Het geheim van een hit ... blijft een geheim

Waarom wordt het ene nummer wel een hit en het andere niet? En waarom haalt christelijke muziek (bijna) nooit de hitlijsten? Muziekkenners Eric van Tijn en Leon van Steensel op zoek naar het geheim van een hit.

Eric van Tijn heeft zijn voetsporen aardig verdiend in de popmuziek. Lang was hij achter de schermen een belangrijk man, inmiddels is hij ook een bekende Nederlander geworden door zijn juryrol in Idols.

Hoewel Eric tal hits op zijn naam heeft staan (met als topper ‘Step right up’ van Jamai, 300.000 platen), denkt hij dat het geheim van een hit altijd een geheim zal blijven… „Tja, dat is een wetenschap die moeilijk te doorgronden is. Ik ken niemand die altijd zeker weet: dit wordt een hit.”

„Er zijn wel een aantal voorwaarden die in elk geval aanwezig moeten zijn. Het nummer moet toegankelijk zijn, herkenbaar, opvallend en zeker niet onbelangrijk; de artiest moet uitstraling hebben. Er zijn veel mensen die goed kunnen zingen, maar toch geen hit scoren. Marco Borsato is een voorbeeld van iemand die én goed kan zingen, én charmant is voor zowel mannen als vrouwen. Zelf vind ik Alicia Keys helemaal te gek. Ze zingt geweldig, is knap en heeft iets dat universeel aanspreekt. Kortom, een hit scoren hangt af van veel zaken. Alles moet kloppen. Vaak is het een combi van een goede timing en mazzel.”

15 miljoen mensen

Eén van de grootste hits in Nederland van Eric van Tijn is het nummer ‘15 miljoen mensen’, gezongen door Jochem Fluitsma met wie hij al jaren een uiterst succesvol duo vormt. „Dat nummer werd een onverwacht succes. Het begon natuurlijk als commercial. Op een gegeven moment gingen radiostations de commercial maar draaien omdat het nummer zo aansprak. Er was helemaal geen sprake van een plaat in eerste instantie. Het succes van ‘15 miljoen mensen’ is denk ik ook weer een combinatie van dingen. De tekst is heel herkenbaar en spreekt veel mensen aan. Het is ook goed gezongen door Jochem Fluitsma. En het nummer is in een kwartier geschreven. Dat zijn vaak de beste songs!”

Flop

Hoewel Eric behoorlijke successen op zijn naam heeft staan, zijn er ook altijd die flops waaraan je niet ontkomt. „Jaren geleden was er de boyband ‘Caught in the act”. Ze hadden een leuke plaat die 0,0 keer gedraaid werd in Nederland. Echt waardeloos was dat. Terwijl alles leek te kloppen. Een aantal maanden later traden ze op in Duitsland, in een tv-show. Vervolgens werd dezelfde plaat in Duitsland een enorme hit. Ze verkochten meer dan 2 miljoen platen! Onbegrijpelijk, maar dat gebeurt vaker.”

Roeping

Tenslotte nog wat tips van Eric voor iedereen die het wil gaan maken. „Zorg dat je je blijft ontwikkelen als je een talent hebt. Vaak onderschatten mensen hoe hard je moet werken. Als je echt wilt doorbreken moet je daar werkelijk alles voor over hebben. Bovendien moet het echt vanuit jezelf komen en niet opgelegd worden door ouders of managers. Het is bijna een roeping. Het is dus keihard werken, maar wel heel leuk werk.”

Gospel

En dan het volgende… Het lijkt soms wel of het de reli-pop niet helemaal wil lukken echt door te breken echt door te breken bij het grote publiek. Hoe komt dat? Hoewel Eric van Tijn gospelmuziek erg kan waarderen (‘Ik krijg altijd zin om meteen mee te doen!’), moeten we voor deze vraag bij iemand ander zijn.

Leon van Steensel, hoofdredacteur van muziekblad Bottomline: „Het grootste probleem bij gospel is dat we in Nederland geen goede infrastructuur hebben. In Amerika werkt het heel anders. Het is allemaal veel grootschaliger. Voor ons is de EO-Jongerendag enorm groot, daar is het te vergelijken met een festivalletje in een willekeurige staat waar er meer van zijn per jaar. Daarnaast is de acceptatie van gospelmuziek veel groter dan in Nederland. Hoewel je bij veel Amerikanen het christendomgehalte met een korreltje zout moet nemen, zijn er procentueel toch meer christenen. In Amerika draait gospel dus helemaal mee in de seculiere wereld. Denk maar aan grote hits als Jesus Freak van DC Talk en Flood van Jars of Clay. Bovendien is het nog eens zo dat christelijke muziek die het in Amerika geweldig doet, in Nederland niet aanspreekt. Over het algemeen zijn christenen daar principiëler. Hier willen we liedjes met veel diepgang en prikkelende teksten. In Amerika wil men de meer ‘geruststellende’ gospel horen. Een god voorbeeld daarvan is de band Third Day.”

Bewijzen

Helaas hebben ook Nederlandse gospelartiesten nooit echt de Nederlandse hitlijsten weten te halen. Volgens Van Steensel ligt dat niet aan de kwaliteit, maar is het platenmaatschappijpolitiek. „Er is veel interesse geweest voor mensen als Ralph van Manen, Ben Ketting, Beam… Toch zijn ze niet echt doorgebroken. Dat heeft niets te maken met de bands zelf. Telkens loopt het vast met de platenmaatschappijen en het gebrek aan de juiste infrastructuur. Gospelartiesten moeten zich toch meer bewijzen. Platenmaatschappijen kijken eerst de kat uit de boom omdat de artiesten vaak slechts in een klein wereldje bekend zijn.”

Water bij de wijn

Dan zijn er ook nog die bandjes die wel uit christenen bestaan, maar absoluut niet geassocieerd willen worden met gospel. Leon van Steensel: „Daar heb ik wat moeite mee. Ze zijn vaak meer bezig met het vooraf een standpunt innemen, dan werkelijk iets te betekenen. Volgens mij kun je maar beter duidelijk zijn over je drijfveren. Artiesten als Stacie Orrico, POD en Daniel Beddingfield hebben bewezen zowel seculier als in de christelijke wereld populair te kunnen zijn. Daniel Beddingfield bijvoorbeeld was een gospelartiest in de underground dance-scene in Engeland. Eigenlijk werd hij een beetje uitgelachen, toch is hij bezig gebleven. Nu trekt hij een lange neus naar iedereen die hem uitlachte. Misschien kun je het niet direct gospel noemen wat hij maakt, maar een nummer als ‘Honest Questions’ is prachtig. Het zijn rechtstreekse vragen aan God die hij in dat nummer stelt. Je hoeft als christen-artiest echt geen water bij de wijn te doen om het te maken in de wereld.”

Mercy Rigters