In februari 2003 ging het Wereld Natuur Fonds van start met een campagne voor koraal en al het moois in en rond koraalriffen, "Geef koraal weer kleur". Hoe kun je zo'n campagne beter starten dan met verhalen van mensen die zelf hebben gezien hoe mooi koraal is en ook zelf hebben ervaren hoe kwetsbaar...

"Ooggetuigen onder de zeespiegel"... , een verhalenwedstrijd die deze WNF uitschreef om de koraalcampagne in te luiden. Dit Travel-trek verhaal van Wendy is in deze wedstrijd 7^e geworden!

 

***

 

Gili Trawangan…

Een ding wordt me al gauw duidelijk; mooi koraal gaat niet samen met een parelwit zandstrand! Voor mijn hutje liggen dikke brokken aangespoeld koraal waar je niet met blote voeten op kunt lopen. Mijn gang naar de zee is er een van een stap, au, nog een stap, au en dan zo snel mogelijk in het water zakken.

De onderwaterwereld verrast me zoals gewoonlijk. Ik weet van tevoren wel hoe een rif eruit ziet, maar de werkelijkheid overtreft toch altijd weer mijn herinnering. Helder blauw water, bontgekleurde vissen, koralen met de meest onwaarschijnlijke vormen.

Ik geniet van de rust en een grote ballonvis die onder me hangt als ik opeens een dreun hoor. Nou, niet zozeer hoor als wel voel. Een schok elektriciteit schiet door het water. Alle vissen in de omgeving schrikken op en schieten als op commando weg. Het lijkt alsof iets ze even een moment omhoog tilt en dan weer loslaat. Dan zakt de rust weer in.

 

Het moment laat me echter niet los. Als ik het water uit kom, denk ik er nog over na en kom tot de enige conclusie; dit was dynamiet vissen! Het kan heel goed dat iemand vlakbij een staaf dynamiet in het water gooide, maar aangezien geluid onder water ver draagt kan het ook zo een kilometer verderop hebben plaatsgevonden.

Ik hoor altijd wel over dynamiet vissen en dat het alles onder water kapot maakt, maar het zelf voelen is beangstigend. Vissers schijnen het makkelijk te vinden; je gooit vanuit je bootje een bommetje en alle vissen komen gewoon naar boven drijven. Niet alleen de vissen die je wilt hebben, maar alle vissen. Stukken koraal worden van de bodem losgerukt en kunnen dus nooit weer aangroeien.

Je zult maar een vis zijn en dit dagelijks of wekelijks meemaken, wetend dat jij de volgende dag aan de beurt kunt zijn...

De volgende dag ga ik weer snorkelen. Nu ga ik naar een stuk rif iets verderop en het gezicht onder water is verbijsterend. De knal die ik gisteren hoorde lijkt hier te hebben plaatsgevonden. Of is dit het resultaat van voorgaande dynamiet vis acties?

Niets is meer te zien; allerlei koralen zijn in kleine stukjes gehakt en liggen los op de bodem. Geen kleuren meer te zien, geen zachte koralen, geen schuilplekjes meer voor de vissen.

De weinige vissen die hier nog rondzwemmen lijken dan ook verdwaald in een woestenij. Ze happen nog wel aan stukjes koraal, maar erg veel voedsel komt daar niet meer vanaf.

 

Na vijf minuten met een beklemd gevoel in mijn borst rond zwemmen, ga ik het water weer uit. Dit korte snorkeltripje laat me met steeds meer vragen achter.

 

"Zou een lokale visser dit gedaan hebben die het wel makkelijk vond?"

"Of zitten hier toch ook grotere coöperaties achter?"

"Zal dit rif zich weer herstellen?"

"Werk ik mee aan de vernietiging van de riffen hier als ik als toerist ’s avonds in een restaurantje vis eet?"

"Kan ik iets doen om dit te helpen voorkomen?"

Meer vragen dan antwoorden, maar een dag later komt al een antwoord op de laatste vraag.

Ik kom enthousiast uit het water, want ik heb een schildpad gezien. Een lokale visser snapt niet zoveel van mijn enthousiasme, want, zoals hij zegt, “die zijn er toch overal”.

Ik leg hem uit dat wij in Nederland geen rif voor onze deur hebben en schildpadden bij ons helemaal niet voorkomen. 

Ik zie de verbazing groeien in zijn ogen: “Dus wat wij hier hebben is heel bijzonder?” 

Inderdaad, en als ik meer uitleg zie ik ook begrip in zijn ogen verschijnen; hij moet deze riffen beschermen, want ze zijn bijzonder en anders komen de toeristen ook niet meer. Op dat moment denk ik; ja, hoe klein ook, we kunnen allemaal helpen.