|
.
Vrijdag 20 april vertrekken we (Jan en Coby)om 05.hr. richting Roemenie. De auto is redelijk vol en bij de Mcdonalds in Duiven komt Herman Willemsen erbij. Na een voorspoedige reis met diverse stops zijn we omstreeks 15.00 uur in Oostenrijk bij Melk, waar we een stop maken. Wel een treintjes winkel, maar…Herman houdt zich goed! Na terrasbezoek vervolgen we onze reis, nadat een vriendelijke man mij nog mijn fototasje achterna gebracht heeft… We komen omstreeks 20.00 hr. aan in Mosonmagyarovar waar we overnachten in hotel Minerva. Na een drankje in de bar gaan we vroeg slapen. Zaterdag 21 april. Na het ontbijt vertrekken we om 7.30 naar Debrecen, waar we omstreeks 12.00 uur aankomen bij de “ Iraans/Canadese” tweeling,Behnam en Behzad. Een hartelijk weerzien en leuk om bij te praten. Om 15 hr. rijden we verder en we zijn om 16.30 de grens zonder problemen gepasseerd. We rijden rechtstreeks door naar Osorhei waar we vriendelijk ontvangen worden door pastor Joszef Rajna. We nemen de tijd de auto uit te laden, ons te installeren in de kamers en eten na de dienst van Joszef om 20.uur .Na een gezellig samenzijn waarin Herman leert wat een “ Johannessegen” is en Joszef wat “ Kiepisch” is gaan we op tijd slapen. Zondag 22 april. Na het ontbijt spreken we het weekprogramma door. We houden rekening met het transport dat vrijdag in Boskoop geladen is en dat naar verwachting maandag of dinsdag aankomt. Na alle deeltransporten en transporten krijgen we nu een kans om zo’n aankomst mee te maken!! In de kerkdienst van Joszef wordt de Biddag voor Gewas en Arbeid gevierd. Het is een lange dienst, waarvan het laatste deel, i.t.t. vorig jaar, gelukkig binnen uitgevoerd wordt: het is zonnig met een schrale wind. Tegen 13.00 u. rijden we naar Elisabeth en Attila Szep-Felfoldi om bij hen de maaltijd te gebruiken. De tweeling is gegroeid, en nu wat eenkennig. Het meegebrachte speelgoed leidt hen af, vooral de Bosch boor valt in de smaak
Om 15.u rijden we naar Cauaceu waar we de kerkdienst in de gereformeerde kerk meemaken o.l.v. Rev. Laslo Forro. Zijn broer en schoonzus zijn er ook en zij spreken engels dan wel duits, hetgeen de communicatie eenvoudiger maakt. Na de koffie, waar we horen over de bouwaktiviteiten in het dorp ( o.a. een kleuterschool met steun van Boekarest) gaan we naar de vrouwen die weer bezig zijn met cziga maken, Er worden allerlei heerlijke dingen uitgestald, waarvan we naar hartelust mogen proevenWe delen chocolade rond en hebben het gezellig. Voor 5 gezinnen die een oudere of gehandicapte medebewoner hebben zijn er elk 3 wasbare incontinentie onderleggers. De domineesvrouw houdt er nog enkele in voorraad voor een “ volgende” noodzaak.
