"Wat zeg je..? Gebombardeerd..?" Commandant SChmidt Crans van de 1e JaVA wist genoeg.
Het was 04.00. "Alarm, jongens. Direct opstijgen."
De 1e JaVA beschikte over twaalf D-XXI jagers en een manche-vliegtuig,
de Fokker C-IX. Vliegveld De Kooy had slechts één landingsbaan.
Elf jagers waren klaar voor het gevecht. Eén voor één
gingen ze de lucht in. De drie witte muizen als embleem op de motorkap.
'Zet 'm op - witte muizen!' was hun strijdkreet. Ze vlogen patrouille.
Zagen Bergen en De Vlijt branden. Werden door eigen geschut beschoten.
Raakten toen in gevecht met de snellere BF-109. Nee, ze waren zeker niet
de mindere. Een zestal Duitse toestellen werd neergeschoten, waaronder
dat van de eskadercommandant.
Het waren echter de mitraillades van Duitse toestellen op De Kooy die
de 1e JaVA de meeste schade toebrachten. Rond het middaguur waren alle
toestellen zwaar beschadigd dan wel verbrand. Van hogerhand werd besloten
om de 1e JaVA samen te voegen met de 2e JaVA. Buiksloot
werd de nieuwe basis. Twee D-XXIs worden op 10 mei overgevlogen. Drie
andere volgen op 11 mei, terwijl ook op 12 mei nog een jager Buiksloot
bereikt. Zij voeren in de volgende dagen de nodige escorte- en patrouillevluchten
uit. De 1e JaVA hield echter op 10 mei op te bestaan.
nummer | Bijzonderheden |
---|---|
214 | De 214 werd na eerste patrouille met stukgeschoten wielen in hangar ondergebracht. Aldaar in brand geschoten. |
218 | De 218 beschadigde tijdens luchtgevecht van 8 D-21s tegen negen Me-109s een Duitse jager, die later op Borkum moest noodlanden. Rond 19.00 overgevlogen naar Buiksloot. Begeleidde 11 mei vroeg een C-V op verkenningsvlucht Gelderse Vallei. Een dag later vroeg met twee andere D-21s als escorte voor twee C-Vs op verkenningsvlucht Gelderland. De 218 landde met geblokkeerde wielen, sloeg over de kop en werd vernield. |
219 | De 219 dwong tijdens luchtgevecht van de 8 D-21s Duitse eskadercommandant tot noodlanding. Kreeg zelf schot in instrumentbord en kon pas op 12 mei naar Buiksloot worden overgevlogen. Op die dag met andere D-21s twee C-Vs op verkenningsvlucht Moerdijk begeleid, later op de dag ook drie C-Xs voor bombardement van parkeerterrein Feyenoordstadion. Op 14 mei met vier andere D-21s verkenningsvlucht richting Utrecht; niets gezien. |
221 | De 221 schoot tijdens eerste luchtgevecht (zie 218) Me-109 neer, volgende dag overgevlogen naar Buiksloot. Op die dag drie C-Vs begeleid op verkenningsvlucht Gelderse Vallei (herhaalde opdacht) met twee andere D-21s. Op 12 mei begeleiding bombardementsvlucht Delft, verkenningsvlucht Moerdijk, en begeleiding bombardement Feyenoordstadion parkeerterrein of Waalhaven. Voerde op 14 mei nog twee verkenningsvluchten richting Utrecht uit. |
223 | Zag op 10 mei teken om patrouilleverband na luchtgevecht weer op te nemen waarschijnlijk niet. Achtervolgde daarom Duitse bommenwerper en werd door twee He-111 bommenwerpers boven de Wassenaarse Slag neergeschoten, de vlieger, wachtmeester-vlieger J. van Zuylen, sneuvelde. |
233 | Na eerste luchtgevecht te zwaar beschadigd en gesloopt voor onderdelen. |
234 | De 234 schoot een Duitse jager neer en beschadigde een andere zwaar. Van patrouille om 6.15 voortijdig teruggereopen. De 234 werd tijdens Duitse beschieting De Kooy vervolgens in brand geschoten. |
237 | De 237 onderging op 10 mei een kleine revisie in hangar-zuid en werd daar rond 12.00 uur in brand geschoten. |
240 | Voerde op 10 mei vanaf De Kooy twee patrouillevluchten uit (zie 234) en werd op 11 mei overgevlogen naar Buiksloot. Op 11 mei escorte van verkennende C-Vs Gelderse Vallei en samen met 235 westen van Amsterdam verkend op neergekomen Duitse parachutisten; niets gezien. Op 12 mei escorte twee C-Vs verkenningsvlucht Moerdijk. Landde op Ruigenhoek, 's avonds alleen T-V/856 op bombardementsvlucht Wonsstelling begeleiden. Keerde bij Medemblik terug. Op 13 mei met andere D-21s begeleiding vier Fokker C-Xs op bombardementsvlucht Grebbestelling, zowel 'smorgens als 'smiddags. Jagers mitrailleerden levende doelen. Op 14 mei patrouille richting Utrecht, 240 was van patrouille-commandant. Door eigen troepen zwaar beschoten. Niets gezien. |
241 | Na deelname aan luchtgevecht, rond 12.00 uur tijdens landing in brand geschoten. |
242 | Nam deel aan luchtgevecht tegen Me-109s en vloog op 11 mei naar Buiksloot. Begeleidde op die dag met 213 en 225 twee T-Vs op bombardementsvlucht Maasbrug, Rotterdam. Op terugweg aangevallen door twaalf Me-110s. Wist als enige D-21 veilig terug te keren. (zie ook 213 en 225 II JaVA). Begeleidde op 13 mei tweemaal C-Xn op vlucht richting Grebbelinie. De ochtendverkenning op 14 mei was de laatste vlucht van de 242. Om 7.44 geland op Schiphol. |
244 | Nam deel aan luchtgevecht 10 mei en via tussenlanding terug naar De Kooy, 's avonds naar Buiksloot. Kwam pas op 12 mei weer in actie als begeleiding C-Vs verkenning Moerdijk; via Ruigenhoek terug naar Buiksloot. 's Middags C-Xs begeleid op bombardementsvlucht Feyenoordstadion parkeerterrein of Waalhaven. Een dag later C-Xs belegeid op bombardementsvlucht Wageningen. Op 14 mei deelgenomen aan ochtendpatrouille en geland op Schiphol. |
Fokker C-IX 665 | De Fokker C-IX werd als 'manche- vliegtuig' en diende als sleepvliegtuig voor schietoefeningen op bewegende doelen. Ze stond op 10 mei in hangar-zuid en werd daar rond 12.00 in brand geschoten. |
Kijk ook op : Incidenten tijdens de neutraliteit vanaf Eelde (Gr)