|
|
|
|
Beste
mensen Wij
zijn weer terug van onze reis naar Roemenië, we hebben veel gezien, veel gedaan
en willen graag verslag doen aan jullie, onze donateurs , sponsoren en
belangstellenden. Vrijdag
19 september
omstreeks 06.30 uur vertrekken we naar Roemenië. Na een voorspoedige reis komen
we omstreeks 19.00 uur aan bij Mosonmagyarovar in Hongarije. We
overnachten in motel Kis-Duna waar we onze auto voor het raam kunnen
zetten, achter een groot hek wat ’s avonds afgesloten wordt en door een
nachtportier bewaakt wordt. Dat moet ook wel, want wij hebben de auto propvol
met materialen die we naar de diverse projecten willen brengen. Zaterdag
20 september
vertrekken we vroeg en reizen door Hongarije naar Roemenië. Bij
de Hongaars Roemeense grens gaat het tempo uit de reis…er staat een lange rij
wachtenden, na ongeveer 45 minuten zijn wij aan de beurt…een douanier neemt
onze paspoorten en autopapieren aan, zet onze gegevens
in de computer, plaatst een stempel en geeft alles weer terug. Een
tiental meters verderop staat een nors uitziende douanier met een grote pet
belangrijk te zijn. Jan moet uit de auto en de achterklep gaat open. Er wordt
naar papieren gevraagd; aktes de donatie en acceptatie en graag met veel
stempels.Hebben wij natuurlijk niet, het gaat om kleinschalige hulp….Hij is
niet te verwurmen en dreigt dat we de auto leeg moeten halen….op onze non-
verbale uitingen van ongeloof stuurt hij ons naar een bureau de expeditie. Daar
aangekomen, het hele verhaal uitgelegd (grappig
hoe creatief je wordt als je iets uit wilt leggen aan mensen die je talen niet
verstaan…). Afijn we moeten betalen of we worden teruggestuurd, als we hun
prijs betalen zorgen zij voor het transport naar de plaats van
bestemming…..Helaas, wantrouwend als wij zijn - willen wij dat helemaal niet
en liever ook niet betalen…maar dat lukt niet: na een smeergeldbetaling van
een dik Roemeens weeksalaris kunnen we onze reis na 1,5 uur toch vervolgen. We
zijn omstreeks 16.00 uur in Osorhei, bij het gastenverblijf van de
Rooms-katholieke Kerk bij
Abt Joszef Rajna.Hij ontvangt ons allerhartelijkst , er wordt voor koffie
gezorgd en later krijgen we een warme maaltijd.We hebben een mooie kamer en
kunnen gebruik maken van een huiskamer,keuken, douche en toilet. Zondag
21 september
vertrekken we al vroeg naar Cauaceu (spreek uit:Kowatshtjeu), naar de
Reformierte Kirche van Ds. Laslo Forro. In Juni hebben via Dr. Janos Herman
enkele diensten bij hen meegemaakt en kennisgemaakt Enniko Forro , de
domineesvrouw, en enkele gemeenteleden. Wij wisten niet hoe laat de dienst begon
en waren om 9.45 uur in het dorp. Wat een stilte, op het terrasje van het
dorpscafé na, waar de notoire innemers al(nog?) aanwezig zijn. Omstreeks 10.45
uur komen de dominee, zijn vrouw en enkele Hongaarse gasten aan; de nazaten van
de vorige predikant van wie de 25-ste sterfdag herdacht werd. In
de dienst werd aan de oudste zoon een prachtige nieuwe uitgave van de Bijbel in
de Hongaarse taal uitgereikt. Een aangrijpend gebeuren want er werd menig
traantje weggepinkt terwijl de man herdacht werd. Wij begrepen niets van de
taal, maar de emoties waren wel te begrijpen. Na
de gezamenlijke maaltijd (weer mee mogen eten…) hebben nog even kort gesproken
over een eventuele samenwerking met de plaatselijke vrouwenvereniging om te
proberen een hulpfonds te organiseren. Dit is nog in een prematuur stadium Maandag
22 september
hebben we de hele dag doorgebracht als gasten van Caritas Oradea. “s
morgens maken we kennis met de 2 wijkverpleegkundigen die via onze Stichting hun
salaris krijgen. Emilia, een verpleegkundige die al enige tijd als
vrijwilligster op de polikliniek werkte heeft nu een betaalde baan gekregen. Tibi,
een verpleegkundige die net zijn diploma gehaald heeft. Tussendoor
bezoeken we Ildiko, de apotheker, die we weer wat medicijnen kunnen
overhandigen. De meeste van de door ons verzamelde medicijnen worden via de
Stichting SOEB met een transport meegegeven naar Oradea, waar Ildiko tekent voor
ontvangst. Op deze manier worden ze geregistreerd en komen zo op de balans van
de apotheek. Sommige medicijnen zoals alle “-pam’preparaten ,
antidepressieva etc. mogen niet op deze manier ontvangen worden, die worden via
handbagage overhandigd. Het is een regeringsregel , volgens Ildiko omdat men
niet wil weten dat deze middelen gebruikt worden, zij kan ze echter zeer goed
gebruiken in haar werk. We beloven haar de volgende keer ruim te voren aan te
geven wanneer we er zijn zodat ze ons met koffie kan ontvangen… Samen
met Andrea,-die al 7 jaar als verpleegkundige werkt bij de thuiszorg Oradea -,
gaan we met Tibi en Emilia een aantal huisbezoeken afleggen. We scheuren met een
Caritas wagentje door Oradea en bezoeken een wat patiënten. Bij
terugkomst worden we door een Caritas medewerkster meegenomen naar een –
unieke- tentoonstelling van creatieve producten, gemaakt door gehandicapten.
