Wat is pianospelen?

welkom

Geschiedenis van de piano

Heel vroeger, zeg maar rond de oertijd hebben de vroegere bewoners naar alle waarschijnlijkheid uitgevonden dat men muziek kon maken door een flexibele dunne tak tussen de hoorns van dieren te spannen. Men ging hier natuurlijk mee experimenteren. Men creeërde 'hakkeborden'. Een hakkebord is een houten plank met strak gespannen snaren erover. Men sloeg met 2 hamertjes op de snaren en maakte zo muziek. Zo kwam later een soort harp tot stand. Waar je moest tokkelen met de snaren. Men had verschillende touwen strak, minder strak, dik, of dun gespannen en kon daarmee verschillende noten produceren. Toen later rond 800 kwam een notenschrift tot stand. Eerst was dit heel simpel. In 1160 in Parijs kwam de huidige 5-lijnen muzieknotatie tot stand. Later werd deze in Engeland nog uitgebreider. In 1157 werd het eerste 'monochord' uitgevonden. Deze kreeg steeds meer elementen: men deed verschillende typen snaren toevoegen. En uiteindelijk herkenden we het 'clavichord'. In het midden van de 14e eeuw gingen Duitse snaren-makers de snaren vermengen met nylon, goud, zilver, staal, paardenhaar etc. Deze snaren werden in veel instrumenten toegepast. In 1709 maakte Bartolomeo Cristofori (1655-1732), de eerste echte 'gravicembali col piano e forte' oftewel een harpiscord met zachte en harde tonen. Hij experimenteerde om een klavierinstrument te bouwen waarbij de snaren niet aangetokkeld (zoals bij de klavecimbel) maar aangeslagen werden. Hij kwam waarschijnlijk op het idee door het zien spelen van de beroemde hakkebordspeler Pantaleon Hebenstreit. Met het idee om deze met de hand aangeslagen hamers, via toetsen met de snaren te verbinden, ontstond het idee voor het instrument, wat wij nu een piano noemen. De piano bestaat dus nu bijna 300 jaar. Meer geschiedenis?

Wat is een piano?

De piano is een veelzijdig instrument dat niet alleen snaren toepast, maar ook een hamerachtige constructie om die snaren aan het trillen te brengen en heeft ook percussie-achtige eigenschappen. Het is tevens een polyfoon instrument, hetgeen wil zeggen dat er een heleboel snaren tegelijk kunnen klinken en dat ook nog over een zeer breed gebied van ruim 7 oktaven. Daarmee zou je eigenlijk kunnen zeggen dat er in die kast vol snaren een compleet orkest zit opgesloten. En dit is natuurlijk heel mooi van dit instrument.

Verschillende soorten piano's

Er zijn verschillende soorten piano`s. Je hebt naast het vleugelmodel wat iedereen wel kent ook het rechtopstaande model. Deze twee soorten zie je hieronder afgebeeld.

dit is een vleugel

Vleugel
Vleugels zijn grote instrumenten, met snaren die recht van de speler aflopen. Het zijn mooie meubels, maar het nadeel is dat ze veel plaats innemen. Daarom begonnen de Duitse bouwers tafel piano’s te maken. Bij een tafel piano lopen de snaren in de breedte, dat bespaart heel wat ruimte.
Giraffe piano
De pianosnaren werden in deze tijd op een houten harpvormig raam gespannen, verstevigd met metaal. Maar omdat hout snel uit zet en krimpt, werden de snaren vlug ontstemd. In 1825 kwam Alpeus Babcock op het idee het raam helemaal van metaal te maken, welke minder krimpt en uit zet.

De tafelpiano
Dit was een groot succes. Daarom probeerden de bouwers nu de klank van een vleugel te krijgen uit een instrument dat minder ruimte in beslag neemt. De eenvoudigste manier was om de snaren en het mechaniek van de vleugel recht overeind te zetten. Het resultaat was de hoge giraffe piano, maar die zag er in een kleine kamer lelijk uit. Uit Frankrijk kwam het idee om de hoge en de lage snaren te kruisen zodat er in kleine rechtopstaande piano’s flinke lange snaren passen.

Verder zijn er nog:

Clavecimbel
Clavinova
Clavichord

Hoe werkt een piano?

Je zou bijna zeggen dat de piano een snaarinstrument is, omdat de klank ervan ontstaat doordat snaren in trilling worden gebracht door hamertjes. Maar volgens de gebruikelijke indeling hoort hij thuis in de familie van de toetsinstrumenten. Het mechaniek van de piano zorgt ervoor dat bij het indrukken van een toets een vilt bekleed hamertje tegen de snaren wordt geslagen. De klank van het instrument – rond en vloeiend of scherp en stotend - hangt vooral af van de snelheid van de hamer. Bij een zwaar werkend mechaniek moet je hard op de toetsen drukken; bij een licht werkend mechaniek wordt de aanslag minder zwaar, maar als het mechaniek te licht werkt kan het een oppervlakkige aanslag veroorzaken. Het is heel belangrijk dat elk hamertje het juiste gewicht heeft en op even grote afstand van de snaar staat, anders raakt de totaalklank uit evenwicht. De klank die door trillende snaren ontstaat wordt versterkt weergegeven door een houten zangbodem. Ook de houten kast werkt daaraan mee. Als de houten deksel wordt opgeklapt, komt er natuurlijk meer geluid naar buiten. De klanken van de piano worden gemaakt door een slimme constructie van hamertjes die in beweging worden gebracht door het indrukken van de toetsen. De hamerconstructie bestaat uit 80 tot 90 onderdeeltjes. De speler kan 8 tot 10 keer per seconde de toets herhalen.Als je de toets ingedrukt houd word de demper van de snaar af gehaald en dan klinkt de klank door. De klankkast zorgt ervoor dat de klanken mooi uit de piano komen. De pedalen zorgen voor een galmend of een gedempt effect.