Als we weggaan krijgen we weer cziga en lekkernijen mee ( waarvan we nog de hele week kunnen snoepen!!), en de hartelijke groeten aan Hennie, Lodewijk en Wil, onze vorige medereizigers Om 21 uur zijn we terug in Osorhei waar we met Joszef een drankje nemen en de vriendschap uitbouwen. We spreken af vroeg te ontbijten zodat Jan en Herman op tijd bij Caritas hun Apotheek-projekt kunnen beginnen, het opbouwen van de apotheek uit het Haags bejaardenhuis Uitzicht. Maandag 23 april.We zijn vroeg bij de apotheek waar Ildiko Szabo ons al verwacht, ze is druk aan het uitruimen en verplaatsen. Ook Melinda, -haar vroegere studente/assistente die inmiddels is afgestudeerd en in een andere apotheek werkt- is er. De mannen overleggen in samenspraak met Ildiko en de timmerman ( Tischler) waar een en ander het beste geplaatst kan worden. Aan de muren van de eerste apotheekkamer zijn hoge kasten bevestigd, de muur en vloer zijn niet egaal. Bovendien is de deuropening 62cm. terwijl de onderkast van de apotheek 72 cm is: “een uitdaging” geboren! Na veel passen en meten wordt besloten de kast in 2 gedeelten in 2 verschillende ruimten onder te brengen. Coby werkt samen met Ildiko en Melinda om de medicijnen uit de kasten te halen, de mannen gaan op zoek naar de diverse onderdelen en het bovenblad. Hoewel de Tischler geen Duits of Engels spreekt verstaan de mannen elkaar prima: de non-verbale communicatie verloopt opperbest en de Tischler is een echte vakman die snel doorheeft wat er gaat gebeuren.
Om 12 uur heeft Coby een afspraak met de thuiszorgverpleegkundigen, Een grote doos ergomaterialen uit “Uitzicht” wordt uitgepakt en toegelicht. Er is een catalogus bij om de diverse hulpmiddelen in werksituaties gefotografeerd te zien. Het valt op dat veel zaken die voor ons- werkers in de gezondheidszorg- gangbaar zijn, hier sporadisch voorkomen. Een goede uitleg is daarom onontbeerlijk naast doorvragen en herhalen. Men is vaak te bescheiden om aan te geven dat ze een uitleg (nog) niet begrepen hebben. Na de lunch in de VIP –kamer bij de Caritas kantine gaan we verder in de apotheek. Ondertussen heeft Ildiko contact voor mij gelegd met Dr. Onaca ( de internist m.b.t. diabetici –projekt) en maken we telefonisch de afspraak dat ik dinsdagmiddag op de polikliniek diabetici welkom ben. Ook heb ik een afspraak samen met Ildiko in het grootste kinderziekenhuis van Oradea om contact te leggen o.a. voor de geschonken babyweegschalen ( via Elly Willemsen-Brandsen) en de materialen voor babies (via Stichting Kinderkledingbeurs Eerbeek en via Greetje Mojet van diverse kraamverzorgenden). De middag vliegt voorbij, de Caritas werkers beginnen om 07.00 uur, om 15.00 uur is zowat iedereen weg, op Ildiko en de Tischler na…Jan en Herman gaan nog even door maar om 17.00 uur gaan wij ook weg, naar de Praktiker met een lijstje benodigdheden. Na de avondmaaltijd praten we na met Joszef, en horen dat het transport w.s. pas woensdag komt Dinsdag 24 april. We zijn om 8.30 u bij de apotheek, Herman gaat aan het werk, Coby gaat met Jan en Ildiko naar het kinderziekenhuis; in de auto behalve nieuw speelgoed, diverse kleding voor kleine babies en wat zakken snoep die we via Mathieu Beurskens (St. Young Africa)ontvangen hebben. Het ziekenhuis – van circa 10 verdiepingen- wordt flink gerenoveerd. De rechtervleugels zijn al klaar, daar worden we rondgeleid. De liften en diverse afdelingen gaan slechts open met een pasje, dus we moeten wachten op de arts die ons zal ontvangen. Hij wordt uit een operatie gehaald voor ons! We spreken even met elkaar en hij draagt ons over aan de kinderarts neonatologie. Zij laat ons de afdeling zieke pasgeborenen zien, waar ook een aantal achtergelaten kindertjes liggen, veelal van Roma moeders. De arts vertelt dat het niet altijd duidelijk is of de kinderen verlaten zijn, af en toe komt na maanden een moeder toch haar kind ophalen, bv. als het ziek was, maar niet gehandicapt. Gehandicapte kindjes, bv. met klompvoetjes en hart problemen blijven soms wel achter, en worden na 6 maanden in een pleeggezin ondergebracht via maatschappelijk werk. De babies zijn klein, maatjes 50-62 komen hier heel goed van pas, evenals de pampers new-born ( de maat waar nederlandse babies snel uitgroeien). We knuffelen een paar babies, ze mogen echter niet herkenbaar op de foto.
