Vlinders zijn de mooiste een meest geliefde van alle insecten. Dat kan ook niet anders met zulke prachtige kleuren en vormen. In Nederland komen veel verschillende vlindersoorten voor. Op deze pagina vindt u een greep uit deze soorten rijkdom. Deze pagina is dan ook verre van kompleet. Vlinders beginnen hun leven niet als gevleugeld insect. Een volwassen vlinder legt eitjes waaruit rupsen komen. Deze rupsen leven van planten. Om te kunnen groeien moet een rups vervellen want hun huid groeit niet mee. Bij elke vervelling krijgt de rups als het ware een nieuwe jas die groter is als de vorige. Als de rups groot genoeg is volgt er een laatste vervelling. De huid scheurt open maar in plaats van een nieuwe rupsen jas zit er dit keer een pop onder de oude huid. Aan de buitenkant van een pop zie je vaak de vleugels, antennes en poten al zitten. In de pop vindt de grote verandering van rups naar vlinder plaats. De organen worden opnieuw gerangschikt en aangepast voor het eten van nectar. De kaken van de rups maken plaats voor de roltong en de lichaamscellen van de rups worden gerangschikt naar de contouren van de pop. De pop fungeert daarbij als een soort mal om de vlinder te vormen. Als de nu volwassen vlinder uit de pop komt dan zijn zijn vleugels nog korte verfrommelde stompjes. Om te kunnen vliegen pompt de vlinder bloed in de nog weke vleugels om ze zo hun vorm te geven. Na het uitharden van de vleugels is de vlinder klaar om te vliegen.

Vlinders komen op alle plaatsen in Nederland voor. Van uw balkon in de drukke stad tot diep in een moeras. Veel vlinders zijn speciaal aangepast om in een specifiek biotoop te leven. Een vlinder die het goed doet op de hei zal het meestal niet kunnen overleven op een weiland en andersom. Dit komt omdat vlinders hun eieren op speciale planten leggen. De rupsen leven dan alleen van die plant. Sterft die plant uit dan verdwijnt ook de vlinder. Door het verdwijnen van natuur aan de landbouw, industrie, huizenbouw en wegenbouw. En de vervuiling als gevolg van meststoffen en uitlaatgassen. Staan veel vlindersoorten onder druk. Menig vlinder staat op de rode lijst of staat op de rand van uit sterven. Dit komt omdat vlinders een gezond eco systeem nodig hebben. Een vlinder maakt verschillende stadiums door die elk aparte aandacht vragen. Is de waardplant voor de rups voldoende aanwezig? Zijn de omstandigheden veranderd? Hoe is het weer in de vliegtijd van de vlinder? Veel natuur organisaties proberen met beheers ingrepen zoals bijvoorbeeld het verhogen van de waterstand in een bepaald gebied. Of door begrazing of kappen van verwilderde gebieden het biotoop gunstiger te maken. Probleem daarbij is dat het erg lastig is om te overzien wat dergelijke ingrepen doen op andere stadiums van de vlinder. Als je open stukken in het bos kapt om de vlinders te laten vliegen maar daarbij ook veel van de waardplant weg snoeit levert het weinig op. Een ander probleem is dat natuurgebieden verspreid liggen door Nederland. Vaak liggen die als eilandjes in een zee van verstedelijking en industrie. Daardoor zijn vlinder populaties vaak van elkaar gescheiden. Vlinders oriënteren zich langs bosranden of struiken. De meeste vlinders hebben problemen met grote open ruimtes. Hun ogen zijn niet gemaakt om in de verte te kijken. Daardoor kunnen ze andere gebieden die soms maar op een paar kilometer afstand liggen niet bereiken. Soms zijn er dan te weinig individuen in zo'n gebied om de soort in stand te houden.

Klik op een foto voor een vergroting. Gebruik de terug knop van uw browser om een andere foto te kiezen.

--------------------------------

Het Boomblauwtje is een van de meest algemeen voorkomende Blauwtjes. Het vlindertje komt vrijwel overal voor waar er structuur in het landschap is. Bosranden, struikgewas, tuinen en parken zijn het biotoop van het Boomblauwtje. U zult er nooit meer dan een handvol tegelijk aantreffen. Meestal nog alleen als een vlindertje dat telkens even door de tuin komt fladderen. Structuur is iets wat op de bovenste foto's misschien afwezig lijkt. Een kanaal bied nauwelijks beschutting maar de vegetatie er langs is dik en rijk aan bloemen. Dit exemplaar kon de verleiding duidelijk niet weer staan. Wat dan ook een bijzonder plaatje op leverde.

--------------------------------

Het vrouwtje van het Boomblauwtje is te herkennen aan de zwarte tekening op de bovenvleugel. Zoals die op de middelste foto is te zien. Maar de vlinder ziet u nog het meest met gesloten vleugels wat het herkennen van man en vrouw veel lastiger maakt. Het mannetje is aan de bovenkant geheel blauw. Het vrouwtje legt haar eitjes op de bloemen en zaden van verschillende planten, zoals Kardinaalsmuts, Hulst, Braam, Struikhei en Dophei. Vooral Klimop is erg in trek. Eerst voeden de rupsen zich met bloemknoppen en zaaddozen. Later eten ze ook jonge blaadjes. Ze overwinteren als pop. Het Boomblauwtje vliegt in twee generaties. De zwarte tekening van het vrouwtje is in het voorjaar iets minder groot als bij de tweede zomergeneratie later in het jaar. Het vrouwtje op de middelste foto is van de tweede generatie.

Driedimensionaal! Gebruik uw 3D bril.

--------------------------------

Het Bruin Blauwtje is een echte nomade die al zwervende op geschikte plekjes terecht komt. Deze vlinder houd van droge zanderige plekjes waar zowel de waardplant als nectarplanten aanwezig zijn. Hierboven het mannetje van het Bruin Blauwtje. Hij is te herkennen aan de oranje vlekken langs de rand bovenop de voorvleugel. Deze lopen niet helemaal naar boven toe door wat bij het vrouwtje hieronder wel zo is. Mannetjes bezetten een plek rond de waardplant meestal dezelfde als waar ze als rups van hebben gesnoept. Deze wordt fel verdedigd tegen mannelijke soortgenoten. Er vliegen twee generaties per jaar.

--------------------------------

Het vrouwtje hierboven valt op door de grote oranje vlekken bovenop de vleugels. Anders als bij het mannetje lopen de vlekken op de voorvleugel geheel naar boven door en zijn ze volledig gevormd. Het vrouwtje legt haar eieren op Geranium soorten en Zonneroosje. Het vrouwtje maakt daarbij grote omzwervingen op zoek naar deze planten. Populaties zijn klein met vaak maar enkele individuen. Deze populaties ontstaan vaak spontaan als een vrouwtje zo'n plekje vind. De hieruit komende vrouwelijke vlinders zwerven weer uit opzoek naar nieuwe gebieden. De mannetjes blijven ter plaatsen en hopen dat een vrouwtje vanuit een naburige plek ze bezoekt om te paren en eitjes te leggen. Dit voorkomt inteelt maar maakt populaties kwetsbaar. Als geen nieuwe vrouwtjes deze plek weten te vinden gaat deze lokale populatie ten gronde. Echter het is mogelijk dat in de jaren daarna er weer een vrouwtje het plekje vind om de cyclus weer te starten. Dit maakt deze vlinder zeer dynamisch en het vinden ervan vaak een leuke verassing.

--------------------------------

Het feit dat het Bruin Blauwtje tot de Blauwtjes behoord wil niet zeggen dat deze daadwerkelijk blauw hoeft te zijn. Zowel het mannetje als het vrouwtje van het Bruin Blauwtje zijn bruin. Het Bruin Blauwtje wordt nog al eens verward met het vrouwtje Icarusblauwtje. Het verschil tussen beide soorten is het best te zien als de vlinder met gesloten vleugels zit. Het Bruin Blauwtje mist een zwarte stip dichtbij de vleugel basis van de voorvleugels. Bij het Icarusblauwtje zit er meestal wel "soms niet" een stip. Een ander kenmerk is dat van bovenaf gezien de witte franje rond de vleugels met zwarte streepjes is onderbroken. Ook zijn de oranje vlekken van bovenaf gezien zeer duidelijk.

Driedimensionaal! Gebruik uw 3D bril.

--------------------------------

Update 2009: Zes nieuwe foto's van het Dwergblauwtje.

--------------------------------

Het Dwergblauwtje is een heel klein vlindertje en doet zijn naam alle eer aan. Met gesloten vleugels past hij op de vingernagel van uw pink. Het Dwergblauwtje wordt als zwerver af en toe gezien in Nederland. Soms ontstaat er een kleine populatie maar daar maken we met de grasmaaier in Nederland vlug een eind aan. Om foto's van deze vlinder te kunnen maken ben ik naar België geweest. Ze houden van warme kalkrijke plekjes met veel kleine vlinderbloemige planten. Het Dwergblauwtje vliegt in één lange doorlopende generatie vanaf begin mei tot eind augustus. In juni en juli vliegen de meeste vlinders.

--------------------------------

De Dwergblauwtjes hier boven op de foto's zijn mannetjes. Ze hebben aan de basis van de bovenvleugels een blauwe bestuiving. Het lijkt net of het er als korrels zout op gestrooid is. De vrouwtjes moeten deze versiering missen en zijn geheel bruin. Dit vlindertje heeft pit! De mannetjes bezetten een plekje dat ze fel verdedigen tegen rivalen en andere vlinders. Ook vlinders die vele male groter zij zelf zijn worden weggejaagd. Treffen ze op een mannelijke soortgenoot dan vliegen de ruzie zoekende vlinders pijlsnel meters hoog de lucht in. Op de linker foto kunt u zien hoe klein hij is. Let op de grote van de grassprieten en hoe hij er aan het uiteinde op zit.

--------------------------------

Hierboven het vrouwtje als waardplant dient Wondklaver en andere kleine vlinderbloemige planten. De eitjes worden één voor één gelegd op de ontluikende bloemen. De rups krijgt bezoek van verschillende mieren soorten. Ze overwinteren als rups. De pop wordt gevormd tegen een blaadje of steeltje.

Update 2009: Een vers Gentiaanblauwtje zoals hierboven bezit een dikke vacht. De vlinders ondergaan een flinke verandering naar mate ze ouder worden. Het achterlijf verlengd en wordt kaal. Hieronder kunt u dit goed zien.

--------------------------------

Genoemd naar de plant waarmee dit vlindertje onlosmakelijk is mee verbonden. Komt het Gentiaanblauwtje enkel voor waar Klokjesgentiaan groeit. Dat is veelal op natte schrale heide. Ze lijken veel op het Pimpernelblauwtje en ook de leef wijze is vrijwel gelijk. Alleen de waardplant verschilt. Het is enkele zomers erg heet en droog geweest in Nederland en het Gentiaanblauwtje heeft daar flinke klappen van gekregen. Niet direct de vlinder als wel het Klokjesgentiaan. Dat heeft vochtige omstandigheden nodig om goed te groeien en bloeien. Als de heide verdroogt nemen grassen en andere planten de plaats in van het Klokjesgentiaan. Het Gentiaanblauwtje heeft dan geen goede leefomgeving meer. Links op de foto een verse vlinder met een dikke vacht. Op de foto midden en rechts een oudere vlinder met wat minder haar.

--------------------------------

Het Gentiaanblauwtje is een zeer gespecialiseerde soort. Het vrouwtje zoals op de foto's hierboven te zien is. Legt haar eitjes één voor één op de knoppen van het Klokjesgentiaan. De rups eet zich vanuit het eitje de bloem in. Daar voed het zich met het voedingsrijke vruchtbeginsel. Na een korte vegetarische periode laat de rups zich op de grond vallen om te worden meegenomen door mieren. De rups leeft als een parasiet in het mierennest en doet zich te goed aan de mierenlarven. De mieren voeden de rups zelf ook deze heeft totale controle over de mieren door het afscheiden van geurstoffen en honingdauw. De verpopping vind ook in het mierennest plaats en als alles goed gaat komt daar begin juli de eerste vlinder uit. Maar er loert een gevaar in de vorm van een sluipwesp. Deze dringt het mierennest binnen aangelokt door de geur van de rupsen. De mieren proberen dit te verhinderen maar ook de sluipwesp doet aan chemische oorlogsvoering. Ze verspreid een stof die de mieren tijdelijk krankzinnig maakt waardoor ze elkaar aanvallen. Van deze paniek maakt de wesp gebruik door in elke rups die ze in het nest tegenkomt een eitje te leggen. De larve van de sluipwesp eet de rups van binnenuit op. De vitale organen worden als laatste na de verpopping van de rups geconsumeerd. Aan de buitenkant is van dit alles niks te zien. Uit de pop komt geen volgroeide vlinder maar een nieuwe sluipwesp. Klaar om een nieuwe lichting rupsen te infecteren.

