vraag 1) Wat zie je: op welke manier wordt er gedanst?
Aan het gebruikte schoeisel zie je de stijl waarin gedanst wordt. Zo speelt
klassiek ballet zich meestal af op spitzen en moderne dans op ander schoeisel
of blote voeten. Het schoeisel bepaalt ook mede de gebruikte techniek, de
bewegingsmogelijkheden en de speelruimte.
vraag 2) Wat zie je: hoe wordt de ruimte gebruikt?
Dans wordt wel eens gedefinieerd als lichamen geplaatst in tijd en ruimte.
Hoe lichamen in de ruimte geplaatst worden is dus een belangrijk element in
de dans. In de dans kun je een ontwikkeling in het ruimtegebruik aanwijzen.
Werkt het klassiek ballet vooral in de hoogte (suggestie van gewichtloosheid),
de moderne dans zoekt veel meer het contact met de grond.
vraag 3) Wat zie je: hoe zijn de dansers gegroepeerd?
In de opbouw van een dansvoorstelling is het belangrijk welke combinaties door
de dansers worden aangegaan. Zo loopt de spanning tijdens een klassiek ballet
op tot de climax tijdens het pas-de-deux (duet van de solisten) in het slotgedeelte
(divertissement) dat de gelukkige afloop van het verhaal viert. Je kunt ook spreken
van pas-de-troix en pas-de-quatre. Ook in de moderne dans nemen soli en duetten vaak
een centrale plaats in, maar de aandacht voor het groepswerk is sterk toegenomen.
vraag 4) Wat zie je: wat speelt in de aankleding van het ballet een grote rol? (Kies 1 of meerdere opties)
Een uitbundige aankleding kan het verhalende karakter van het ballet ondersteunen.
Eenvoudige decors en eenvoudige kostuums zorgen ervoor dat alle aandacht zich richt
op de dans. Tegenwoordig komt het ook wel voor dat de dans aangepast is aan een speciale
lokatie. Rekwisieten beperken de mogelijkheden van dans, maar deze beperking kan juist
weer uitgangspunt zijn voor afwijkende bewegingspatronen.
vraag 5) Wat hoor je: op welke muziek wordt gedanst?
De muziekkeuze bepaalt sterk de sfeer van een dansvoorstelling. Sommige choreografen
starten met muziek, anderen voegen de muziek op het laatst toe en weer anderen gaan
een langdurige samenwerking aan met een componist die gaandeweg het repetitieproces
een compositie schrijft. Tegenwoordig kunnen er legio geluiden gebruikt worden als
aanvulling van het muzikale decor.
vraag 6) Wat hoor en zie je: volgt de dans de muziek?
Dans en muziek zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Bij een eerste kennismaking
met moderne dans is het soms schokkend te ervaren dat er doorgedanst wordt wanneer
de muziek al gestopt is.
vraag 7) Werkwijze: welke lichamelijke prestaties leveren de dansers?
Een van de fascinaties bij het kijken naar dans is het ontzag voor de
lichamelijke prestaties.
vraag 8) Inhoud: is het een verhalende of niet verhalende voorstelling?
In het klassieke ballet zie je nog veel sprookjesthema's terug. In de
moderne dans zie je een ontwikkeling van expressieve emotionele dans
naar dans puur als dans.
vraag 9) Betekenis: wat roept de voorstelling op? (Kies 1 of meerdere opties)
Het beeld dat een dansvoorstelling bij iemand oproept is vaak het beste
uitgangspunt om over dans te praten, wanneer je niet wilt vervallen in
technische uitwijdingen. Door te ontdekken of bepaalde bewegingen bepaalde
emoties uitdrukken krijg je inzicht in de zeggingskracht van de danstaal.
De overige categorieën spreken voor zich.
ga terug naar home ga terug naar de toelichtingen