Later ontmoeten we de hoofdverpleegkundige van de afdeling oncologie. Er is een prettige sfeer op de afdeling, veel ouders zitten bij hun kinderen, er zijn vrolijke kleuren gebruikt, op elke kamer een kleine televisie. Na de lunch gaan Herman en Jan nog een keer naar de Praktiker en Coby naar de polikliniek voor diabetici. Het is een oud gebouw, met prachtige plafonds en ornamenten in een verregaande staat van verwaarlozing. In het gebouw hebben zeer veel specialisten spreekuur. De internisten-maar ook neurologen zitten op de 2e etage, er is geen lift dus alles en iedereen moet met de trap naar boven. Daar aangekomen staan er al minstens dertig mensen in een groep voor een deur, dicht op elkaar gepakt, de 6 beschikbare stoelen zijn bezet….Dr. Onaca komt na 15 minuten aan, nu blijkt dat zijn vrouw (= internist) al bezig is: hij is speciaal voor mij gekomen vanmiddag om het een en ander uit te leggen over de werkwijze bij het diabetici-projekt waarvoor onze Stichting van Vitortho B.V. uit Den Haag ruimhartige vitaminen ondersteuning krijgt. Ik woon samen met hem het spreekuur bij, krijg de gelegenheid een foto te maken en mijn vragen te stellen. Ik overhandig hem nog enkele pillendosjes van Vitortho en de door Laurens Swart van Lifescan verzorgde bloedsuikermeters en sticks.Ze zullen hun weg vinden naar de minst draagkrachtigen. Onder de indruk van de werkomstandigheden en gedrevenheid van deze artsen ( (2 x per week houden zij gratis spreekuur in deze polikliniek, waarbij er per dagdeel door twee artsen zo’n 120 patienten gezien worden!!) nemen we hartelijk afscheid. Als Dr. Onaca hoort dat ik terug wil lopen naar het Caritas –gebouw , geeft hij mij een lift en maakt van de gelegenheid gebruik om Jan en Herman te begroeten. In Osorhei drinken we wat in de tuin, het is prachtig weer, we zitten tot 20.30 buiten, een welbestede dag.
Woensdag 25 april. St. Martin bejaardenhuis, veel van de goederen uit Mandala Apeldoorn, Uitzicht Den Haag en Goede Reede Apeldoorn hebben als eindbestemming de ouderenzorg in Roemenie. Om 10 uur is de Kerkdienst waarin Joszef Rajna voorgaat. De mensen zijn blij ons te zien, er wordt geknuffeld en handen geschud. Na de dienst laat Aliz Radu ons enkele hoog-laagbedden zien, nachtkastjes, seniorenstoelen, ontvangen inco-onderleggers, linnengoed, handdoeken etc. Onder grote hilariteit ontdekken we dat zij met “ underwear” geen ondergoed maar hoeslakens op de bedden bedoelt….. We gaan in de ontmoetingsruimte wat drinken, de bewoners zitten langs de wanden, Herman en Jan delen aan de mannen en vrouwen een lekker luchtje uit en later chocolaadjes. Een dametje haalt geborduurde kaarten, naar het ontwerp van Hennie Baks-van der Kolk en wil ze aan ons geven. We laten Aliz er iets opschrijven en tonen ons heel dankbaar. Men vraagt naar Hennie, Lodewijk en Wil en geven de hartelijke groeten mee
Na een kopje koffie bezoek ik de kamers van de mensen die niet in de ontvangstruimte zijn. Marike wilde geen nieuw bed, -dit was nog van haarzelf…- maar krijgt wel een nieuw kastje. Het “vogel-vrouwtje” - is er ook nog, ze herkent ons direkt .