--------------------------------

Het Gentiaanblauwtje is een zwerflustige vlinder. Vooral de vrouwtjes kunnen grote afstanden afleggen opzoek naar Klokjesgentiaan. Dit is vooral handig om de de lokaal aanwezige sluipwespen te ontlopen. Helaas liggen in Nederland de plekken waar het Klokjesgentiaan groeit erg ver uit elkaar. Vlinders die niet ter plekke eitjes afzetten kunnen als verloren worden beschouwd. Ook menselijk ingrijpen maakt het de vlinder niet altijd gemakkelijk. Op de plek waar deze foto's zijn gemaakt waren boompjes gesnoeid en deze waren bovenop de groeiplaatsen van het Klokjesgentiaan gegooid. Ook lopen er grote grazers rond die de grond plattrappen rond natte plekken hierdoor gaat veel Klokjesgentiaan verloren. Er vlogen die dag aardig wat vlinders vooral vrouwtjes opzoek naar Klokjesgentiaan. Helaas waren er maar weinig plantjes aanwezig. De vlinders waren over een groot gebied verspreid maar daar groeide dit plantje niet. Op de foto's hierboven de eitjes van het Gentiaanblauwtje op de bloemknoppen van het Klokjesgentiaan. Ze zijn helder wit met een klein gaatje in het midden.

Driedimensionaal! Gebruik uw 3D bril.

--------------------------------

Het Heideblauwtje komt vooral voor op heidevelden met Dopheide wat de waardplant van dit kleine vlindertje is. De tekening van de vleugels is prachtig en beschikt over een intense kleurenpracht. Dit vlindertje was waarschijnlijk vers uit de pop want hij is werkelijk puntgaaf.

--------------------------------

Het vlindertje links en midden is dezelfde als op de andere foto's. Hij was zeer mak en liet zich van alle kanten goed bekijken. Toen hij op mijn vinger kwam zitten en zijn vleugels opdeed kon mijn dag niet meer stuk. Vergeleken met mijn vinger ziet u goed hoe klein dit vlindertje is. Meestal zijn vlinders lastig te benaderen en erg alert op bewegingen in hun directe omgeving. Maar soms zoals hier tref je een hele tamme vlinder aan die alles wel best vind en je compleet negeert. Je bent dan een onderdeel van het landschap waarbij een vinger prima als takje dienst kan doen.

--------------------------------

Het vrouwtje dat nog kleiner is als het mannetje. Is van boven bruin met vage oranje en zwarte vlekjes langs de ondervleugelrand. Ze legt de eitjes onderop de struikjes Dopheide waar het eitje overwinterd. In het voorjaar komt het uit en de rups leeft van het verse groen. Daarbij kan hij rekenen op de steun van de lokaal aanwezige mieren. Zij bezoeken hem regelmatig voor een zoete afscheiding. In ruil daarvoor verdedigen ze deze levende suikerpot en mag de rups verpoppen in de gangen van het mierennest. De rups is geheel vegetarisch en hij laat de mieren eieren en larven dan ook met rust. Hier is dus sprake van eerlijke ruilhandel wat lang niet bij alle Blauwtjes het geval is.

Driedimensionaal! Gebruik uw 3D bril.

--------------------------------

Op de bovenstaande foto's staat een mannetje van het Icarusblauwtje. Het Icarusblauwtje leeft in graslanden en houd van vlinderbloemigen planten zoals verschillende Klaver soorten. Ook de rupsen leven van hiervan. De rups heeft een relatie met mieren. Ze scheidt een zoete stof af waardoor de mieren haar in ruil beschermen. De halfvolgroeide rups overwinterd in de strooisellaag. Hier vindt ook de verpopping plaats. Het Icarusblauwtje vliegt in twee soms drie in elkaar overgaande generaties.

--------------------------------

Nogmaals het mannetje zijn blauwe bovenkant is schitterend van kleur. Op de linker foto twee mannetjes naast elkaar. Ook op dezelfde foto een vrouwtje Bruin Blauwtje let op de zwarte streepjes die doorlopen in de witte franje. Alleen het Bruin Blauwtje heeft dit. Op de middelste prikkelbare foto het vrouwtje. Het Icarusblauwtje is een algemene vlinder maar loopt in aantal sterk terug. Veel dijken en wegbermen worden zeer intensief gemaaid waardoor de rupsen en poppen omkomen. Op sommige plaatsen houd men hier tegenwoordig rekening mee en past men het maai beleid aan. Maar op de meeste plaatsen zie je dat er met steeds zwaarder materieel gemaaid wordt waardoor de vlinder geen kans krijgt.

Update 2014: Dit voorjaar stonden de meeste wegbermen er prachtig ruig bij. Fluitenkruid, Koolzaad en Wilde Margriet groeide en bloeide volop. Op veel plekken werd slechts een metertje van de kant met bosmaaiers gemaaid om de reflectorpaaltjes vrij te houden. Maar helaas na dit goede begin wordt de rest nu ook in rap tempo gemillimeterd. Het gras wordt afgevoerd dus duidelijk economische motieven. Voor het beheer van wegbermen is het totaal onzin om meer als een meter uit de kant te maaien. Om bomen en struiken geen kans te geven volstaat het om eens in de twee a drie jaar te maaien en dan liefst niet gelijk de hele polder plat. Maai elk jaar een stukje en laat de rest met rust. Wegen kunnen de groene verbinding vormen tussen veelal geïsoleerde natuurgebieden. Uit Engelse studies blijkt dat de landbouw profiteert van de vele bestuivers die er in huizen en naast de wegberm ook de gewassen van de boeren bevruchten. Ook de gevreesde "onkruid en plagen" druk richting de landbouw percelen blijkt erg mee te vallen.

--------------------------------

Het vrouwtje van het Icarusblauwtje kan van boven geheel bruin zijn zoals op de middelste foto. Ze is iets kleiner als het mannetje. Ze legt haar eitjes in de bloemhoofdjes van verschillende Klaver soorten. De rupsen leven van de bloemen en vruchtbeginsels later worden ook de bladeren gegeten.

--------------------------------

Hierboven een vrijwel geheel blauw vrouwtje van het Icarusblauwtje ze kwam in de tuin op een zonnige dag op 27 oktober 2005. Ze zit met haar vleugels wijd uit om de zwakke zonnestralen maximaal op te vangen. Het Icarusblauwtje kan als het weer mee zit nog erg laat vliegen maar om er zo laat een in de tuin aan te treffen was ook voor mij een grote verassing.

--------------------------------

Links een vrouwtje met half blauw bestoven vleugels. Deze variant zult u het meeste aantreffen. Op de rechter foto twee Icarusblauwtjes tijdens de paring. Het mannetje zit links het vrouwtje rechts. Het vrouwtje heeft een meer bruinachtige gloed onderop haar vleugels en is wat kleiner als het mannetje.

Driedimensionaal! Gebruik uw 3D bril.

--------------------------------

Update 2010: Verleden jaar heb ik helaas geen exemplaren kunnen vinden op de voor mij bekende plek. Maar in de buurt daarvan zitten gelukkig ook enkele populaties van het Klaverblauwtje. En deze doen het verrassend goed. Wat vooral te danken is aan een wat terughoudender maai beleid. De vegetatie mag echter nog veel ruiger worden! Ook de voorjaars maai beurt mag achterwegen blijven. Nieuw groen overwoekerd vanzelf de oude dorre planten waaraan zoveel rupsen en poppen de winter hebben door gebracht. Hopelijk zet deze trend door en worden ook de diertjes onder de een meter hoog en zonder vier poten tot natuur gerekend. Links op de foto een mannetje Klaverblauwtje snoepend van zouten en mineralen op een wandelpad. In het midden en rechts een vrouwtjes Klaverblauwtje.

--------------------------------

Update 2008: Ook dit jaar ben ik weer opzoek gegaan naar dit mooie vlindertje maar er was helaas weinig te zien. Ik kon slechts drie mannetjes vinden normaal zeker twintig. De plek waar de vlinder huist is gemaaid en de waardplant verdwenen. Ook een tweede plek was gemaaid de grote grasrollen lagen er nog. Maaien bevordert maar één soort plant en dat is gras. Tijdens het maaien worden de bladeren afgesneden maar vanuit het hart dat laag bij de grond zit en buiten het bereik is van de messen komen weer nieuwe bladeren. Deze groeien extra goed door het vele licht dat er na het maaien opvalt. Hierdoor krijgen bloemen en kruidachtige planten geen kans. Deze groeien vanuit de top van de plant. Tijdens het maaien worden die afgesneden en vaak sterft de plant dan. Ook krijgen ze zo geen kans om te bloeien en zaad te produceren voor het volgende jaar. Veel kruidachtige planten zijn twee of zelfs meerder jarig. Eerst is er een vegatief stadium. In het tweede jaar volgt het generatieve stadium de bloeiwijze. Een maai beurt maakt deze cyclus kapot en het herstel dat dus meerdere jaren duurt krijgt door het vlug groeiende gras geen kans. Dat vult direct de lege plekken op. Heel netjes en strak maar vooral monotoon en zonder al die mooie bloemen en vrolijke fladderaars.

Als alternatief wordt er steeds meer gebruik gemaakt van grazers schapen, paarden of koeien. Echter ook dit pakt verkeerd uit. De dieren zitten meestal op kleine percelen die zeer intensief begraast worden waardoor alles wordt opgegeten. Het resultaat is een kale gele vlakte waar ook het gras weer als eerste van profiteert omdat het slechts een jaar nodig heeft om tot wasdom te komen. Een ander probleem is dat de dieren de grond vertrappen en daardoor de bodemstructuur kapot maken. De dieren zijn namelijk niet vrij en lopen daardoor vaak over hetzelfde stukje grond. Wat in een keiharde plaat verandert. Tenslotte is er nog de mest van de dieren die de bodem verrijkt. Veel kruidachtige planten gedijen op een schrale bodem met weinig voedingsstoffen. Gras daarin tegen profiteert dubbel van de extra voeding en het uitschakelen van andere concurrerende planten. Het argument voor begrazing is dat het snel resultaat levert en een beetje mode is want het staat leuk zo'n kudde op een perceel. Maar over het resultaat heb ik zo mijn twijfels.

Beter zou zijn om gedeeltelijk vijf centimeter van de toplaag te verwijderen. Op nieuwbouw locaties ziet u op de bouwrijp gemaakte grond de meest prachtige bloemenvelden ontstaan. Deze gaan verloren zodra er met de bouw wordt begonnen maar ze laten wel zien hoe goed en snel het resultaat kan zijn. Uiteraard mag deze manier nooit op een reeds bestaande vliegplaats gebruikt worden omdat deze dan verloren gaat. Daarom altijd vlak in de omgeving toepassen en met mate niet alles in één keer. De vlinders zullen dan mits geschikt het nieuwe veld snel bevolken vanuit de reeds bestaande locatie.

--------------------------------

Het Klaverblauwtje is zeer zeldzaam. Dat komt door de zeer speciale eisen die dit blauwtje stelt qua waardplant en mierensoort. Beide moeten op de vliegplaats aanwezig zijn wil het Klaverblauwtje er kunnen gedijen. Binnen de Blauwtjes komen meer van deze extreem gespecialiseerden soorten voor. Wat ze natuurlijk erg kwetsbaar maakt mocht er wat met de gebieden gebeuren. Een keertje verkeerd maaien en alles is weg... "Dat is dus gebeurt zie tekst hierboven." De rechter foto toont een mannetje de foto is gemaakt op 22 oktober 2006 en de vlinder is vers! Met open vleugels lijkt hij veel op het Icarusblauwtje. Bij het Klaverblauwtje zijn de aderen in de vleugels zwart. Terwijl ze bij het Icarusblauwtje blauw zijn. Op de linker foto een mannetje met dichte vleugels. Anders dan het Icarusblauwtje heeft hij geen oranje stippen onderop de vleugels. Daarnaast zijn er nog een paar verschillen maar die kunt u het beste zien met de hier getoonde foto's van de twee soorten.

--------------------------------

Het vrouwtje van het Klaverblauwtje heeft geheel bruine bovenvleugels. Als de vlinder stil zit met gesloten vleugels dan heeft het vrouwtje een bruine glans het mannetje een blauw zilveren. Te zien is een vrouwtje dat een eitje legt op de net ontluikende bloemen van Rode Klaver de waardplant van het Klaverblauwtje. Deze plant is algemeen maar om de een of andere rede komt het Klaverblauwtje maar zeer lokaal voor. De rups leeft eerst van de bloemen later snoept hij ook van de bladeren. Daarbij krijgt hij bezoek van mieren. De pop vormt zich los op de grond. Er zijn twee tot drie generaties per jaar. In 2006 kwam ik zelfs half oktober nog verse vlinders tegen.

--------------------------------

Hierboven weer het vrouwtje. Op de middelste en rechter foto zit ze op Aardaker. 's Ochtends zijn de ontwakende vlinders hier vaak op te vinden. Ik vermoed dat deze plant ook een rol speelt in de verspreiding van deze vlinder. Aardaker komt veel minder algemeen voor als de Rode Klaver. Het zou mogelijk kunnen verklaren waarom deze vlinder maar zo lokaal aanwezig is. Veel vlinders hebben zeer complexe en ingewikkelde relaties met andere planten of dieren. De balans daar tussen kan zeer kwetsbaar zijn.

