Hoe werkt een kernwapen?
Er bestaan dus twee
soorten kernwapens: een kernsplijtingbom en een kernfusiebom. Eerst leggen we
de werking van een kernsplijtingbom uit:
Een kernsplijtingbom, ook
wel uraniumbom, krijgt zijn explosieve kracht doordat de isotoop uranium-235 een
reactie aangaat met 1 neutron. Hierdoor krijg je uranium-236, deze isotoop is
zo instabiel dat het direct uiteenvalt in andere stoffen. Maar er ontstaan
niet alleen nieuwe stoffen, er komen ook enkele neutronen vrij. Deze neutronen
kunnen weer reageren met andere uranium-235 isotopen zodat er dus een kettingreactie
ontstaat.
De reactie kan
als volgt verlopen:
Figuur 1
- 1 uraniumkern + 1 neutron reageren met elkaar en
er ontstaat uranium-236, deze is zeer instabiel en valt uiteen in strontium,
xenon én 2 neutronen, die op hun beurt weer reacties veroorzaken.
Bij deze reactie komt dus
zeer veel energie vrij. Ter vergelijking: bij de atoombom "Little Boy", die op
Nagasaki werd gegooid, werd maar 600mg in energie omgezet. Met andere woorden:
600mg verwoestte de hele stad.
Nu zal je denken: is dat
dan zo moeilijk om een kernsplijtingbom te maken? Het antwoord is ja, de
isotoop uranium-235 komt bijna niet in de natuur voor en moet dus kunstmatig
verrijkt worden. Ook is het moeilijk om de kritische massa, de hoeveelheid
nucleaire materiaal dat nodig is voor een kettingreactie, lang genoeg bij
elkaar te houden zodat er daadwerkelijk een kettingreactie plaats vindt. Een
plutoniumbom werkt volgens hetzelfde principe als de uraniumbom alleen reageert
uranium-238 met 1 neutron tot plutonium-239. Plutonium-239 kan weer gespleten
worden door er 1 neutron bij te doen. Maar hoe bereik je de kritische massa in
de atoombom? Er zijn twee manieren om dit voor elkaar te krijgen. De eerste
manier ook wel the gun method genoemd, gaat als volgt: de twee delen
subkritische massa zijn gescheiden en door middel van een conventionele
explosie komen de twee delen bijelkaar zodat de kritische massa ontstaat. Deze
methode kan alleen voor uranium worden gebruikt. De andere methode kan voor
zowel uranium als plutonium worden gebruikt: het uranium of plutonium met een
subkritische massa is omringd door een conventionele bom. Als deze bom afgaat
wordt de subkritische massa zo op elkaar geperst dat de dichtheid kleiner wordt
en de subkritische massa ineens superkritisch wordt. Hieronder zie je twee
plaatjes hoe het precies werkt.
Figuur 2 - Een schematische tekening van een splijtingmethode.
De kernfusiebom of
waterstofbom werkt niet volgens het principe van kernsplijting maar van
kernfusie. Hierbij fuseren twee waterstofatomen tot een ander element. Er
worden niet gewone waterstofatomen gebruikt maar de isotopen deuterium
(waterstof met 1 neutron en 1 proton) en tritium (waterstof met 2 neutronen en
1 proton). Maar deze reactie verloopt alleen bij zeer hoge temperaturen. Hier
zie je een plaatje van hoe de reactie kan verlopen:
Figuur 3 - 1 Deuterium
fuseert met 1 tritium , hierbij ontstaan een heliumkern, een neutron en
energie.
Bij een waterstofbom is
het ook weer moeilijk om de isotopen deuterium en tritium te verkrijgen
aangezien ze niet tot nauwelijks in de natuur voorkomen. doordat er over de
kernfusiebom nog niet veel informatie is vrijgegeven kunnen we daar helaas niet
veel over vertellen.
Zo, nu weet je hoe
kernfusie en kernsplijting binnen een atoombom in zijn werk gaan.