Enkhuizen is een stad en gemeente in de regio West-Friesland, in de Nederlandse provincie Noord-Holland. De gemeente ligt aan zowel het Markermeer als het IJsselmeer. In de gemeente wonen 18.310 inwoners op een oppervlakte van 116,04 km² (waarvan 103,62 km² water) (1 februari 2012, bron: CBS). De gemeente Enkhuizen omvat naast de gelijknamige stad ook het dorp Oosterdijk en buurtschap Westeinde. Enkhuizen staat bekend als de 'Haringstad' vanwege haar verleden als centrum voor de haringvisserij. De stad is, onder meer vanwege de watersport, een belangrijk toeristisch centrum (jachthavens, Sprookjeswonderland, Zuiderzeemuseum). Daarnaast telt het stadje internationaal vermaarde zaadbedrijven en tuinbouw, alsmede een cluster van kunststofindustrie. In Enkhuizen wordt nog Enkhuizens gesproken, een West-Fries dialect.
Enkhuizen begon haar bestaan in de Middeleeuwen als haven- en vissersdorp. Op 9 april 1356 verleende Graaf Willem V Enkhuizen stadsrechten naar het model van Medemblik dat in 1289 stadsrechten kreeg, en werd het verenigd met het naburige dorp Gommerkerspel, waarvan de kern ongeveer op de plaats van de huidige Wester- of Sint-Gomaruskerk moet hebben gelegen. Buitendijks lag nog het "Oostdorp Enkhuizen" dat waarschijnlijk verdronk bij de stormvloed van 1421. In 1422 kregen de bewoners toestemming de restanten van de buitendijks gelegen kerk op te breken en binnendijks een nieuwe kerk te bouwen, de huidige Zuider- of Sint-Pancraskerk. Enige tijd later werd ook begonnen met de bouw van de Westerkerk, en in de wedloop om de grootste en mooiste kerk te bouwen, kwam duidelijk tot uitdrukking hoezeer de vissers van Enkhuizen en de landbouwers van het voormalige Gommerkerspel nog gescheiden gemeenschappen waren. In de 14e eeuw werd ook de eerste haven gegraven, waarvan de huidige Zuiderhavendijk nog is overgebleven. In de 15e en 16e eeuw werd overgegaan tot uitbreiding van de havens en de aanleg van vestingwerken. Deze vestingwerken zouden na een grote stadsuitbreiding aan het einde van de 16e eeuw de vorm krijgen waarin ze nog steeds duidelijk zichtbaar zijn in de stad.
Jachthavens, Zuiderzeemuseum (buiten en binnen), De stedenbouwkundige projecten Patrimoniumbuurt en Snouck van Loosenpark, Recreatiebad Enkhuizerzand, Sprookjeswonderland, De kleurrijke bloemen- en zaadvelden rondom de stad, Chartervaart, Vestingwal, en het strand aan het IJsselmeer Het door grachten doorsneden stadje Enkhuizen ligt voor een groot deel binnen de goed intact gebleven 16e-eeuwse omwalling. Bekend zijn de Drommedaris (1540; in 1649 verhoogd en van een toren voorzien) met klokkenspel van Pieter Hemony, daterend uit de jaren 1671-1677, de laat-gotische Zuider- of Pancraskerk, uit de 15de en 16e eeuw, met indrukwekkende toren, waarin klokkenspel van de gebroeders Hemony, de Wester- of Sint-Gommaruskerk, uit de 15de en 16e eeuw, met aangebouwde librije, waarin een 17e-eeuws interieur en het stadhuis (1686-1688), ontworpen door Steven Vennecool, met fraai interieur. Het Snouck van Loosenpark daterend uit 1897 is één van de eerste sociale woningbouwprojecten van Nederland. Dit werd gefinancierd uit het nalatenschap van de laatste erfgename van een bekende Enkhuizer patricische familie waaraan het park tevens de naam ontleent. Voorts zijn er de waterpoorten Oudegouwsboom en Boerenboom (beide daterend uit de 17e eeuw), de stadsgevangenis (1612), de Waag (vroeg-renaissance) uit 1559 en het Snouck van Loosenhuis uit 1786. Een deel van Enkhuizen is een beschermd stadsgezicht.
Sinds 1974 wordt in mei het Jazzfestival Enkhuizen georganiseerd. Vele internationale jazzbands treden gedurende drie dagen op. Vanaf vrijdag kan er op diverse plaatsen traditionele Jazz beleeft worden. Op de zaterdag is er onder meer een groots buitenprogramma. Het festival wordt traditioneel op zondag afgesloten met het Bloody Mary. In 2007 heeft een nieuw bestuur het festival nieuw leven ingeblazen. Op deze manier wordt de traditie voortgezet. Rond deze tijd wordt ook het Ierse folkfestival "Eire at the Top" op het Landje van Top (aan de voet van de Drommedaris) georganiseerd. Sinds 2002 wordt er in het voorjaar het Smartlappenfestival georganiseerd waar veel publiek op af komt. In de zomer worden er zomeravondconcerten gehouden waarbij (vaak door middel van gastoptredens) klassieke muziek wordt gespeeld op één van de twee Hemony-carillons die de stad rijk is. Ook in de zomermaanden organiseert de vereniging Oud-Enkhuizen op woensdagavonden stadswandelingen door de historische binnenstad. Elke zondag in augustus worden de Zomerse Zondagen georganiseerd waarbij er 's middags verschillende activiteiten zijn (zoals openluchtbiljarten, kinderkermis en marktjes). Iedere dag heeft zijn eigen thema, gebaseerd op de cultuur rondom de Zuiderzee, en wordt 's avonds afgesloten met een concert. In de maand juni vindt in Enkhuizen de jaarlijkse Lappenmarkt plaats. Dit is een traditie die al vele honderden jaren oud is. De ruim twee kilometer lange markt is één van de grootste jaarmarkten in de provincie Noord-Holland. Honderden marktkooplieden bieden hun waren aan in de binnenstad, van confectie tot huishoudelijke artikelen. Op de derde donderdag in september is het Enkhuizer Harddraverijdag met paardenrennen en vuurwerk tot slot. In december is er een lichtjesavond in 't Suud (Vissershoek) en omgeving. Hierbij worden inloopconcerten gegeven in het Stadhuis, de Lutherse Kerk, het Wapen van Enkhuizen, de Drommedaris en de Zuiderkerk.
Voorbeelden van de oefeningen / Top