Het Pimpernelblauwtje is een in Nederland geherintroduceerde soort nadat deze in 1990 was uitgestorven. Het is het grootste in Nederland voorkomende blauwtje. De vlinder heeft een innige relatie met zijn waardplant de Grote Pimpernel. De vlinders drinken vrijwel uitsluitend nectar van deze plant. Het vrouwtje legt haar eitjes op bloemen van deze plant wat te zien is op de rechter foto. De rupsen zijn maar kort vegetarisch. Na twee a drie weken laten ze zich op de grond vallen om meegenomen te worden door mieren. De mieren worden verleid door een zoete stof hierdoor eten de mieren de rups niet op maar geven hem onderdak in hun nest. Hiermee roepen ze echter het noodlot over zich af omdat de rups zich te goed doet aan de larven van de mieren. Het Pimpernelblauwtje is zeer honkvast en legt hierdoor een zware last op de aanwezige mierennesten. Omdat de vlinder hiervan afhankelijk is kan de vlinder ten onder gaan aan zijn eigen succes mocht de populatie te groot worden. In het beheer van deze vlinder moet er dan ook zoveel mogelijk naar gestreven worden de mieren in het gebied te ondersteunen.

--------------------------------

Op de linker foto een mannetje en vrouwtje van het Pimpernelblauwtje. Het vrouwtje is de linker vlinder. Het mannetje rechts met de antennes recht omhoog. Doet zijn best indruk te maken maar zij negeerde hem. Op de foto rechts hetzelfde vrouwtje nu zonder het mannetje die een bloem verderop is gaan zitten.

--------------------------------

In het jaar 2007 pakte het nieuws groot uit met berichten dat het Pimpernelblauwtje zou zijn weggemaaid. Het gaat hier echter alleen om een plek langs een vaart waar een verdwaald exemplaar was gezien. Op deze plek groeit echter de waardplant de Grote Pimpernel en dus had het kans om door het Pimpernelblauwtje te worden bevolkt. Het maaien hiervan was zonde maar gelukkig niet rampzalig. De eigenlijke plek waar de vlinder huist is onaangetast. De twee bovenste foto's laten zien dat het Pimpernelblauwtje er nog steeds vrolijk rondvliegt. Echter ook dit veld is in het verleden een keer in de vliegtijd gemaaid. Hopelijk wordt er lering uit getrokken en kan in de komende jaren de vlinder alsnog de oversteek maken en zijn leefgebied uitbreiden. Naast Grote Pimpernel komen er op de vliegplaats van het Pimpernelblauwtje nog vele andere bloeiende planten voor. De vlinders gebruiken deze niet voor de ei afzet. Van de nectar wordt echter graag gesnoept. Hierboven zit een vrouwtje van het Pimpernelblauwtje. Het mannetje is van boven geheel lichtblauw. De zwarte vleugelrand is veel dunner met daaruit zwarte streepjes die een stukje de vleugeladeren volgen.

Het Donker Pimpernelblauwtje is samen met het Pimpernelblauwtje hier boven in 1990 herintroduceerd. Door veel langs elkaar heen werkende instanties en enkele beheers blunders komt daar nu alleen nog het Pimpernelblauwtje voor. Alle begin is moeilijk en gelukkig wordt er ook wel van geleerd. De natuur staat zelf ook niet geheel buiten spel en geheel onverwacht is een paar jaar geleden spontaan een kleine populatie Donker Pimpernelblauwtje ontstaan langs een drukke N weg nog wel. In de berm daarvan groeit de waardplant Grote Pimpernel en er komt de voor deze vlinder benodigde Rode Steekmier voor. Het Donker Pimpernelblauwtje is er echter niet bij toverslag gekomen. Een of meerdere vlinders zijn vanuit Duitsland naar deze plek gevlogen. Nu is er echter het probleem dat wegbermen in Nederland meestal worden gemaaid. Zeker de bermen langs drukke wegen met reflector paaltjes. Daarbij gaan dus zowel de waardplant als de vlinder door de maai machine. Nu hebben bij deze locatie natuurbescherming en lokale overheden de handen ineen geslagen om te zorgen dat dit niet gebeurt. Er wordt nu een strook van een meter weg gemaaid zodat de meeste planten blijven staan. Nog beter zou zijn als alleen het gras rond de reflector paaltjes zelf zou worden geschoren. In Duitsland hebben ze daar zelfs speciale maaimachines voor ontworpen die door middel van een schort het paaltje en de omringende begroeiing beschermt tegen de messen. Ook de paaltjes zelf zijn in Duitsland speciaal voor de begroeiing in de berm wat hoger gemaakt zodat ze er bovenuit steken.

--------------------------------

De Kleine Pages waren vroeger een verzamel familie apart van de Blauwtjes. De leefwijze van deze vlindertjes is anders als de meeste Blauwtjes. Ze leven op bomen en struiken en komen veelal weinig naar de grond. De meeste van hen hebben staartjes aan het uiteinde van de achtervleugels. Iets wat de Koninginnenpage en Koningspage ook hebben maar deze werden tot de Grote Pages gerekend. De twee Page families zijn echter zeer verschillend zowel in vlinder bouw als leefwijze. Let bij de Kleine Pages vooral op het lichaam van de vlinders dat samen met de poten, ogen en voelsprieten zeer sterk overeen komt met de Blauwtjes. Ook de Eikenpage heeft blauw bovenop zijn vleugels. Tel daarbij op dat er ook Blauwtjes zijn met een staartje zoals het Tijgerblauwtje en je komt tot de conclusie dat de indeling niet geheel juist was. Ik heb hieronder de Kleine Pages geplaatst maar tegenwoordig horen ze bij de Blauwtjes. Er is hierdoor geen onderscheid meer tussen Grote en Kleine Pages. De Koninginnenpage is tegenwoordig de enigste soort in Nederland die tot de Pages behoord. Persoonlijk spreek ik zelf liever nog steeds van Kleine Pages. Aangezien voor mij dan gelijk duidelijk is welke groep er bedoelt wordt.

De Bruine Eikenpage leeft op en rond kleine Eikenbomen en struiken. De vlinder geeft de voorkeur aan plekken waar de Eik het moeilijk heeft. Mogelijk zijn de bladeren van deze kleine Eikjes beter verteerbaar voor de rupsen. De Bruine Eikenpage houd van nectar en komt deze halen uit in de buurt staande Liguster of Bramenstruiken. De foto's links en midden tonen een Bruine Eikenpage die nectar drinkt uit de bloemen van een Ligusterstruik. De vlinder is behoorlijk zeldzaam en de populaties in Nederland liggen ver uit elkaar. Ze vliegen in één generatie vanaf begin juni.

--------------------------------

De Bruine Eikenpage zittend op het Eikenblad. De vlinder zont met zijn vleugels dicht. Daarbij hangt hij een klein beetje naar een kant net als het Groentje.

Driedimensionaal! Gebruik uw 3D bril.

--------------------------------

De Eikenpage is een vlinder die veel voorkomt maar weinig wordt gezien. De vlinder leeft op en rond Eikenbomen en komt zelden naar beneden. Daardoor kijk je makkelijk over dit kleine vlindertje heen. De Eikenpage op de linker foto zat op een Amerikaanse Eikenboom die was afgezaagd en opnieuw was gaan uitlopen. Na het nemen van deze foto's verdween hij weer in de boomtoppen. De linker en middelste foto laten een spoortje blauw zien op de binnenkant van de voorvleugel wat van deze vlinder een mannetje maakt. De vrouwtjes leggen de eitjes onder de knoppen van de Eik. Deze eitjes komen in het voorjaar uit. De rups leeft van de knoppen en Eikenbloesem. Voor de verpopping daalt de rups af naar de grond. Vers uit de pop kan de vlinder dan laag in het struikgewas worden gevonden. Bij verstoring vliegt de vlinder dan hoog de boom in. De Eikenpage vliegt in één lange generatie gedurende de zomer vanaf juni. Afgevlogen exemplaren worden vaak verward met de Bruine Eikenpage omdat de blauw en zwarte schubben aan de bovenkant van de vleugels dan zijn weggesleten. De bruine kleur die daarna overblijft is vrijwel gelijk aan die van de Bruine Eikenpage. Maar een Bruine Eikenpage zit altijd met de vleugels dicht! Echter de zilveren onderkant met witte streep van de Eikenpage is onmiskenbaar. Bij de veel zeldzamere Bruine Eikenpage is de onderkant bruin met aan de rand van de achtervleugels oranje vlekken. De witte streep is minder opvallend en onderbroken. Foto's van de Bruine Eikenpage staan hierboven kijk en vergelijk.

--------------------------------

Op de linker foto een Eikenpage met de vleugels een beetje open. Er is vaag een blauwe gloed te zien dus is dit een mannetje. Helaas was de vlinder het intense blauw al kwijt ook al is dit een verse vlinder. Op de middelste foto het vrouwtje zij heeft alleen bovenop de voorvleugel basis een kleine blauwe plek. In de eerste helft van 2009 gingen de Eikenbomen waar deze foto's zijn genomen. Gebukt onder een motjes plaag. De rupsen daarvan hadden veel bomen totaal kaal gevreten. Ik was bang dat dit gevolgen zou hebben voor de Eikenpage. Maar de rupsen daarvan hebben zich schijnbaar toch rond kunnen eten want er vliegen er weer heel wat. De Eikenbomen lijken ook weer te herstellen van de kaalslag met weer veel nieuw vers blad.

--------------------------------

Update 2010: Vier nieuwe foto's van het Groentje gemaakt op 10 april 2010!

--------------------------------

Driedimensionaal! Gebruik uw 3D bril.

--------------------------------

Bij het groentje staat de wereld op zijn kop. Waar de meeste vlinders aan de bovenkant mooie kleuren hebben en aan de onderkant een schutkleur. Doet het Groentje het precies andersom. De prachtige groene kleur zit alleen aan de onderkant van de vleugels en die mooie kleur zit er niet eens om op te vallen. Met dichtgevouwen vleugels gaat het Groentje helemaal op in zijn omgeving. Met open vleugels zult u hem zelden tot nooit aantreffen. De binnenkant van de vleugels is bruin en op een groen struikje is dat niet echt handig. Ze bezoeken nauwelijks bloemen en zijn zeer honkvast. Ze leven op en rond kleine struikjes liefst in de zon met wat ruimte er omheen. Als u het vlindertje verstoord is de kans groot dat hij gewoon weer naar zijn struikje terug vliegt. En ja ook een groen vlindertje kan tot de Blauwtjes behoren. Het staartje van het Groentje is het kleinst van alle Kleine Pages. Kijk goed naar de rechter foto. Langs de achterkant van de onderste vleugel loopt een gouden streep. Onderop puilt deze iets uit met daaraan een pluimpje zwart haar. Dat is het staartje.

--------------------------------

Hierboven het vrouwtje van het Groentje. De geslachten hebben dezelfde tekening. Maar het dikke achterlijfje dat vol met eitjes zit van de vlinders hierboven is goed zichtbaar. Het exemplaar op de foto links en midden is dezelfde vlinder. Ze is zwaar afgevlogen maar dat geeft niks. Links legt ze een eitje op de Dopheide. Dit is begin juli wat aangeeft hoe sterk deze vlinder is. Want ze vliegen al half april in één generatie. De bruine kleur komt van de schubben aan de binnenkant van de vleugels. De groene buitenlaag is er vrijwel af. Onderaan waar het staartje zat zijn de vleugels geheel doorzichtig hier zijn de schubben er helemaal af. Vlinders hebben net als andere insecten doorschijnende vleugels. Het zijn de schubben die er als mozaïek steentjes op liggen die de vlinder zijn kleur geeft.

--------------------------------

Hierboven een koppeltje Groentjes. Let vooral bij de rechter foto op de schubben en haren van beide vlinders.

Driedimensionaal! Gebruik uw 3D bril.

--------------------------------

De eerste dag van augustus tijd voor de Sleedoornpage. Op de foto's een vers ontpopt vrouwtje. Ze kwam van onder een Sleedoorn struik uit het gras omhoog gekropen. Ik had veel geluk haar te zien. Haar vleugels waren reeds opgepompt en bovenaan de grasspriet gekomen vloog ze weg. Om even verder op wat onhandig aan een Braam te gaan hangen. Ze klom op de stengel en met de zon erbij straalden de kleuren er vanaf. Na slechts een paar foto's was ze weg ik had even met mijn ogen geknipperd.

--------------------------------

Op de foto links een mannetje Sleedoornpage zo van boven te herkennen aan het ontbreken van de nier vormige vlekken die het vrouwtje heeft. Bij hem zijn het slechts twee kleine veegjes naast de zwarte geurstrepen. Na het maken van deze foto vloog hij hoog de boom in. Onderweg naar de top kwam hij bijna in de kaken van een Bruine Glazenmaker terecht een grote libel. Die zaten er heel veel en ze joegen op alles wat bewoog. Op de rechter foto ook een mannetje maar nu met de vleugels dicht. De kleur is wat bruiner en hij mist het goud en koper van het vrouwtje.

