Bloederige film over de laatste twaalf uren van Jezus op aarde

„Het was zoals het was”, sprak de Paus, nadat hij een voorpremière van de film gezien had. Daarmee bedoelde hij dat het om een authentieke weergave van het Evangelie ging. Billy Graham was tot tranen geroerd toen hij 'The  Passion of the Christ' bekeek. Sinds enkele maanden hebben wij ook in Nederland de gelegenheid om het veelbesproken epos over Jezus’ laatste uren in de bioscoop te bekijken. Hieronder zette we een aantal interessante wetenswaardigheden over de door Mel Gibson geregisseerde film op een rijtje.

De geschatte kosten van de film: 25 miljoen dollar.
 

De Christusfiguur wordt gespeeld door Jim Caviezel, die evenals Mel Gibson gelovig katholiek is. Hij hing in totaal vijftien uur aan het kruis voordat de opnames gelukt waren, en moest tijdens de opnames van de film dagelijks make-up sessies van zeven uur ondergaan. Iets minder zwaar dan het dragen van een kruis, dat wel.
 

Toen Jim Caviezel de rol van Jezus door Mel Gibson aangeboden kreeg, was zijn reactie: „Realiseer je je wel dat ik 33 jaar oud ben, dezelfde leeftijd die Jezus had toen hij dit allemaal doormaakte?” Caviezel is ervan overtuigd dat zijn vertolking goddelijk geïnspireerd is. Hij benadrukt: „Ik wilde God door mij laten heenwerken terwijl ik deze rol speelde. Ik geloof dat de Heilige Geest me in de juiste richting leidde. Hij zorgde ervoor dat niet mijn eigen vlees bepaalde hoe Jezus’ karakter gespeeld zou worden, maar dat ik speelde op de manier zoals God het wilde.”
 

De cast en crew bestaat uit een cultureel zeer gemêleerd gezelschap: Roemenen, Algerijnen, Tunesiërs, Bulgaren, Israëliërs, Italianen, Amerikanen en nog veel meer. Gibson: „Moslims, joden, christenen, boeddhisten en zelfs agnosten deden mee aan dit project, en ze werkten in volmaakte harmonie samen. Bovendien waren ze stuk voor stuk geraakt door de inhoud van de film.” Lachend: „Ze zouden ons de Verenigde Naties moeten laten leiden.”
 

Alle personages in de film spreken de oorspronkelijke taal uit die tijd: Aramees voor de Joodse personages, zoals Jezus en zijn discipelen, en “straat-latijn” voor de Romeinen.
 

Francesco de Vito, die de rol van de discipel Petrus speelt, vertelt „Ik praatte met Judas (Luca Lionello) en Johannes (Histro Jivkov) over deze film en over het geloof op de set, en we waren het er over eens dat er echt iets met ons gebeurde tijdens de opnames. We veranderden erdoor.”
 

'The Passion' is opgenomen in Italië. De scènes van de kruisiging zijn gefilmd in het prachtige stadje Materia, in de regio Basilicata in Zuid-Italië. De opnames in de tempel, het gerechtshof van Pilatus en de ruimte waar Jezus gegeseld en bespuwd werd, zijn gemaakt in de beroemde Cinecitta Studio’s.
 

Veertig procent van de film is ’s nachts opgenomen of binnenshuis onder kleden, om een effect te krijgen van licht dat zich een weg vecht uit de duisternis.
 

De hand die de spijker in Jezus’ hand slaat, is die van Mel Gibson. Dit symboliseert het feit dat hij zichzelf als de meest verantwoordelijke ziet voor Jezus’ dood en dat hij zich realiseert dat Jezus ook voor zijn zonden is gestorven.
 

Was het een teken, een waarschuwing of satan zelf die probeerde een stokje te steken voor de film? Tijdens de opnames berichtte één van de producers: „Ik was slechts een aantal meters van Jim Caviezel verwijderd, toen ik opeens een enorme bliksemschicht op hem terecht zag komen. Zowel Caviezel als een assistent-regisseur Michelini werden geraakt. De hoofdschicht raakte Caviezel en één van de zijvorken raakte Michelini’s paraplu.” Michelini werd tweemaal geraakt door de bliksem. Niemand raakte gewond, alleen heeft Michelini wat brandplekken op zijn vingers aan het incident overgehouden.
 

Aanvankelijk lukte het Gibson niet om een distributeur voor de film te vinden, waardoor hij werd gedwongen de film voor een groot deel uit eigen zak te betalen. Mel Gibson: „Ik had niet verwacht dat er zoveel tegenstand zou zijn.”

Gemangeld. Zo voelde ik me toen ik na het bekijken van 'The Passion of the Christ' de bioscoopzaal verliet. Zelden heb ik een film gezien die emotioneel zoveel met me deed. Jezus die, tranen van bloed zwetend, doodsangsten uitstond in Gethsemane. Jezus die door een stelletje wrede Romeinen gegeseld en gemarteld werd (wie beweert dat de Joden in deze film in een kwaad daglicht gesteld worden? De Romeinen worden aanmerkelijk beroerder neergezet).

Jezus die, terwijl hij door alle geselingen nauwelijks nog kracht over had, al bloedend het kruis voortsleepte over de Via Dolorosa, terwijl zijn moeders hart brak bij het zien van het leed van haar zoon. En die, hangend aan het kruis, nog steeds zei: „Vader, vergeef het hun".
 
Dit is het Evangelie in zijn allerpuurste vorm. Dat Mel Gibson het verhaal wat hij verfilmd heeft, volledig gelooft en er een boodschap mee wil doorgeven, lijdt geen twijfel.
 
De film zal vermoedelijk bij mensen die de bijbel niet kennen, wel vragen oproepen. Wat heeft Iemand gedaan dat hij zo bloederig veroordeeld werd? En wat wordt met bepaalde bijbelteksten bedoeld, zoals 'de tempel binnen drie dagen weer opbouwen' en 'eet mijn lichaam, drink mijn bloed'? Zelfs sommige scènes laten ruimte open voor een zoektocht. Zo zie je, als Maria Magdalena huilend toeschouwer is van de marteling van haar Heer, een flashback naar het verhaal waarin zij bijna gestenigd is. Omstanders laten net hun kiezels vallen, en Jezus schrijft in het zand. Iemand die de geschiedenis niet kent, zal wel kunnen opmaken dat er bijzondere band is tussen die twee, maar de vraag blijft waarom.
 
De film is behoorlijk rauw en, hoewel een reële afspiegeling van het bijbelverhaal, soms meer dan een mens aankan. Naarmate de kwellingen bij Jezus toenemen, wordt scène na scène bij de kijker ook weer een nieuw stuk emotie opengereten. Maar dat is juist het mooie aan de film. Hij drukt je met je neus op de feiten: al deze afschuwelijke pijn heeft Jezus voor ons verdragen. Daar mag je dan best gemangeld de bioscoop voor verlaten.

In Amerika zijn er tijdens het zien van deze film drie overleden en drieduizend flauwgevallen mensen de bioscoop uitgesleept. Of dat nu de bedoeling van God was met het lijden van zijn Zoon ...?

Marlies Medema