Uniek in Roemenië waar men toch op een andere manier naar de gehandicapte
medemens kijkt, de tentoonstelling was slechts 4 dagen in Oradea en zou nog 10
andere steden aan doen. Na
een gezamenlijke lunch bezoeken we nog het bejaardentehuis St. Martin waar we
kennis maken met Aphrodite, een “meisje”van wie we ook producten gezien
hebben op genoemde tentoonstelling. Ze vindt het leuk dat we haar werk
bewonderen.We geven twee grote pakketten met 200 bloembollen om de tuin in het
voorjaar wat vrolijk te hebben, een cadeau dat bijzonder op prijs gesteld wordt.
Al
met al een vermoeiende dag omdat we met de verschillende Caritas medewerkers
verschillende talen spreken, soms ben je naar links Duits aan het spreken en
naar rechts Engels, maar al met al kunnen we gelukkig met elkaar communiceren Het
Thuiszorg project loopt goed, er is een goede administratie en werkverdeling ,
zodra Tibi en Emilia ingewerkt zijn kunnen er meer patiënten bezocht worden.
Een van hun taken is ook het inschakelen van mantelzorgers voor de patiënten om
bijv. een oogje in het zeil te houden. Dinsdag
zijn we bij de Universiteit Arany Janos Collegium om een groot pakket engelse
boeken af te geven. We ontmoeten daar ook Dr. Herman Janos, die de afgelopen
week met zijn gezin en familie de bruiloft van hun oudste zoon in Cluj-Napoca
gevierd hebben. De boeken zijn geschonken aan de universiteit door een
vroegere cliënt van Coby . De studenten hebben namelijk niet
de financiële middelen om puur voor het leesplezier Engels- of
Duitstalige boeken aan te schaffen. De directeur van het internaat Ds. Laslo
Arus neemt ze dankbaar in ontvangst: 150 engelse novels voor de
studentenbibliotheek. Verder
hebben we via installatiebedrijf Bisseling een raamventilator
kunnen geven om in het Studentencafe, gelokaliseerd in het souterrain van de
universiteit, de altijd aanwezige tabaksrook af te zuigen. Voor de installatie zal door Ds. Laslo Arus
zorg gedragen worden. Woensdag
24 sept.halen
we in Cauaceu Elizabeth Felfoldi op, een 26 jarige studente die voor ons zal
tolken: Hongaars- Duits. Haar moeder laat de kans niet lopen om ons een maaltijd
aan te bieden en we zitten met Elizabeth, haar moeder en oma aan tafel brood met
worst en kaas te eten. Er is speciaal voor ons koffie gezet en melkcupjes
aangeschaft…. Nadat we wat geschenkjes gegeven hebben en wat foto’s gemaakt
vertrekken we naar Oradea. In
het Romacentrum voor de naschoolse opvang zijn een tiental kinderen aanwezig die net
boterhammen met leverpastei verorberen; de soep is al op. De andere kinderen
zijn niet aanwezig want deze morgen was er medische controle op school op
“Leuce” en meer dan de helft van de kinderen werd naar huis gestuurd. Afijn,
volgens zeggen worden de haren met petroleum gewassen en dan zijn de luizen
gegarandeerd dood. Joszef
Nagy en de onderwijzeres hebben het schooltje gezellig gemaakt. We leveren
schriften, pennen, potloden, kleurpotloden, een rekenmethode, multomappen,
krijtjes, plakbandhouder, beloningsstickers etc. etc. af. Veel dingen
geschonken door scholen uit Ugchelen of door de sponsors.De kinderen
krijgen wat lekkers en voor de juf is er een grote, goed geoutilleerde EHBO doos
; die ontbrak nog steeds en hebben wij in Juni toegezegd. Voor
Joszef Nagy weer twee brandmelders, zodat het totaal nu echt op 4 komt. De
vorige maal zijn er door allerlei legitieme redenen 2 brandmelders geplaatst in
een kleuterschool waar ze ontbraken en de veiligheidsinspectie op bezoek kwam. “s
Middags zijn we met de onderwijzeres en studente naar de Makro/Metro gegaan waar
we een stockvoorraad droge levensmiddelen hebben aangeschaft voor het
gaarkeukenproject en 2 mooie wandkaarten van Roemenië en Europa voor het
klaslokaal. Als
we Elisabeth Felfoldi terugbrengen naar huis heeft haar moeder een grote zak
walnoten voor ons klaarstaan, we nemen hartelijk afscheid en beloven bij ons
volgende bezoek zeker weer aan te komen. Donderdag