--------------------------------

De schitterende Sleedoornpage is de grootste Kleine Page van ons land. Ze leeft op en rond Sleedoorn struiken. De linker en middelste foto tonen het vrouwtje van de Sleedoornpage. Ze is te herkennen aan de twee oranje niervormige vlekken op de voorste bovenvleugels. Let op de gekrulde staartjes! De vlinder is iets afgevlogen maar nog steeds prachtig vooral de oranje onderkant. Het mannetje is iets kleiner en heeft geheel bruine bovenvleugels. Op de rechter foto een eitje van de Sleedoornpage gelegd door het vrouwtje op de foto's. De grote van het eitje is het puntje op de i gezet met een balpen. Het is helder wit van kleur en heeft een prachtige structuur. Om een eitje te kunnen leggen land het vrouwtje op het uiteinde van een takje. Vervolgens kruipt ze langs dit takje omlaag terwijl ze met haar achterlijf voelt of er een geschikt plekje is. Dit is in de oksel van een kleine zijtak. Eenmaal gevonden wordt het eitje erop vastgeplakt. Meestal één soms twee per zijtak. In de winter als het blad van de struiken is kunnen deze eitjes worden geteld om te kijken of en hoeveel Sleedoornpages er zijn. In het voorjaar komt het eitje uit en kruipt de rups naar de knoppen. Deze worden van binnenuit opgevreten. Later worden ook de bladeren zelf gegeten. De verpopping gebeurt niet in de Sleedoorn struik maar in de begroeiing eronder. De eerste vlinders verschijnen eind juli begin augustus.

--------------------------------

De Sleedoornpage staat bekend als een vlinder met een verborgen levenswijze. Die je alleen met veel geluk te zien krijgt. Dit ligt aan de zeldzaamheid van deze vlinder maar meer nog aan de afwezigheid van geschikte Sleedoorn struiken. De Sleedoornpage komt maar op een paar plaatsen in Nederland voor. En wel daar waar de Sleedoorn struik zich vrij kan ontwikkelen omgeven door ruigten en enkelen bloeiende planten. De vlinder is een echte pionier. Het vrouwtje heeft een grote voorkeur voor jonge kleine struikjes van één a twee meter hoog. En juist die zijn tegenwoordig in ons strakgetrokken sterk afgebakende landje lastig te vinden. De meeste Sleedoorn struiken zijn vaste reeds lang bestaande hagen die zelden tot nooit gesnoeid worden. Hierdoor zie je de vlinder tegenwoordig steeds meer in bebouwd gebied. De Sleedoorn struiken in de plantsoenen en tuinen worden regelmatig gesnoeid wat de voor de vlinder zo belangrijke jonge scheuten oplevert. De vele bloemen die onze tuinen sieren dienen dan als nectar plant voor het vrouwtje. Die heeft de energie daarvan nodig bij de productie van de eitjes. Belangrijk is om wel rekening te houden met het feit dat het snoeien metenige terughoudendheid gebeurt. Want met de takken verdwijnen ook de eitjes de versnipperaar in. Snoei dus in fasen en nooit alles in één keer plat. Ook oude reeds lang bestaande hagen kunnen zo weer geschikt gemaakt worden door er gaten in de snoeien. U snoeit daarvoor enkelen planten sterk terug en laat de rest met rust. Deze kunnen dan over enkele jaren een snoei beurt krijgen. Op die manier zijn er voor de vrouwtjes Sleedoornpage altijd genoeg jonge scheuten voorhanden om eitjes op te leggen.

--------------------------------

Links op de foto het vrouwtje tussen het gras. De vlinders spelen graag verstoppertje en lekker lang ruig gras is ideaal. Dit is nodig ook want ze zijn een gemakkelijke prooi voor libellen. Deze zijn vooral aan het eind van de zomer in grote getalen aanwezig. Een Gewone Oeverlibel ving een vrouwtje in volle vlucht jammer van zo'n mooie vlinder maar zo is de natuur. De twee eitjes op de rechter foto werden gelegd op een jong Sleedoorn struikje van slechts twintig centimeter.

--------------------------------

Driedimensionaal! Gebruik uw 3D bril.

--------------------------------

Update mei 2010: Drie nieuwe foto's van de Aardbeivlinder gemaakt in de Duitse Eifel.

--------------------------------

De Aardbeivlinder is een van de eerste Dikkopjes die rondvliegen. Vanaf half april zijn ze al te bewonderen. Ze komen voor op verschillende open zandgronden. Stil zittend is de tekening op de vleugels met de witte blokken heel opvallend. In de vlucht is de kleine vlinder door de donkere vleugels moeilijk waarneembaar. Net als de meeste Dikkopjes is ook de Aardbeivlinder een uitstekende vlieger. Die ook in harde wind goed zijn weg vind. De naam van de vlinder is afgeleid van de voedselplant. De rupsen leven oa van Aardbei soorten. In Nederland vliegt er één generatie per jaar.

Het Bont Dikkopje is een apart geval hij lijkt namelijk erg veel op het Spiegeldikkopje zowel qua lichaamsbouw als tekening. Ook het biotoop komt overeen al geeft het Bont Dikkopje de voorkeur aan een wat beschutte omgeving. Groot verschil is echter de vliegtijd. Het Bont Dikkopje is een voorjaars vlinder de vliegtijd valt in mei en juni. Het Spiegeldikkopje vliegt in juli en augustus. De bovenvleugels van het Spiegeldikkopje zijn op een paar vlekjes na volledig bruin. Op Bont Dikkopje sieren vele bonte gele vlekken de bovenkant.

--------------------------------

Het Bont Dikkopje rust graag uit laag bij de grond op een grasspriet of blad. Het lijkt een heel teer vlindertje maar ze zijn heel erg snel en lastig te volgen in de vlucht. Het vrouwtje legt de eieren één voor één op verschillende breedbladige grassen. Ze zijn dus iets minder kieskeurig als het Spiegeldikkopje en daardoor komen ze ook iets meer verspreid voor. Al zijn de aantallen nooit groot.

Driedimensionaal! Gebruik uw 3D bril.

--------------------------------

Deze vlinder is in Nederland zeer zeldzaam. Het Bruin Dikkopje komt voor op beschutte kalkgraslandjes waarop een grote verscheidenheid aan kruidachtige planten groeien. Stil zittend op een bloem of plantenstengel laat hij zich goed bekijken maar dan moet u hem wel zien zitten! Door zijn kleur valt dat helemaal niet mee. Vooral de lage snelle en schichtige vlucht is haast niet te volgen. De donkeren vleugels vallen weg tegen de ondergrond. Wat het er zeker niet makkelijker op maakt. Het vrouwtje legt haar eitjes op verschillende Klaver soorten. De rups beschermd zich door enkele bladeren tot een kokertje te weven. Er zijn per jaar twee generaties van het Bruin Dikkopje vanaf begin mei en vanaf eind juli. De bovenstaande foto's zijn gemaakt in België vlak bij de grens met Nederland. Sinds het maken van deze foto's heb ik de bron populatie van deze vlinders gevonden. Deze ligt hier niet ver vanaf de foto's hieronder zijn daar gemaakt.

--------------------------------

De graslandjes waar deze foto's zijn gemaakt zaten vol met Bruin Dikkopjes. Het gedrag van de vlinders was anders dan wat ik tot nu toe had gezien. De vlinders in Nederland en vlak over de grens waren meestal maar met enkele exemplaren. Deze vlogen zeer onrustig en soms zelfs strak door zonder echt te stoppen zwervers dus. De vlinders hier waren veel rustiger. Duidelijk op hun gemak van bloem tot bloem en achter elkaar aan. Ik vermoed dat de meeste Bruin Dikkopjes die in Nederland worden gezien hier vandaan komen. Hemelsbreed is dat niet zo ver en er zaten er meer dan genoeg.

Driedimensionaal! Gebruik uw 3D bril.

--------------------------------

Het Geelsprietdikkopje is de aanleiding tot menig discussie en een heleboel verwarring. Dat komt doordat het Geelsprietdikkopje vrijwel identiek is aan het Zwartsprietdikkopje op één ding na. Het uiteinde van de antennes het sprietje! Op de middelste foto ziet u duidelijk waarom dit een Geelsprietdikkopje is. Aan het uiteinde van de antennes zit een gele vlek. Zo van voren gezien net twee koplampen. Bij het Zwartsprietdikkopje is deze vlek zwart. Ik heb bij het Zwartsprietdikkopje hieronder een foto geplaatst waarop ze allebei staan kijk en vergelijk. Het Geelsprietdikkopje is in Nederland veel zeldzamer als het Zwartsprietdikkopje. Op de rechterfoto ziet u een zwart streepje in de vleugel. Deze geurstreep hebben alleen de mannetjes. Bij het vrouwtje ontbreekt deze.

--------------------------------

De vlinders op de foto's hierboven zijn ook allemaal mannetjes. Op de linker foto ziet u de geurstreepjes in de bovenvleugel. Op de foto links staan duidelijk de twee koplampen die het Geelsprietdikkopje sieren. Let bij de linker foto ook op de grote hoeveelheid haar dat zelfs langs de vleugelrand zit en het enorm grote oog. Het vrouwtje van het Geelsprietdikkopje legt de eieren op verschillende breedbladige grassen. De rupsen overwinteren na het uitkomen in een spinsel. In het voorjaar beginnen de rupsen met eten. Ze verpoppen laag in het gras. Het Geelsprietdikkopje vliegt vanaf begin juni in één generatie.

Driedimensionaal! Gebruik uw 3D bril.

--------------------------------

Het Groot Dikkopje heeft onduidelijke lichte vlekken op zijn vleugels. Deze ontbreken bij het Geelsprietdikkopje en het Zwartsprietdikkopje. Het is een algemeen voorkomende vlinder die graag bloemen bezoekt op zoek naar nectar. Vooral Distels en Braam zijn erg in trek bij het Groot Dikkopje. Op de onderste drie foto's staat het mannetje Groot Dikkopje. Goed zichtbaar op de middelste daarvan ziet u het zwarte geurstreepje op de boven vleugels dat bij het vrouwtje ontbreekt. Op de rechter ziet u de enorm lange tong van de vlinder. Helemaal rechts boven zitten drie Groot Dikkopjes op een Frambozen blad. De achterste twee met de zwarte streepjes in de vleugels zijn mannetjes. De voorste is het vrouwtje.

--------------------------------

Hierboven het vrouwtje van het Groot Dikkopje. Ze is ook iets groter en forser dan het mannetje echter zonder het zwarte geurstreepje aan de bovenzijde van de vleugel. Zoals te zien is op de linker foto. Op de middelste foto ziet u goed de vlekken in de vleugel doordat de zon er doorheen schijnt.

--------------------------------

Op de twee bovenstaande foto's een koppeltje Groot Dikkopje. Het mannetje is de vlinder met de vleugels open. Let op de geurstreep zichtbaar op de middelste foto. Op de rechter foto een vers gelegd eitje. De rupsen leven van verschillende grassen. Er vliegt één generatie per jaar vanaf mei.

Driedimensionaal! Gebruik uw 3D bril.

--------------------------------

Verleden jaar dook er in Zuid-Limburg een nieuwe vlinder soort op het Kaasjeskruiddikkopje. Het vrouwtje legt haar eitjes op u raad het al Kaasjeskruid. Er werden enkele exemplaren aangetroffen van deze voor Nederland nieuwe aanwinst. En wat blijkt? De vlinder heeft zich succes vol voortgeplant. En er vliegen deze lente weer nieuwe exemplaren rond. Hier boven foto's van twee verschillende individuen gemaakt op 29 mei 2010.

--------------------------------

De vlinder lijkt wat op het Bruin Dikkopje maar is bonter van tekening en kleur. De randen van de vleugels hebben een soort franje. Deze kleine populatie is vermoedelijk afkomstig van een zwerver uit België. Het Kaasjeskruiddikkopje is aan een opmars bezig en wie weet wordt het een vaste gast van onze Nederlandse vlinder populaties. Voor nu is deze plek erg kwetsbaar al zou je dat op het eerste gezicht niet zeggen. De vlinder heeft een namelijk nogal publiekelijk plekje uitgezocht om zich te vestigen en hele volksstammen trekken er dagelijks aan voorbij zonder dat iemand er erg in heeft. Met de lokale natuurbeheerders zijn afspraken gemaakt om te voorkomen dat overijverig "beheer" leid tot het weg maaien of grazen van deze prille populatie. Hopelijk slaagt deze vlinder erin ons landschap met zijn verschijning te verrijken. Want het is bijzonder welkom nieuws dat er weer eens een soort bijkomt in plaats van dat er een uitsterft.

Driedimensionaal! Gebruik uw 3D bril.

--------------------------------

De Kommavlinder is te herkennen aan de witte stippen die zijn vleugels sieren. Ze zijn duidelijker als die van het Groot Dikkopje. De Kommavlinder vliegt in de nazomer wanneer er bijna geen Groot Dikkopjes meer zijn. Dit vlindertje is in ons land vrij zeldzaam. Dit komt door de kieskeurigheid van de vlinder. De rups van de Kommavlinder leeft van smalbladige grassen op voedselarme grond. De vlinder is echter een hele goede zeer snelle vlieger die net als de andere Dikkopjes graag nectar drinkt. De planten die daarvoor moeten zorgen leven op voedselrijke grond. Dit vraagt om een zeer gevarieerd landschap wat in Nederland behoorlijk zeldzaam is geworden. Het vrouwtje legt de eitjes één voor één op de grashalmen. Daar overwinteren ze om in het volgende jaar vanuit een gesponnen tuitje van grasbladeren van het gras te snoepen. De rups verpopt zich in een cocon dichtbij de grond. De Kommavlinder vliegt vanaf begin augustus in één generatie.