Ook Margit- de vrouw die zo graag kaarten krijgt- wil haar deel van de aandacht. Alle kaarten zijn bewaard in een mapje. Ook hier wordt het een en ander uitgedeeld. Van Aphrodite krijgen we nog een speech met een dankwoord aan alle gulle gevers van materialen, maar ook voor alle warmte, liefde en aandacht die zij ontvangen. Ze hebben een aandenken voor ons gemaakt: een kralenboompje van koperdraad . na veel knuffels, handen schudden en Visonlatasraa’s ( tot ziens)gaan we op weg naar het Romacentrum. Joszef Nagy Barna wacht ons al met een tolk op. We drinken wat, de computers (o.a. uit Uitzicht) staan opgesteld, de sjoelbakken (Uitzicht) worden gebruikt en de financiën zijn in orde. We zien geen kinderen, omdat de juffrouw een bijscholing heeft in Hongarije, dan is de (na-)school(-se opvang) dicht. De tuin is al een deel voorbewerkt en de kinderen helpen daar aan mee. Na dit bezoek hebben we een vrije middag, we lopen door het centrum, bewonderen de gebouwen, maken her en der foto’s, bezoeken de apotheek waar Melinda werkt, gaan Crisul (de “ mall”) binnen en snacken bij Mc. Donalds. Het weer is nog steeds prachtig, het transport nog niet binnen. In Osorhei zijn Jaap en Trijntje Stellingwerff na een voorspoedige reis aangekomen. Zij hebben overleg gehad met Vidotrans en naar nu blijkt is het transport pas woensdag uit Nederland vertrokken… tegen alle verwachtingen, gebaseerd op +/- 40 eerdere transporten in. Het programma wordt bijgesteld, geplande uitstapjes komen te vervallen, omdat er van overheidswege een verplichte vrije dag afgekondigd is ( maandag 30 april) zodat mensen een lang weekend vrij hebben wegens 1 Mei.
Donderdag 26 april. We bezoeken de nieuwbouw opslagloods. Het ziet er prima uit: een grote, hoge ruimte waarbinnen veel opgeslagen kan worden. Vanuit Uitzicht zullen de radiatoren gebruikt worden en hopelijk ook veel lichtarmaturen. Daarnaast zullen er stellingen aangebracht worden, dit alles ook uit Uitzicht Den haag. Wat echter nog niet duidelijk is : de indeling. Hoe men de logistieke verwerking van al deze transporten denkt te stroomlijnen. Terug op het Caritas terrein gaat Herman weer verder in de apotheek en spreken Trijntje, Jan en Coby de bestemming voor een aantal zaken uit eerdere transporten. Dit verloopt niet geheel vlekkeloos. Zaken zijn op verschillende plaatsen opgeslagen, onderdelen liggen niet bij elkaar. Ook is van sommige zaken de functie onduidelijk. We spreken de op dit moment aanwezige verantwoordelijke hierover aan. Ilona Hegedus vertaalt het een en ander, en beide directeuren luisteren toe. Naar nu blijkt is de transportlijst vnl. ter controle aanwezig voor overheids-instanties, terwijl in onze verwachting deze lijsten gebruikt werden bij het uitladen van de transporten. Ook hier blijkt weer: niet gecommuniceerde verwachtingen pakken vaker anders uit…. Een leermoment voor ons.
In de loop van de middag bezoeken we de Metro en de Reaal, en zijn weer verbaasd hoe druk deze zaken zijn. Er is een rijke toplaag in Roemenie, en de middenklasse krijgt het ook beter; zij hebben vaak naast een normale baan nog werkzaamheden in het grijze circuit…De werklozen, gehandicapten , grote gezinnen en ouderen zijn steeds slechter af: de prijzen stijgen en de uitkeringen houden geen gelijke tred hiermee. Dit is de doelgroep van het werk van Caritas. We brengen een kort bezoek aan de “cantorin” van de kerk, tevens kassier bij Caritas. Deze jonge vrouw ( 37 jaar) heeft ernstige nierproblemen. Zij dialyiseert 3x per week en staat op de lijst om getransplanteerd te worden met een nier van haar moeder. Niet de wachtlijst is een probleem, maar de operatiekosten die zelf betaald dienen te worden. Wat een vreselijke afwegingen moeten er gemaakt worden…. ‘s Avonds gaan we uit: er is een concert van een beroemde jonge franse dirigent. We nemen 2 dames uit Osorhei mee, Marike en Judith. Bij het theater aangekomen kopen zij onze kaartjes . Zij hebben een abonnement en wekelijks wonen ze met 2 vriendinnen de concerten bij. Wij bieden hen na afloop een drankje aan in een prachtig, vrijwel uitgestorven restaurant. Het is heel gezellig!!
