit:
"Aan alle kanten zaten of lagen gesneuvelden en ook enkele gewonde Duitsers. Sommige Duitse parachutisten zaten er bij alsof zij zich achter een boom dekten, met het geweer nog in de hand, anderen met de steel van een handgranaat nog in de vuist geklemd, als in de werphouding."

De na de capitulatie van Duits hakenkruis voorziene G-1B jager / 348



LuVA verliezen
Alle op Ockenburg aanwezige jagers en bommenwerpers vielen in Duitse handen: zeven Douglas 8A-3N bommenwerpers, twee G-1B jagers (zie foto) en twee D-21 jagers.