--------------------------------

Hierboven het mannetje van de Kommavlinder dit is te zien aan het zwarte geurstreepje bovenop de vleugels. Let ook op de dikke bont jas die deze vlinder aan heeft. De iets wat groene haren zijn massaal aanwezig en ronden naar voren iets af wat helpt in de stroomlijning. De grote sprietknoppen aan het uiteinde van de antennes helpen bij het onderscheiden van de Kommavlinder met het Groot Dikkopje. Bij de Kommavlinder zijn het grote tweekleurige bolletjes met een duidelijk geel en zwart vlak. Bij het Groot Dikkopje zijn het meer gebogen zwarte streepjes met een haakje eraan. De kans om deze twee soorten samen tegen te komen is nihil want als de Kommavlinder vliegt zijn er op misschien een enkele na geen Groot Dikkopjes meer.

Een van de mooiste onder de Dikkopjes is het Spiegeldikkopje. Vooral de bonte onderkant is prachtig. Het is een zeldzaam vlindertje dat maar in een klein deel van ons land voorkomt. En dan meestal in lage aantallen. Het vlindertje profiteert momenteel van de teloorgang van de venen. De rupsen leven van Pijpenstrootje en voor dat plantje zijn de veranderingen juist gunstig. Het Spiegeldikkopje lift mee op het succes hiervan. Op de lange termijn is dit alles minder gunstig omdat er veel meer diersoorten last hebben van de veranderingen als dat er van profiteren. Op de foto's hierboven een mannetje van het Spiegeldikkopje.

--------------------------------

Het vrouwtje van het Spiegeldikkopje heeft een iets ander stipjes patroon op de bovenkant van de vleugels als het mannetje. Ook de onderkant van de voorste vleugels heeft een iets ander stippen patroon. Verder valt vooral het dikke achterlijf op.

Driedimensionaal! Gebruik uw 3D bril.

--------------------------------

Het Zwartsprietdikkopje is een algemeen vlindertje dat veel voorkomt op plaatsen met hoog gras. De vlinders bezoeken graag bloemen en zijn vaak op Distels te vinden. Het Zwartsprietdikkopje wordt vaak verward met het Geelsprietdikkopje. De twee zijn uit elkaar te houden aan de hand van de antennes. Bij het Geelsprietdikkopje is het uiteinde van de onderkant van de sprietknop geel. Bij het Zwartsprietdikkopje is hij zwart. Op de middelste foto staan ze allebei. Zo van voren is het het beste te zien.

--------------------------------

De foto's hierboven zijn van het vrouwtje. Zij mist het zwarte geurstreepje dat het mannetje aan de bovenkant van zijn vleugel heeft. Het vrouwtje legt de eitjes op dor breedbladig gras in kleine groepjes die vervolgens overwinteren. In het voorjaar komen de rupsen uit om van het verse gras te eten. Het Zwartsprietdikkopje vliegt in één generatie.

--------------------------------

Driedimensionaal! Gebruik uw 3D bril.

--------------------------------

In 2009 had ik het geluk de vlinders vrijwel net uit de pop aan te treffen. Verse vlinders zijn altijd mooi maar de Kleine IJsvogelvlinder is toch echt iets aparts. Al naar een paar dagen is van deze tere vlinder zijn schoonheid vaak weinig meer over. Ik vind alle vlinders prachtig maar de Kleine IJsvogelvlinder heeft bij mij toch een streepje voor.

--------------------------------

De Kleine IJsvogelvlinder is een bewoner van vochtige open loofbossen. De vlinder is vooral te vinden op plekken waar het zonlicht door de bomen de bosbodem bereikt. Op deze beschutte half schaduw plekken kan deze zeldzame vlinder plaatselijk talrijk zijn. Echter het vinden van de Kleine IJsvogelvlinder is zeker bijzonder. De zwarte bovenkant met witte streep lijkt weinig spectaculair maar de vlinder is zeer elegant. De vleugels zijn langwerpiger dan de meeste andere vlinders wat de vlinder een wat tropische aanblik geeft.

--------------------------------

Het is vooral de onderkant die schitterd met bruine en pastel kleurige vlekken doorkruist met een witte streep. Het stuk van de vleugel bij de aanhechtings punten lijkt op de vacht van een Tijger. De Kleine IJsvogelvlinder vliegt op elke etage van het bos. Vanaf de grond tot in het topje van de bomen. De mannetjes hebben een territorium dat vel wordt verdedigd tegen mannelijke soortgenoten. Na de paring worden de eieren door het vrouwtje afgezet op Kamperfoelie. De rups overwinterd in een dichtgesponnen blaadje. In het voorjaar vreet de rups zich vol met het frisse uitlopende groen. Waarna begin juni de eerste vlinders verschijnen.

--------------------------------

De Kleine IJsvogelvlinder is in staat om door zeer dichte vegetatie te vliegen. Vooral de vrouwtjes doen dit bij het leggen van de eieren. De vleugels hebben dan ook veel te lijden. De vliegtijd van een Kleine IJsvogelvlinder uit de pop is afhankelijk van het weer ongeveer drie weken. Op de middelste foto staat een vlinder waarvan de linkervleugel vrijwel geheel verdwenen is. Toch kon deze vlinder nog aardig vliegen. Bovenaan bij de 3D foto's staat op de rechter foto dezelfde vlinder nu van opzij en dichterbij. Vooral in het driedimensionaal ziet u goed hoe er hele stukken uit de vleugels zijn en de rafels erbij hangen. Op de twee andere foto's hierboven staan ook kapotte vlinders. De vlinder op de linker foto was de laatste die ik dit jaar aantrof. U kijkt bijna door de vleugels heen. De schubben met de prachtige kleuren zijn er vrijwel af en het vlinderlijf is bijna kaal. Als vliegend insect heeft een vlinder maar een kort bestaan en vrijwel alle op deze webpagina aanwezige vlinders zijn reeds ter zielen. Ondanks dat kunt u hier nog steeds getuigen zijn van hun schitterende kleuren en vormen die zij in hun korte leven ten tonele hebben kunnen spreiden. Het zijn absoluut wonderen van de natuur.

--------------------------------

De Koninginnenpage is een van de grootste en mooiste vlinders die ons land rijk is. De vlinder kwam vroeger in heel Nederland voor maar tegenwoordig vind je hem het meest in het zuiden van het land. Toen de boeren nog aan kleinschalige landbouw deden en er veel moestuintjes waren werden er op veel plaatsen worteltjes geteeld. De Koninginnenpage kwam hier graag op af om nectar te drinken en eitjes te leggen. De vlinder legt haar eitjes het liefst op Wilde Peen. Op de linker foto ziet u zo'n eitje het is het gele bolletje. Het in natuurgebieden aanleggen van dergelijke veldjes zou er zeker toe bijdragen om het verspreidingsgebied van de vlinder te vergroten. De rechter foto toont een rups van de Koninginnenpage. De rups is al net zo prachtig gekleurd als de volwassen vlinder. De poppen kunnen slecht tegen vrieskou maar met de steeds zachtere winters zal het aantal dat de winter doorstaat zeker toenemen.

--------------------------------

De Koninginnenpage is een uitstekende vlieger. De vleugels van de vlinder lijken ook veel op een vlieger kompleet met staart. Hiermee is hij in staat om grote afstanden door de lucht te glijden. De vlinder gebruikt deze eigenschap in het zogenaamde heuveltoppen. Dit is een heuvel in het landschap waar de mannetjes samenkomen om sierlijk rondjes te glijden in afwachting van de vrouwtjes. Op plekken zonder heuvels voldoet elke verhoging in het landschap bijvoorbeeld een dijk. De Koninginnenpage vliegt in twee generaties vanaf april en vanaf juli. Vlinders van de tweede generatie zijn iets lichter van kleur.

--------------------------------

De Duinparelmoervlinder is een grote oranje vlinder. Hij lijkt van boven veel op de Grote Parelmoervlinder hieronder. De tekening aan de onderkant van de vleugels is bij beide vlinders totaal anders. Een ander kenmerk is dat de Duinparelmoervlinder grijze ogen heeft en de Grote Parelmoervlinder oranje. De Duinparelmoervlinder is een kwetsbare soort maar komt in grotere aantallen voor dan de Grote Parelmoervlinder. Plaatselijk kunnen de aantallen stevig oplopen en ik zag er in 2009 een kleine vijftig in relatief klein gebied.

--------------------------------

De Duinparelmoervlinder komt vooral langs de kust voor in beboste duinen waar open plekken in aanwezig zijn. De naamgeving van vlinders is heerlijk eenvoudig en slaat meestal op het uiterlijk of het voorkomen. Tot voor kort was de vlinder ook op de Veluwe te vinden maar daar is hij verdwenen. Ze vliegen meestal laag over de schrale begroeiing op zoek naar nectar. Ze hebben veel zonneschijn nodig om te vliegen. Verdwijnt de zon achter een wolk dan gaan ze op de grond tussen het gras zitten.

--------------------------------

Onder de verschillende Duinparelmoervlinders is nogal wat kleur verschil. Vooral bij de vrouwtjes hierboven zie je dit. Links een vrij geel vrouwtje en rechts een waar de zwarte tekening de boventoon voert met donker aangezette vleugels. De mannetjes zijn meestal fel oranje en de zwarte tekening minder overdadig. De vrouwtjes leggen de eitjes op de stengels van Viooltjes. Het eitje komt het volgende voorjaar uit en de rups groeit erg snel van zijn Viooltjes dieet. Begin juni vliegen de eerste vlinders weer rond in één generatie.

--------------------------------

Hier nogmaals goed de kleur verschillen. Vooral naast elkaar op een foto valt het op. Links een koppeltje Duinparelmoervlinders de vlinder met open vleugels is het vrouwtje met het mannetje er achter. Ze is fel oranje gekleurd. Op de foto in het midden een donker vrouwtje naast een oranje. En rechts een geel gekleurde met een oranje exemplaar.

Deze schitterende vlinder doet zijn naam alle eer aan. Hij is vrij groot en bezit aan de onderkant van zijn achtervleugels grote parelmoerkleurige vlekken. Het lijkt wel of deze er als klodders verf zijn opgespat. Het is een krachtige vlieger die veel nectar nodig heeft. De vlinders op de foto's hier boven zijn allemaal mannetjes. Ze komen voor in de duinen en bossen met bloemrijke open plekken. De rupsen leven van Viooltjes en hebben meerdere plantjes nodig om groot genoeg te groeien om een volwassen vlinder te worden. De Grote Parelmoervlinder vliegt in één generatie per jaar vanaf midden juni.

--------------------------------

Hier zittend op een Distel zie je goed de prachtige kleuren die de vlinder bezit. Als twee mannetjes elkaar tegenkomen kan er een kort gevecht ontstaan waarbij de vlinders recht omhoog vliegen. Om vervolgens uit elkaar weer naar beneden te komen.

Een Keizersmantel wordt maar af en toe in Nederland gezien. De vlinder is tegenwoordig een zeldzame zwerver. Dat komt omdat de waardplant van de Keizersmantel Viooltjes niet meer in voldoende aantallen in onze bossen voorkomen. De Keizersmantel is een prachtige grote vlinder en dus moet de rups veel eten om een volwassen vlinder te worden. Viooltjes zijn maar kleine plantjes en dus is één plantje niet voldoende. Als de rups alles heeft kaal gevreten gaat hij op zoek naar een volgende plant. Deze moet zich binnen een straal van één meter bevinden. Als dat niet het geval is is de kans dat de rups overleefd erg klein. De foto boven is van een mannetje Keizersmantel. Dat is te zien aan de horizontale geurstrepen op de voorvleugel. Bij het vrouwtje ontbreken deze.

--------------------------------

Driedimensionaal! Gebruik uw 3D bril.

--------------------------------

De zeldzame Zilveren Maan komt voor op vochtige graslanden. Ze snoepen graag nectar vooral van Distels. De foto's tonen het mannetje van de Zilveren Maan. Hij is iets kleiner als het vrouwtje. Het vrouwtje heeft bovenop bij de aanzet van de achterste vleugels een bruine streep die bij het mannetje ontbreekt. De verschillende Parelmoervlinder soorten lijken van bovenaf gezien heel sterk op elkaar. Voor een goede determinatie is een foto van de onderkant vaak noodzakelijk. De eitjes worden gelegd op verschillende Viooltjes soorten. Ze overwinteren als rups in een opgerold blaadje. In Nederland vliegt de Zilveren Maan twee keer per jaar.

--------------------------------

Met de Zilveren Maan gaat het steeds beter. De vlinder wordt op steeds meer plaatsen gezien zij het in lage aantallen. Op een van de beste vlieg plaatsen kregen ze het dit jaar 2009 zwaar er werd gemaaid precies op het moment dat de tweede generatie begon. Het maaisel werd verbrand en diende nergens toe heel treurig. De foto in het midden en rechts zijn genomen op die plek.

