Stel een mens bloot aan
een fysieke of psychologische spanning en het volgende zal gebeuren:
De hypothalamus zendt een alarm boodschap door het lichaam. Het
hormoon ACTH wordt in grote aantallen aangemaakt. Adrenaline
wordt in het bloed gespoten. De hartslag neemt toe. Bloeddruk
stijgt. Spieren spannen. Armen en benen worden goed doorbloedt.
Minder belangrijke processen zoals spijsvertering worden gestopt.
Het lichaam is klaar voor actie.
Het is een natuurlijk
proces met een duidelijk doel. Het lichaam alert en zo sterk
mogelijk maken om beter in staat te zijn te vluchten of te vechten
en het lichaam (voor het individu het hoogste goed) in veiligheid
te brengen.
Het in werking gestelde
mechanisme is ontworpen voor een korte duur (te tellen in minuten
i.p.v. uren). Wanneer de spanning aanhoudt stopt de productie
van ACTH. De in rust gezette processen worden weer opgestart
en voorzien van bloed. De spieren blijven echter gespannen. Hartslag
en bloeddruk blijven hoog evenals het gehalte adrenaline in het
bloed waardoor extra suikers naar hersenen en spieren worden
gestuurd. Het natuurlijke energiereservoir wordt aangesproken.
De hoge bloeddruk beïnvloedt de baro-receptor in de hals
wat weer effect heeft op de hersenactiviteit. Een verhoogde pijndrempel
is het gevolg. Situaties worden helder beschouwd. Er wordt alert
gereageerd en daadkrachtig opgetreden. Er is een grote concentratie
en betrokkenheid. Zelfcontrole en zelfdiscipline nemen toe. Situaties
van stress en spanning worden niet of minder als onaangenaam
ervaren. Het EEG zal ontspannen zijn met veel alfa-golven. De
situatie is positief. Het natuurlijke mechanisme zorgt er voor
dat het lichaam in een optimale conditie verkeert om problemen
op te lossen en het lichaam uit de spanningsvolle situatie te
verlossen. Wanneer de spanning echter ongewijzigd voortduurt
raken de fysieke en psychologische reserves uitgeput. Onrust
slaat toe. Overzicht verdwijnt. Oplettendheid, helderheid en
daadkracht verminderen. Spanningen en problemen stapelen zich
op. Het hormoon ACTH wordt weer aangemaakt. Sommige organen in
het lichaam kunnen de overdosis ACTH echter niet aan en gaan
afwijkingen vertonen in werking of gedrag. Hartritme storingen,
hartinfarct, hyperventilatie, maag- darmstoringen en seksuele
problemen. De situatie is negatief geworden. Het vermogen om
problemen op te lossen en te ontsnappen uit de spanningsvolle
situatie wordt minder evenals het vermogen om te vechten. Het
lichaam valt in een neergaande spiraal. Depressiviteit en frustraties
zijn het gevolg. Psychologische en fysieke uitputting.
Burn-out. |