Onderzoek en het schrijven van 'n scriptie maakt een groot deel uit van de module S3. 'Samenleving' is de module in het derde jaar waarin onderzoek een vooraanstaande plaats inneemt. Een belangrijk deel van de studieprestatie binnen deze module wordt dan ook geleverd in de vorm van een onderzoek en bijhorende scriptie.
Stedebouwkundig onderzoek en stedebouwkundige planvorming zijn nauw met elkaar verbonden. Immers, het onderzoek vindt toepassing in een bepaalde fase van deze planvorming. Inhoud en vorm van het onderzoek worden bepaald door de behoefte aan informatie. Die kan uiteenlopen van probleemstellen en het preciseren van de ontwerpopgave tot het evalueren van bestaande, gerealiseerde situaties.
Onderzoek wordt gedaan omdat er over een onderwerp (te) weinig bekend is of omdat gangbare ideeën en oplossingen niet (meer) voldoen. Onderzoeken is echter een heel bepaalde - kritische en systematische - vorm om wijzer te worden. Wie wil weten kan op verschillende manieren te werk gaan. Kennis kan worden verkregen door:
A. opzoeken, in een bestaande bron, bijvoorbeeld woordenboek, encyclopedie, statistisch overzicht, rapport of boek over verricht onderzoek; of door iemand te raadplegen; B. uitzoeken, dat wil zeggen het combineren van verschillende bronnen van informatie; of C. onderzoeken, waarbij hoge eisen gesteld worden aan de verantwoording, dat wil zeggen aan de feiten, theorie, methode en toepassing.
De scriptie in de module Samenleving betreft een oefening in het onderzoeken en rapporteren. Zélf een bescheiden onderzoek opzetten en uitvoeren is een van de beste manieren om kennis te maken met de wijze waarop onderzoekers met de werkelijkheid omgaan. Bestaande opvattingen spelen vaak een belangrijke rol in het onderzoek. Er wordt dan aannemelijk gemaakt of aangetoond dat bepaalde opvattingen als juist, als (on)waarschijnlijk of als onjuist moeten worden gezien. Onderzoek kan helpen om een discussie aan te scherpen, problemen te definiëren (diagnose te stellen), nieuwe kennis te genereren, consequenties van keuzen aan het licht te brengen, problemen op te lossn of nieuwe oplossingen te ontwikkelen, of een standpunt in te nemen met betrekking tot de ontwerpopgave en knopen door te hakken.
Het doel van de scriptiewerkzaamheden is het oefenen in het wetenschappelijk verantwoord opzetten, uitvoeren en rapporteren van een onderzoek naar een voor de stedebouwkunde relevante probleem. In de module Samenleving is de locatie de gemeente Breda en hebben de thema's betrekking op verschillende ontwikkelingen in de stedelijke samenleving.
Het scriptie onderwerp
'Geitenwollensokken in de Bredase wijk Westerpark!'
Een onderzoek naar de duurzame instelling van de bewoners
Dit was mijn onderwerp bij de module S3: samenleving. In deze scriptie heb ik getracht om een beter beeld te krijgen van de bewoners die in een zogenaamde duurzame VINEX-wijk wonen.
Er wordt veel gesproken over duurzaam bouwen en duurzame stedebouw. Beide termen hebben betrekking op de fysieke ontwikkeling en vorm van een locatie al dan niet bestaand. Er wordt aandacht besteed aan bepaalde thema’s die toegepast kunnen worden op de locatie. De volgende thema’s zijn volgens het NPDS voor de stedebouwkunde het meest relevant: energie, water, natuur, verkeer en leefbaarheid. Deze thema’s geven echter nog geen goed beeld van duurzaamheid van een stedebouwkundig project. Hierbij zijn nog andere factoren van belang, zoals materiaalgebruik, landschap, leefomgeving en gedrag van bewoners. Deze laatste factor leek mij een interessant onderwerp. Een citaat verheldert dit: "Een belangrijk onderdeel van het milieubeleid is het beďnvloeden van het gedrag van individuele burgers. Het ontstaan van veel milieuproblemen doordat ‘veel kleine vervuilers voor één groot probleem zorgen’. Als het individuele gedrag van de burger niet wijzigt en de burger zich niet betrokken voelt bij de milieuproblemen, kan het milieubeleid dus niet tot succes leiden". Men kan pas een bepaald effect bereiken dat je ook daadwerkelijk nastreeft als je weet wie er gaat wonen en in hoeverre zij zich betrokken voelen in een wijk die duurzaam is gebouwd. Is er een bewuste keuze gemaakt of is het toeval dat mensen in een duurzame wijk gaan wonen?
De algemene vraag van dit onderzoek luidt dan ook:
Gaan mensen bewust in een wijk wonen die duurzaam is gebouwd of is het meer toeval dat ze in zo’n wijk terechtkomen?
Onderzoeksvraag en onderzoekslocatie
De onderzoekslocatie was vooraf reeds vastgesteld: Breda. De eerste kennismaking van deze stad was middels een excursie in week 2. De hele dag werd gebruikt om kennis te maken met verschillende wijken in Breda. Op het laatst van de dag werd er rondgelopen in de wijk Westerpark.
Deze wijk had als doelstelling dat het een duurzame stedelijke uitbreidingswijk werd dus een duurzaam gebouwde VINEX wijk. Dit is de eerste duurzaam ontworpen wijk in Breda en dient als voorbeeld voor toekomstige uitbreidingen.
Tijdens het lopen door deze wijk begon ik over duurzaamheid te denken en over de gedachte of ik hier zelf ook wou gaan wonen. Maar kwam je hier niet wonen met een bepaalde affectie met duurzaamheid of als je veel geld had om een mooi vrijstaande woning bij het water te hebben? Woonden hier niet alleen mensen die aan niets anders konden denken dan ‘Save the rainforest’ en Green peace activisten? De eigenlijke onderzoeksvraag begon gestalte te krijgen.
Als je de algemene vraag toepast op Breda dan verandert deze in de volgende onderzoeksvraag:
Is de bewoner van Westerpark ook duurzaam ingesteld?
Uiteraard kan deze vraag op ieder andere duurzaam gebouwde wijk in een gemeente toepast worden maar omdat Breda uitgeroepen werd als meest duurzame gemeente van Nederland (2000) leek het me de perfecte locatie voor mijn onderzoek.
|