--------------------------------

Driedimensionaal! Gebruik uw 3D bril.

--------------------------------

De Kleine Parelmoervlinder komt veel voor in de duinen en haalt nectar uit verschillende soorten viooltjes. Ook de rupsen leven hiervan. Bij deze vlinder zie je duidelijk waarom hij tot de Parelmoervlinders behoord. Op de onderkant van de vleugels zitten Parelmoer kleurige vlekken. Vooral als het zonlicht er op valt zijn deze erg mooi.

--------------------------------

Met een bloemen achtergrond zoals op de middelste foto ziet het geheel er gelijk heel anders uit. Het was een late vlinder gefotografeerd in het midden van oktober 2006. De Kleine Parelmoervlinder vliegt reeds vroeg in de lente tot laat in de herfst in drie tot vier opeen volgende generaties.

--------------------------------

De Bosparelmoervlinder is een vlinder van een open boslandschap. In Nederland is de vlinder vrij zeldzaam. Bij het vrouwtje op de linker en rechter foto is de vleugelbasis donkerder dan die van het mannetje op de middelste foto. De vlinders zitten hier op een Lindeboom om te snoepen van de nectar en te zonnen in het avondlicht.

--------------------------------

De onderkant van de vleugels is een bonte verzameling van vlekken en kleuren. Vooral bij Parelmoervlinders is een foto van de onderkant erg handig om de vlinder goed te kunnen benoemen. Met alleen een foto van de bovenkant zijn door te kijken in welk biotoop de vlinder is aangetroffen aak al enkele soorten uit te sluiten. Ook de vliegtijd helpt hierbij. De Bosparelmoervlinder vliegt in Nederland vanaf eind mei tot halverwege juli.

--------------------------------

De meeste vlinders drinken graag nectar en de Bosparelmoervlinder is daarop geen uitzondering. Op vliegplaats van de vlinder in Nederland zijn bloemen echter een schaars goed. Met als gevolg dat vrijwel de gehele populatie zich concentreert op de weinige bloeiende planten die wel aanwezig zijn. In dit geval een paar plantjes Jakobskruiskruid en een bloeiende Lindeboom. Op één van de weinige Jakobskruiskruid zaten wel twintig Bosparelmoervlinders plus een hele schare Kleine Vuurvlinders en een enkel Hooibeestje. Wat extra bloeiende planten zouden op deze plek zeker geen kwaad kunnen.

--------------------------------

Hierboven een koppeltje Bosparelmoervlinders links het vrouwtje rechts het mannetje. Op de linker foto pakt het mannetje nog de laatste zonnestralen. Na de paring legt het vrouwtje de eitjes in groepjes op de waardplant. Voor de Bosparelmoervlinder zijn dit Hengel, Weegbree, Ereprijs, Vingerhoedskruid en Vlasleeuwenbek. De rupsen leven als groep in een spinsel. Hierin verblijven ze ook tijdens de winter. In het voorjaar zwerven ze uit en gaan dan solitair verder. De verpopping vind plaats tegen de waardplant.

Update 2010: Op 29 mei 2010 kwam ik een exemplaar van de Veldparelmoervlinder tegen in Nederland. Deze was afkomstig van een reeds bestaande populatie net over de grens in België. De boven staande foto's zijn daar gemaakt. Naast dit exemplaar zijn er rupsen van de Veldparelmoervlinder uitgezet in Nederland. De nakomelingen hiervan vliegen nu met tientallen rond. Als deze zich weten te handhaven dan is dit een zeer welkome aanvulling op ons vlinder bestand. Let op hoe sterk de kleur van deze verse vlinder afwijkt van het reeds aardig versleten exemplaar uit Luxemburg hier onder.

--------------------------------

Een vrouwtje van de Veldparelmoervlinder. Deze foto's zijn genomen in Luxemburg maar ook in Nederland is deze vlinder af en toe te vinden. De vlinder houd van bloemrijke graslanden. Ze hebben een voorkeur voor zonnige plekjes en bezoeken graag bloemen. Op geschikte plekken kunnen ze dan vrij massaal voorkomen. Het vrouwtje legt de eitjes in hoge aantallen bij elkaar aan de onderkant van bladeren. De rupsen blijven bij elkaar in een met zijn alle gesponnen nest laag tussen de vegetatie. Als voedselplant dienen verschillende kruidachtige planten zoals Weegbree en Ereprijs. De rupsen overwinteren en verpoppen in het volgende jaar laag bij de grond. De Veldparelmoervlinder vliegt meestal in één generatie vanaf mei. Heel soms is er een kleineren tweede generatie later in het jaar.

--------------------------------

Update 2010: Drie nieuwe foto's van de Kolibrievlinder. Deze foto's zijn gemaakt in Oostenrijk bij de Millstätter See. Op een warme zonnige helling zaten daar heel veel Kolibrievlinders. Mogelijk dat met het mooie weer en een zuidelijke aanvoer enkele van deze vlinders of hun nakomelingen Nederland weten te bereiken.

--------------------------------

De Kolibrievlinder is een dagactieve nachtvlinder ook wel bekend als Meekrapvlinder of Onrust. Of een vlinder een dag of nachtvlinder is kunt u zien aan aan de antennes. Bij dagvlinders zit er een knopje aan het eind van de antenne. Bij nachtvlinders ontbreekt deze. De Kolibrievlinder is afkomstig uit Zuid-Europa en kan elk jaar in Nederland worden aangetroffen. Tijdens warme zomers kunnen er vele duizenden in ons land neerstrijken. De vlinder is een zeer aparte verschijning. Hij beschikt over een gigantische roltong om er al vliegend nectar mee uit de bloemen te halen. Net als het vogeltje de Kolibrie vandaar de naam. De vlinder is een uitmuntende vlieger. Zijn vleugelslag is nauwelijks te zien en hij kan met een snelheid van wel honderd kilometer per uur vliegen. Dergelijke vliegkunsten vragen om een geweldige hoeveelheid brandstof. De Kolibrievlinder is dus steeds op zoek naar nectar. Als de vlinder een goede plek heeft gevonden om bij te tanken dan onthoud hij de plaats en komt er steeds weer naartoe om bij te vullen. De vlinder verdeelt zijn aandacht over meerdere struiken. Hij weet precies hoe lang het duurt voor de leeggezogen bloem weer met nectar is gevuld. Op deze manier is het telkens raak als hij zijn tong in een bloem steekt. Om de enorme roltong telkens precies in de bloem te steken beschikt de Kolibrievlinder over twee grote naar voren gerichte ogen. Alleen op deze manier kan de vlinder met zo'n snelheid en precisie van bloem tot bloem gaan.

--------------------------------

Tijdens mijn werk was het zonnig met af en toe een prachtige stapelwolk. Toen ik weer thuis was kwam er na een tijdje een onweersbui over. Ik werp een blik in de tuin en op de Buddleja vlinderstruik zitten vier Kolibrievlinders! Tja die kans is te mooi dus in de regen en onweer de bovenstaande foto's gemaakt. De achtergrond van deze foto's is donker omdat ik gebruik heb gemaakt van de flits in combinatie met een korte sluitertijd en een hoge diafragma.

--------------------------------

Op de middelste en rechter foto een afgevlogen exemplaar van de Kolibrievlinder. Er zitten kale plekken op zijn lijf, de vleugelpunten zijn kapot en zijn staart is er bijna af. Ondanks deze gebreken kan hij nog prima vliegen en bloemen bezoeken.

--------------------------------

Driedimensionaal! Gebruik uw 3D bril.

--------------------------------

De Atalanta is een trekvlinder. Die ieder voorjaar vanuit Zuid-Europa naar Nederland komt. De vlinders die vliegen in de zomer en herfst zijn nakomelingen van deze vlinders. Ze bezoeken graag bloemen vooral de Vlinderstruik Buddleja is erg in trek. Ook het sap van bloedende bomen trekt deze vlinder aan. Als het klimaat in de herfst kouder wordt proberen de vlinders weg te trekken maar komen de dan vaak al zeer koude Alpen niet meer over.

--------------------------------

Hier boven de rups van de Atalanta zittend op Brandnetel zijn waardplant. Het is een grote donkere rups met een gele streep langs de zijkant. Voor zijn verdediging is hij overdekt met gele doorns. De rups vertoonde heel apart gedrag. Hij zat in de top van de Brandnetel en klom omlaag. Daarbij zocht hij systematisch de bladeren af naar zijn uitwerpselen. Elk klontje dat hij tegen kwam nam hij tussen zijn kaken en met een snelle kop beweging gooide hij het van het blad af. Op de foto rechts is hij hier mee bezig. Het waren precies deze uitwerpselen die me op de rups hadden geattendeerd. Ik neem aan dat de opruim woede van de rups niet voorkomt uit hygiënisch oogpunt maar een strategie is om geen sporen achter te laten die kunnen duiden op zijn aanwezigheid. Eenmaal beneden verdween hij in het struik gewas. Mocht u deze of een andere stekelige rups tegen komen. Blijf er dan van af! De haren en stekels hebben een irriterende werking en gevoelige of allergische mensen kunnen er flinke problemen mee krijgen.

--------------------------------

Tijdens zeer zachte winters weten sommige Atalanta's ook in Nederland te overleven. De vlinder wordt tijdens de winter wel eens gezien wanneer de omstandigheden dit toelaten. Een beetje zon en zachte temperaturen zorgen ervoor dat hij ook dan kan vliegen. Omdat de dagen dan erg kort zijn kan zo'n uitstapje hem duur komen te staan. Als de zon zakt wordt het weer snel erg koud de vlinder kan hierdoor overvallen worden en verstarren door de kou voor hij een nieuwe schuilplaats heeft weten te vinden.

Driedimensionaal! Gebruik uw 3D bril.

--------------------------------

Een opvallende verschijning is de Dagpauwoog. Van boven is de vlinder prachtig getekend met twee grote ogen, aan de onderkant is hij zwart. De Dagpauwoog overwinterd als volwassen vlinder. Ze zijn dan ook al vroeg in het voorjaar aan te treffen. De eitjes worden gelegd op Brandnetels. Op de middelste foto zitten de rupsen van de Dagpauwoog. Vanuit een gesponnen spinsel eten ze de plant kaal. Van de netelharen hebben ze geen last want die knagen ze er gewoon vanaf. Eenmaal wat groter gaan ze er alleen op uit. Zoals de rups op de rechter foto. Raak rupsen die behaard zijn of overdekt met doorns nooit aan! De haren en stekels hebben een irriterende werking en gevoelige of allergische mensen kunnen er last van krijgen.

--------------------------------

De Dagpauwoog vliegt in twee tot drie generaties. De foto's links en rechts hierboven zijn gemaakt half oktober en zijn van de derde generatie. Deze vlinders zoeken een beschut plekje voor de winter en brengen volgend voorjaar de nieuwe generatie voort. De foto midden langs het kanaal is gemaakt in augustus deze vlinder is van de tweede generatie. Vlinders die als imago "vlinder" overwinteren hebben last van zachte kwakkel winters. Als de temperatuur te hoog wordt dan ontwaken ze tijdens warme winterdagen en verlaten dan hun schuilplaats. Dit kost veel energie maar in het kale en dorre winterlandschap zijn maar weinig bloemen te vinden. Als aan het eind van de dag de zon weer gaat zakken daalt de temperatuur zo snel dat ze niet meer de mogelijkheid hebben om een schuilplaats op te zoeken. Hierdoor sterven veel vlinders van de honger en kou. De winter van 2013/2014 was uitzonderlijk zacht zo zacht zelfs dat in de natuur de meeste planten bleven door bloeien. Er was dus voedsel aanwezig. Zolang de verschillen tussen koud en warm niet te groot zijn dan komen de meeste vlinders de winter wel door.

--------------------------------

De Dagpauwoog heeft dan wel een schitterend getekende bovenkant. De onderkant is volledig anders donker en bijna zwart. Tegen een donkeren achtergrond is dit een prima schutkleur. Het verschil tussen boven en onderkant is zo extreem dat iemand die de vlinder niet kent. Zou kunnen denken dat het om een andere soort gaat.

Deze foto's zijn gemaakt in augustus 2013. Deze vlinder is hier geboren en vliegt in de herfst weer helemaal terug naar Afrika. Dit is pas zins kort bekend. De vlinders die vanuit Afrika onze kant op komen vliegen laag en worden daardoor tijdens hun trek gezien. Maar van de Distelvlinders in de herfst ontbrak ieder spoor. Niemand zag ze dus ging men er van uit dat ze ten gronde gingen. Met moderne radar is nu gebleken dat ze ook weer massaal terug vliegen maar dat doen op een paar kilometer hoogte. Hierdoor heeft niemand dit ooit kunnen zien. De natuur zit werkelijk knap in elkaar.