Vrijdag 27 april. Al vroeg komt Joszef naar boven: “Hallo, hallo “ het transport is er. Na het ontbijt gaan we snel naar het Caritas terrein. Men is al druk met uitladen. Nu zien we hoe het gaat: iemand “turft “ het aantal dozen, de grote stukken worden gezet waar plaatst is, onderdelen die niet bij elkaar liggen worden soms in andere loodsen opgeslagen. Men weet niet wat er binnenkomt, ondanks de gestuurde lijst. Voor ons een eye-opener , maar ook uitdaging om mee te denken hoe dat anders kan. We maken foto’s
Om 11 uur is de vrachtwagen ( 100 m3) leeg. Er staan overal dozen voor de deeltransporten . De bus van Caritas brengt een aantal dozen, bestemd voor Cauaceu weg, wij nemen materiaal mee voor St. Martin, de coördinator uit Marghita ( het andere bejaardenhuis) heeft vanmiddag een bespreking en voor hem staan ook dozen klaar. Ondertussen werkt Herman gestaag door aan de laatste loodjes in de apotheek. De kasten staan er, de rolluiken werken, de electriciteit is geoptimaliseerd, evenals de verlichting. Onder het toeziend oog van Joszef wordt de sleutel officieel aan Ildiko overhandigd. Ze is erg blij en staat te stralen. Herman pinkt een traantje weg…alweer een projekt afgewerkt…wat nu…?
Na de lunch gaan we naar Cauaceu de afgeleverde spullen toelichten, we geven een kraan voor Elisabeth aan haar moeder mee, die snel nog even pannekoeken voor ons bakt… We bezoeken de winkel en doen later inkopen in de metro. Zaterdag 28 april: cultuur: samen met Jaap en Trijntje bezoeken we het oecumenische kerkje van Podgoria en het klooster van Oradea. Jaap en Trijntje geven uitleg bij de muurschilderingen. Prachtig!!! En wat te denken van de kroonluchter?
Ook bezoeken we de voorzitter van de kerkeraad die van Trijntje kleding krijgt , uit te delen aan de dorpskinderen. “s Middags bezoeken we met Joszef een ijzerhoudende bron en drinken bij een nicht en haar man koffie en/of thee. Terwijl Joszef zich gereed maakt voor de kerkdienst gaan wij nog even Elisabeth en haar gezin opzoeken. Daarna is het alweer koffers pakken: op onze kamers zien we dat Joszef voor ons cadeaus heeft neergelegd.en heeft hij op ons verzoek honing “ geregeld” bij zijn kerkgangers. Tijdens de avondmaaltijd bespreken wij ons bezoek na en doen wij Joszef verschillende aanbiedingen. We bedanken voor het goede samenzijn en de fijne tijd met elkaar. Zondag 29 april In alle vroegte ( 3.30 uur Nederlandse tijd) vertrekken we uit Osorhei. Na een lange dag waarin Herman zich weer wat beter gaat voelen en Coby zich steeds grieperiger gaat voelen zijn we om 20.00 uur bij Motel Arnhem waar Maurits Herman ophaalt. Herman bedankt voor de fijne samenwerking en de soepele opstelling tijdens deze week. Het was een drukke, vruchtbare week waarin we veel werk mochten verzetten, veel contacten mochten hernieuwen en ook positieve zaken hebben waargenomen. Aan de leermomenten wordt zowel aan deze als aan de andere zijde hard gewerkt!
Alle sponsoren, hartelijk dank dat u met uw financiële of materiele giften onze stichting in staat stelt dit zo belangrijke werk te doen. Het blijft, zeker voor de eerder genoemde doelgroepen nog steeds hard nodig!!! Op de website vindt u een fotoverslag van deze reis. Jan en Coby Willemsen-v.d.Kolk
|