Op de zolder van de pastorie in Esch werd door een diaken onlangs een missaal uit 1571 ontdekt. Hij belde direct de archivaris van het bisdom Den Bosch dr. J. Peijnenburg, die bijzonder blij was met de vondst. "Het gaat om de eerste druk van de beroemde Antwerpse drukker Plantijn/Moretus van een missaal, dat paus Pius V in 1570 opstelde na het concilie van Trente. Dit concilie (1545- 1563) wilde een einde maken aan een wiIdgroei van devoties, heiligenverering en aflatenhandel en de eucharistie weer centraal en uniform maken, los van plaatselijke gebruiken. Rond geboorte, vruchtbaarheid en dood waren steeds meer magische rituelen gegroeid. Er werden twijfelachtige relieken vereerd zoals 'melk' van Maria. Theologen berekenden het aantal dagen in het vagevuur, dat men door een aflaat kon kwijtraken. Het concilie maakte een einde aan dit soort uitwassen."
Tridentijns
De archivaris: "De nieuwe liturgie werd naar Trente Tridentijnse liturgie genoemd en deze Latijnse mis hield stand gedurende vier eeuwen. Nadeel was dat wel erg de nadruk kwam te liggen op de priester als uitvoerder van de eucharistie. De gelovige kreeg alleen een passieve luisterrol. In grote landen zoals Frankrijk en Duitsland werd de landstaal gebruikt bij sommige gebeden. De doorbraak naar de landstaal en actieve deelname van de gelovigen kwam pas met het tweede Vaticaanse concilie." De 64-jarige Peijnenburg: "Onder ouderen is er heimwee naar de Tridentijnse mis. Aartsbisschop Lefevre werd in de ban gedaan, toen hij vasthield aan de Tridentijnse liturgie als de enige ware. De laatste druk van het Tridentijnse missaal verscheen in 1962."