--------------------------------

De Distelvlinder is een trekvlinder die vanuit Zuid-Europa ieder jaar naar Nederland komt. Volgende generaties komen van deze vlinders en verdere aanvoer vanuit Zuid-Europa. De vlinder kan in gunstige jaren zelfs tot in IJsland komen. 2009 is zo'n jaar duizenden vlinders zijn vanuit het Atlas Gebergte naar het noorden getrokken. En vele daarvan hebben de lage landen bereikt maar daar stopte de reis niet. Zelfs in IJsland hebben de mensen ze gezien en vele honderden zoniet duizenden zullen ten noorden daarvan in de oceaan verdrinken. Alle vlinders waren flets en misten vaak stukken uit de vleugel. De rechter foto laat zo'n exemplaar zien. Dit was nog een van de betere met vrijwel intacte vleugels. De nakomelingen van deze vlinders zullen net zo mooi zijn als de vlinder op de linker en middelste foto. Deze is in Nederland uitgekomen en heeft dus niet zo'n barre tocht hoeven te maken. Deze verse vlinder toont een schitterende kleurenpracht. De rupsen van de Distelvlinder leven van Distels, vandaar de naam. Al leggen ze hun eieren soms ook op andere planten.

--------------------------------

Op de linker foto de rups van de Distelvlinder. Deze rups is uit een eitje gekropen dat gelegd is door de vlinders die in het voorjaar van 2009 naar Nederland zijn gekomen. Hij lijkt er zielig bij te hangen maar niks is minder waar. Deze rups is volgroeid en klaar om te verpoppen. Hij heeft het puntje van zijn achterlijf met spinseldraden vastgemaakt aan het blad van de Distel. Vervolgens laat hij zich daaraan hangen en rust vervolgens een nachtje uit van het zware werk. Ondertussen vind onder de rupsen huid een vreemde verandering plaats. Rupsen vervellen regelmatig om te groeien want hun huid groeit niet mee. De nieuwe jas is steeds een maatje te groot en de rups kan dan weer even groeien. Echter de vervelling die nu komt is totaal anders. Als de rups nu zijn oude huid afstroopt komt er geen nieuwe rups te voorschijn maar een vlinder pop zoals op de middelste foto. Dit is echter ook weer een nieuw soort huid alleen nu in de vorm van een mal waarin later de vlinder wordt gevormd. De ogen, vleugels en het achterlijf van de toekomstige vlinder zijn duidelijk te zien. De rups is hieronder nu nog steeds een rups. Je kan dit zien bij de kop, rug en vleugels van de pop. Deze zijn doorschijnend en alleen nog maar gevuld met vloeistof om er de vorm in te krijgen. Na een tijdje droogt de verse pop en krijgen ook deze plekken kleur zoals op de rechter foto. Later kleurt de pop nog meer en krimpt iets zodat de toekomstige vlinder er heel krap in zit. De volwassen vlinder kan dan met het opzetten van zijn spieren de pop laten barsten langs vooraf bepaalde lijnen. En er zo gemakkelijk uit kruipen. Voor het zover is volgt in de pop de grote verandering van rups naar vlinder. De organen verplaatsen zich en passen zich aan voor het verwerken van nectar en het vliegen door de lucht. De kakken van de rups maken plaats voor de roltong en de de vleugels vormen zich naar de contouren van de pop. In de wand van de pop zitten speciale moleculen waar de cellen zich naar richten. De pop is mal en bouwtekening tegelijk deze wordt door het DNA in de cellen van de rups gelezen. Elke soort cel van de rups spier, zenuw, huid, etc heeft een andere controle molecuul in de wand van de pop. Simpel gezegd in kleuren rood bij rood, geel bij geel, groen bij groen, etc. Het eind resultaat is een prachtige Distelvlinder. Raak rupsen die behaard zijn of overdekt met doorns nooit aan! De haren en stekels hebben een irriterende werking en gevoelige of allergische mensen kunnen er problemen mee krijgen.

Soms gaat hier wat bij mis en ontstaan er misvormingen. Waardoor bijvoorbeeld de vleugels zich niet goed kunnen ontvouwen. De controle moleculen zijn dan afwezig geweest of misplaatst. Dit alles luistert zeer nauw en omdat een vlinder zoveel stadia doorloopt ei, rups, pop en vlinder. Is de kans dat er wat mis gaat vrij groot. Dit is een van de rede naast de vele natuurlijke vijanden waarom insecten in het algemeen zo veel eieren leggen.

--------------------------------

Veel vlinders hebben op de onderkant van hun vleugels een schutkleur patroon zodat als ze stil zitten met gesloten vleugels ze niet opvallen. Bij de Distelvlinder zou je niet zeggen dat al die mooie kleuren als schutkleur kunnen dienen tot je er de juiste ondergrond bij plaatst. Kijk maar eens naar de middelste foto het is dat ik de vlinder er zag landen anders had ik hem er nooit zien zitten. In Zuid-Europa en Noord-Afrika waar de vlinder vandaan komt kom je veel van dit soort stenige ondergrond tegen de perfecte camouflage.

Driedimensionaal! Gebruik uw 3D bril.

--------------------------------

De Gehakkelde Aurelia genoemd vanwege het gerafelde uiterlijk is een algemene vlinder die veel in tuinen wordt gezien. De vlinder vliegt al vroeg in het voorjaar tot laat in de herfst. Naast Brandnetel legt het vrouwtje haar eieren op verschillende soorten bomen en struiken. De rups heeft een witte vlek over de achterste helft van zijn rug en is bedekt met doorns. De rups lijkt hierdoor op een vogelpoepje. De rups leeft solitair en verpopt zich vrij hangend aan een steeltje van de waardplant.

--------------------------------

Opvallend bij de Gehakkelde Aurelia is het extreme verschil tussen de boven en onderkant. Van bovenaf gezien is het een heel gewone vlinder maar van de zijkant lijkt hij wel afkomstig van Mars. De vlinder beschikt op deze manier over een geweldige camouflage. De diepe spleten tussen de vleugels wekken de indruk dat het om een dood blad of een stuk schors gaat en niet om een vlinder. Voor deze verdwijn truuk hoeft de vlinder alleen maar zijn vleugels dicht te vouwen. Natuurlijk dient de achtergrond dan wel een beetje mee te werken. Op deze gele bloemen zorgt het vooral voor een mooi plaatje.

--------------------------------

Driedimensionaal! Gebruik uw 3D bril.

--------------------------------

De pop van de Gehakkelde Aurelia is een waar kunst stukje. De verschillende onderdelen van de vlinder zijn duidelijk te zien in de contouren van de pop. Maar deze levende disco bal heeft een heel aparte truc om roofdieren af te schrikken. Een zes tal spiegels ligt op de rug van de pop deze weerkaatsen het zonlicht. Een vogel schrikt hiervan en laat de pop met rust. Deze spiegels zijn volmaakt als je goed kijkt zie je de lucht en bomen erin afgebeeld. Het is mij een compleet raadsel hoe deze spiegels tot stand komen. Dus welke elementen gebruikt de rups om deze op de poppenhuid te plaatsen. Ze zullen niet van metaal of glas zijn! De wetenschap kan hier vast wat leren en mogelijk toepassing hiervoor vinden in ons dagelijks leven. Milieu bewuste recyclebare spiegels? Een alternatief voor aluminium folie of andere isolatie?

De Grote Vos is een voor Nederland zeldzame vlinder. Hij was vroeger meer algemeen maar nu op slechts enkele plekken te vinden. Heel langzaam wordt hij de laatste jaren iets meer gezien. Een trend die je bij meer soorten ziet terwijl andere sterk afnemen. De klimaat verandering die ook ons land treft kan daarbij een rol spelen. Nederland wordt droger en warmer. Regen valt meer in grote hevige buien en minder aan een stuk waarbij het dagen lang grijs is. De Grote Vos is letterlijk een Grote Vos. Veel groter dan zijn naamgenoot de Kleine Vos. Twijfel tussen de twee soorten komt vooral door de gelijkende tekening. De Grote Vos is qua formaat echt "groot". Met de vleugels open heeft de Kleine Vos op de bovenste vleugels drie stippen en de Grote Vos vier stippen. De geblokte geel zwarte vleugel voorrand moet je daarbij even weg denken. In 2014 kwam daar om het gemakkelijk te maken nog de Oostelijke Vos bij. Deze is van boven fel oranje zoals de Kleine Vos en heeft ook vier stippen zonder de geblokte geel zwarte vleugel voorrand mee te tellen. De poten die bij de Grote Vos zwart moeten zijn en bij de Oostelijke Vos geel vind ik geen goed kenmerk. Op de foto links ziet u dat de poten van de Grote Vos er in het zonlicht behoorlijk geel uitzien. Van boven is de Grote Vos duidelijk meer geel vooral het gele golf lijntje langs de vleugel achterrand valt op.

--------------------------------

De Grote Vos vliegt in een generatie. Ze ontpoppen in juli en vliegen dan gedurende zomer. Meestal rond bomen zittend op de stam en drinkend van het sap. Vooral de Berk is in trek net als bij de Oostelijke Vos. Hierboven zit de Grote Vos op een Spar. De foto's zijn genomen in Duitsland in het Zwarte Woud. Het is dezelfde vlinder als op de foto's hier boven. De vlinder gaat lang mee en overwinterd als volwassen vlinder "imago". In het voorjaar worden de eieren in een cluster op verschillende soorten bomen gelegd. Ze zijn niet erg kieskeurig wat het des te verwonderlijker maakt dat ze zo zeldzaam zijn geworden. De Grote Vos is zeer zwerflustig vooral na de ontpopping. Eigenlijk zijn bijna alle Schoenlappers vlinders die grote afstanden afleggen. Maar bij de bijvoorbeeld de Distelvlinder en Atalanta zie je een echt doelgerichte trek. Terwijl de Grote en Oostelijke Vos vooral gaan waar de wind ze heenvoert. Als de heersende wind altijd uit een kant blaast en van daaruit geen nieuwe aanwas komt. Dan kan dat mede verklaren waarom de Grote Vos maar in kleine aantallen voorkomt. Immers door een zeer ongewone Oostelijke stroming zijn bij ons de Oostelijke Vossen beland. Vanaf het Westen is er bij ons alleen maar zee en oceaan.

Mijn tuin in de herfst van 2013. Een ware invasie van Kleine Vossen heeft bezit genomen van mijn Vlinderstruik. Een werkelijk schitterend schouwspel gelijkend aan de Distelvlinder invasie van enkele jaren geleden.

--------------------------------

Toen ik deze vlinder van het voorjaar 2009 zag vliegen had ik niet gelijk door wat het was. De donkere vlinder vloog rap van bloem naar bloem. Pas dichterbij zag ik dat het een Kleine Vos was. Dat geeft al aan hoe vaak je deze vlinder tegenwoordig tegen komt. Tot een paar jaar geleden zag je ze overal. Maar dat is lang niet meer het geval al zijn er in 2009 gelukkig weer wat meer. Update 2014: In het stukje hierboven ziet u hoe grillig populaties soms kunnen zijn. Na een dip van een paar jaar zijn er nu weer Kleine Vossen in overvloed hopelijk houd dit stand.

--------------------------------

De Kleine Vos is/was een algemene vlinder die veel in tuinen wordt gezien. De vlinder overwinterd vaak op zolders of in schuurtjes. Hij zit dan stil met dichtgevouwen vleugels. Stoor zo'n vlinder niet zet hem ook niet buiten dat overleeft hij zeker niet. De vlinder zal vanzelf als het weer warmer wordt actief worden en de weg naar buiten zoeken. Let eventueel op dat hij niet achter een gesloten raam komt te zitten dus af en toe even kijken. Ook de Dagpauwoog vertoont dit gedrag. Op de rechter foto zit een rups van de Kleine Vos ze leven van Brandnetel. Raak rupsen die behaard zijn of overdekt met doorns nooit aan! De haren en stekels hebben een irriterende werking en gevoelige of allergische mensen kunnen er last van krijgen.

--------------------------------

Op de bovenste foto's twee Kleine Vossen die mekaar het hof maken. Het begon op een Distel op de linker foto. Vandaar op mijn spijkerbroek en eindigde in het gras. De voorste vlinder is steeds het vrouwtje de achterste het mannetje. Het mannetje probeerde het vrouwtje te verleiden door met zijn antennes op haar achterlijf te kloppen. Helaas voor hem maakte een regenbui er een eind aan.

Driedimensionaal! Gebruik uw 3D bril.

--------------------------------

Zes foto's van het Landkaartje in voorjaars vorm.

--------------------------------

Het Landkaartje dankt zijn naam aan de tekening aan de onderzijde van de vleugel die iets wegheeft van een landkaart. Dit is de zwarte zomer vorm. De foto's van de lichter gekleurde oranje lente vorm staan er boven. De twee worden wel eens aangezien voor verschillende soorten maar zijn dit niet. Het kleurverschil wordt veroorzaakt door de daglengte in het popstadium. Bij lange zomerdagen ontstaat de zwarte zomervorm. Bij korte herfstdagen raken de poppen in overwintering waaruit volgend voorjaar de lichtgekleurde lentevorm komt. Zoals op de foto hieronder. De oranje lente generatie vliegt vanaf mei tot begin juni. De zwarte zomer generatie vliegt vanaf midden juli tot september. Soms ontbreken de oranje lijnen in het zwart bovenop de vleugels hierdoor wordt hij wel eens verward met de Kleine IJsvogelvlinder of de Grote Weerschijnvlinder.