24 sept. gaan we naar het bejaardenhuis in Tinca, Ds. Sandor Berke en
zijn vrouw Katinka ontvangen ons hartelijk. We krijgen opnieuw een rondleiding
door dit kleinschalige bejaardenthuis waar met grote inzet getracht wordt een
thuis te bieden aan 21/22 bejaarden en/of gehandicapten. We bespreken de financiële
situatie: veel mensen hebben een klein pensioentje, bv. €30 of
invaliditeitsuitkering. De kosten van een maand verblijf komen op €110. Dit is
inclusief zorg, medicijnen, voeding, kleding etc. Het houdt in dat veel mensen
deze prijs niet op kunnen brengen maar toch een plekje krijgen in Tinca. Onze
“lading”wordt dan ook in dankbaarheid aanvaard. We hebben o.a. 40 lakens,
flanel of katoen, 45 handdoeken en badlakens, 20 zakken incontinentiemateriaal,
een grote doos verbandmiddelen, ondergoed en (nacht-)kleding voor ouderen,m/v
maar ook voor jongere vrouwen: de helpenden in dit tehuis hebben kost en
inwoning en werken in een schema van 3 weken werken 1 week vrij tegen een
minimum inkomen.(circa €50 per maand) Kleding en schoeisel voor hen komt dan
ook zeer te pas. Katinka Berke geeft aan dat ze een goed contact hebben met de
huisarts van het dorp en dat zij eventuele overtollige materialen aan de arts
ter beschikking zullen stellen. Het geeft een prima gevoel om dit huis met
middelen te ondersteunen. Ook hier geven we weer een pakket bloembollen af en
delen we de maaltijd met elkaar.We bespreken de mogelijkheid om ook voor de
aanvoer van medicijnen iets te regelen. Genoemde
€110 is inclusief medicijnen die gekocht moeten worden, maar ook bijv.
incontinentie materiaal. Bij de Makro/Metro is een verpakking van 30
incontinentiebroekjes voor volwassenen omgerekend € 15. De meeste mensen in
Nederland die deze materialen gebruiken hebben 2 a 3 stuks per dag nodig… Onze
projecten zijn bezocht, hoewel nog niet alles soepel verloopt hebben we een goed
gevoel over het werk van de Stichting. Het is zinvol om tijdens een bezoek
vinger aan de pols te houden en elkaar op het hart te drukken dat er
gecommuniceerd dient te worden in de periode tussen onze bezoeken in. Email en
fax kunnen eenvoudig gebruikt worden en er lopen genoeg studenten rond om
brieven te vertalen van Hongaars naar Duits of Engels.. De
situatie in Roemenië is nog steeds nijpend; mensen verdienen weinig geld hoewel
er veel te koop is voor “normale”westerse prijzen. (zie bijlage prijslijst
levensmiddelen Juni 2003. )De werkloosheid is hoog, de lonen laag, de pensioenen
laag en niet waardevast. In Juni hebben we een prijsinventarisatie gedaan, voor
een Euro kregen we toen circa 35.000 Lei, nu was dat 37.500 Lei. t.o.v. de Euro
een devaluatie van circa 7% in 4 maanden tijd….. Met
hulp van jullie kunnen we via onze Stichting Steungroep Nederland Roemenië,
gerichte doeltreffende ondersteuning bieden bij deze lokale initiatieven. Onze
planning is verder om dit najaar ruimte in te kopen bij een groter transport om
middelen te sturen die nu nog bij ons thuis liggen zoals kleding, beddengoed,
keukengerei etc. Van hulptransporten mag een 10% verkocht worden om kosten van
vergunningen te betalen. Met de vrouwenvereniging in Cauaceu zullen we proberen
contacten uit te breiden om een aanzet te maken voor ondersteuning, waarbij we
zullen trachten om initiatieven die zijzelf aandragen te honoreren. Voor het Sint Nicolaasfeest en/of het Kerstfeest zullen we proberen om aan het Romacentrum wat extra’s te laten doen voor de kinderen, misschien zoals vroeger bij “ons”de zondagschool: een kerstkrans en een sinaasappel… In
het voorjaar van 2004 hopen we weer in de gelegenheid te zijn om een bezoek aan
Roemenië te brengen. In de tussentijd onderhouden we de contacten zoveel
mogelijk en hebben we ook overleg met de stichting SOEB die ook regelmatig in
dit gebied op bezoek gaat en contacten heeft met Caritas Oradea. We houden
jullie op de hoogte. Namens
het bestuur, Jan en Coby Willemsen |