--------------------------------

Op de foto's de rupsen van het Landkaartje. Het vrouwtje legt de eieren onderop Brandnetel bladeren het voedsel van de rupsen. De eieren worden één voor één op elkaar geplakt in afzonderlijke stapeltjes. De rupsen leven eerst samen maar als ze wat groter zijn worden ze solitair. Ze bezitten rijen met doorzichtige doorns en op de kop twee zwarte doorns als een soort gewei. Raak rupsen die behaard zijn of overdekt met doorns nooit aan! De haren en stekels hebben een irriterende werking en gevoelige of allergische mensen kunnen er last van krijgen.

Driedimensionaal! Gebruik uw 3D bril.

--------------------------------

Als u wilt zien hoe de Oostelijke Vos in Nederland is terecht gekomen. Ga dan naar:

Kies daar onder de sataliet foto voor: History/Archived images

Als datum neemt u 9 juli 2014 10 uur 's ochtends en dan steeds 1 uur verder. Om 20:00 uur waren ze in Nederland. Technologie kan werkelijk fantastisch zijn!

--------------------------------

Geen enkel jaar is het zelfde je weet nooit wat voor verrassingen de natuur in petto heeft. De verrassing van 2014 is zonder twijfel de Oostelijke Vos. De soort komt uit Oost-Europa. Oost-Polen en Slowakije zijn de meest Westelijke stand plaats van deze vlinder. Recent zijn ze ook komen aanwaaien in Finland en nu zijn wij aan de beurt. Al is dat door een werkelijk zeldzame samenkomst van meteorologische omstandigheden. Immers Oost-Polen is nou niet de meest dichtbije plek. Een zeer scherpe buienlijn over het noorden van Duitsland tot aan Polen. Zorgden voor een aanvoer mogelijkheid uit deze streek. En laat nou net de nieuwe verse Oostelijke Vossen uit de poppen zijn gekomen. De soort is zeer zerflustig net als zijn broer de Grote Vos en de Rouwmantel. De rest ging vanzelf de vlinders zijn over een heel smalle aanvoer in ijl tempo naar ons land geblazen en daar uitgestrooid over de Noordelijke en Kust-provincies vooral in Noord-Nederland was het raak. De foto's die u hier ziet zijn gemaakt in Drenthe. Ik had de mazzel er twee tegelijk aan te treffen. Een die bijna puntgaaf is en eentje die een duidelijk minder fortuinlijke reis achter de rug had. In Nederland komt als zeldzame standvlinder de bijna gelijkende Grote Vos voor. Het onderscheid tussen de beide soorten zit hem in een voor de Oostelijke Vos meer gekartelde vleugel achterrand. En van boven een duidelijk diep oranje kleur. De Grote Vos is meer geel roestachtig in dat opzicht. Een ander kenmerk is dat de poten van de Oostelijke Vos meer geel zijn en van de Grote Vos meer zwart. Dit laatste vind ik geen goed kenmerk omdat afhankelijk van hoe het licht er op valt ook de poten van de Grote Vos behoorlijk geel kunnen zijn. Voor een echt zekere determinatie zult u de vlinder met de vleugels open moeten zien. De fel diep oranje kleur zonder geel erin maakt dan dat het alleen maar een Oostelijke Vos kan zijn.

--------------------------------

De Oostelijke Vos is een echte boom vlinder. Het is een grote krachtige vlieger. De vlinder vind de Berk een heerlijke boom om zich rond te vertoeven. De foto's spreken voor zich met de vleugels dicht op een Ruwe Berk wordt het heel lastig om hem te zien zitten. Iets hoger op de stam zoals op de foto links is het al wat makkelijker maar onderop van boven gezien verdwijnt hij tussen de ruwe schors. Dit zijn verse vlinders ze planten zich na een winterslaap pas volgend jaar voort. Het zal afwachten worden of er nakomelingen uit voort komen. Met de Grote Vos gaat het de laatste jaren langzaam wat beter. Misschien zijn er ook voor de Oostelijke Vos kansen in ons kleine landje.

--------------------------------

De Oostelijke Vos wil voor nectar best bloemen bezoeken maar eigenlijk drinken ze het liefst sap uit een zieke of beschadigde boom. Hun schutkleur is daar ook volledig op afgestemd. De Ruwe Berk waar ik deze twee op aantrof was van onderen stevig aangetast en sap vloeide rijkelijk uit verschillende gaten onderin de stam. Op de foto rechts ziet u de vlinder er van drinken. Daarbij zijn ze niet bang aangelegd ze kruipen bijna volledig onder het schors om er bij te kunnen. Helemaal laag zat de meeste sap en enkele Hoornaars met een bijzonder slecht humeur. De beide vlinders gingen er echter gewoon op af driftig met een vleugels knipperend om de Hoornaars af te schrikken. Het kapotte exemplaar moest dit bijna met zijn leven bekopen want de Hoornaars sprongen boven op hem. Er volgde een flinke worsteling waarbij hij nog maar net kon ontkomen veel was er daarna van de vlinder niet meer over. Dat exemplaar zal het helaas niet lang meer maken. De vlinders drinken grote hoeveelheden van dit boomsap. En dan moet je wel eens naar het toilet. De vlinder opende daarvoor zijn vleugels en buigt het achterlijf zo dat de ontlasting niet op zijn vleugels terecht komt. Op de linker en middelste foto ziet u dit gebeuren.

--------------------------------

Driedimensionaal! Gebruik uw 3D bril.

--------------------------------

Update 2009: Boven op de foto's de Bruine Vuurvlinder boven het vrouwtje onder het mannetje. De foto's zijn van de tweede generatie. Ik bezoek al een paar jaar een plek waar dit kleine vlindertje voorkomt. Het is een grote open plek omzoomd door bossen. Deze staat vol met kruidachtige bloeiende planten. Er wordt nooit gemaaid en dat is te zien aan de aantallen vlinders want ik zie er ieder jaar meer.

--------------------------------

De Bruine Vuurvlinder leeft op schrale graslanden en heidegebieden in lage aantallen. Het is de kleinste in Nederland voorkomende Vuurvlinder. Het mannetje lijkt met zijn bruine kleur op het eerste gezicht wat saai. Maar wie goed kijkt ziet hoe de vleugels een prachtige blauwe en groene weerschijn hebben, afhankelijk van hoe het zonlicht de vleugels raakt. De mannetjes hebben een territorium rondom opvallende bloemen of heidestruik. Waarbij ze een voorkeur hebben voor witte bloemen. Daar hopen zij bezoek te krijgen van een vrouwtjes Bruine Vuurvlinder. Het plekje wordt dan ook fel verdedigd zowel tegen soortgenoten als andere vlinders.

--------------------------------

Bij de meeste vlinders zijn de geslachten vrijwel gelijk van kleur of is vooral het mannetje opvallend getekend. Bij de Bruine Vuurvlinder is het precies andersom. Het vrouwtje heeft bovenop haar vleugels het oranje vuur dat het mannetje moet missen. Vooral de onderkant is bij het vrouwtje prachtig gekleurd met gele en oranje tinten. Ze legt haar eitjes op Veldzuring. In Nederland vliegen twee generaties per jaar vanaf half mei en vanaf half juli. De rupsen van de tweede generatie overwinteren.

Welke andere kleur als oranje de kleur van ons Koninklijk Huis zou een echt Nederlandse vlinder moeten hebben? Laat de leeuw niet in zijn hempie staan is een heel bekende slogan. Maar Leeuwen komen in Nederland niet voor. Wat wel voorkomt is de Grote Vuurvlinder. Van de Grote Vuurvlinder bestaan verschillende ondersoorten waarvan Batava de Nederlandse is. Het is ook de grootste en Batava komt uitsluitend in Nederland voor. Hierboven het mannetje de intense kleur en vooral de grote maken van deze vlinder een schitterende verschijning. De veel algemenere Kleine Vuurvlinder is echt veel kleiner en pas bij het zien van Batava snapt u de naamgeving. Dit vliegende vlammetje straalt werkelijk in het zonlicht en zijn aanblik is onvergetelijk.

--------------------------------

Update 2009: Tijdens het maken van deze foto's werden de vlieg plaatsen plat gemaaid. De bloemenweide werden tot over de slootkant geschoren samen met de daar staande Waterzuring. Het maaisel werd vervolgens op grote hopen gegooid en verbrand. Niet alleen de Grote Vuurvlinder vloog er de weide zat vol met Zilveren Maan. Er is over gebeld maar de grond bleek verpacht en er kon niks tegen gedaan worden. Het was diep treurig en volledig nutteloos want het maaisel ging samen met alles wat er tussen zat in rook op.

Het mannetje op de linker foto was op een haar na door de grasmaaier gespaard. Hij zat op een paar Kattestaarten en ging tijdens het maken van foto's zo op mijn hand zitten. Het vrouwtje op de rechter foto had ook geluk. Ze was tegen een auto aan gevlogen en ik heb haar van het asfalt opgeraapt. Gelukkig bleek ze niks te mankeren en na een tijdje op mijn hand te hebben gezeten vloog ze weg. Ze ging tussen het gras zitten zoals te zien is op de foto's beneden en later ook weer op de bloemen van het Kattestaart.

--------------------------------

De Grote Vuurvlinder heeft het moeilijk in Nederland. De vlinder vraagt om een zeer dynamisch en gevarieerd landschap. Hij komt voor in moerassen en wel op plekken die aan het verlanden zijn op weg naar bos. Tussen moeras en bos zitten een heel hoop stadia die begint met open water. Kleine deeltjes sediment zakken naar de bodem waardoor het water steeds ondieper wordt. Hierdoor kunnen zich er steeds meer planten vormen. Als deze afsterven ontstaat er veen dat uiteindelijk droog komt te liggen. Daarop en langs groeien allerlei kruidachtige planten die noodzakelijk zijn voor de vlinder. Waaronder de waardplant Waterzuring en bloeiende nectar planten. Gaat het verlanden door dan wordt de plek ongeschikt voor de vlinder. Riet groeit hoog en verstikt de lage bloeiende planten. De Grote Vuurvlinder kan er dan niet meer vliegen. Vroeger was dit geen probleem oude vliegplaatsen gingen verloren en daarvoor kwamen weer nieuwe plekjes terug. De natuur is dynamisch en verandering hoort daarbij. Tegenwoordig ligt de grens tussen verschillende gebieden en biotopen vast. De natuur wordt hierdoor statisch en er vormt zich vanzelf het enig mogelijke eindresultaat namelijk bos. In statische natuur treed geen verjonging meer op. De Grote Vuurvlinder is dus geheel afhankelijk van hoe de mens zijn leefomgeving beheerd. Want die kan het eind resultaat weer ongedaan maken waardoor de cyclus zich kan herhalen. Hier schuilt echter gevaar in want is de mens te grof of te groot schalig bezig dan worden ook de vlinders hier slachtoffer van. Het gebied dat zich dan vormt zal steriel en leeg zijn met plantengroei maar zonder deze wonderschone vlinder.

--------------------------------

Het vrouwtje van de Grote Vuurvlinder is van boven iets minder opvallend. Maar met het strepen patroon nog steeds heel erg mooi. Het vrouwtje legt de eieren op Waterzuring. De halfvolwassen rups overwinterd onderaan de plant en vreet zich in het voorjaar verder vol. De pop wordt gevormd tegen een blad van de waardplant en deze komt begin juli uit. Het vrouwtje op de rechter foto is dezelfde als die boven rechts op mijn hand zit.

Driedimensionaal! Gebruik uw 3D bril.

--------------------------------

De familie van de Vuurvlinders bevat verschillende soorten die ernstig bedreigd zijn. Gelukkig is de Kleine Vuurvlinder hier een uitzondering op. De Kleine Vuurvlinder is een algemene verschijning in Nederland. Dit vlindertje vliegt op droge graslanden en heide. De rupsen leven van Schapezuring en Veldzuring. De Kleine Vuurvlinder is zeer territoriaal en het mannetje verdedigd zijn plekje fel tegen rivalen en andere vlinders. In Nederland komen meestal drie generaties per jaar voor. De vlinder kan vrijwel de gehele zomer worden gezien. Links boven zit het vlammetje op door hitte en vuur aangetaste vegetatie.

--------------------------------

De Kleine Vuurvlinder kan ook heel onopvallend zijn zo tussen de takken is het bijna kunst.

--------------------------------

Op de middelste foto het vrouwtje van de Kleine Vuurvlinder. Ze zat bovenop een Distel op te drogen van het natte weer die dag. Het was bewolkt en ze bleef rustig op haar knopje zitten zodat ik haar mooi kon fotograferen. Rechts ziet u dat als de vlinder helemaal met de vleugels dicht zit dit met de juiste ondergrond en goede schutkleur is.

--------------------------------

Driedimensionaal! Gebruik uw 3D bril.

--------------------------------

De Grote Weerschijnvlinder is een geheimzinnige vlinder. De mannetjes van deze soort hebben een paars blauwe weerschijn bovenop de vleugels. Die je alleen onder een bepaalde hoek van voren te zien krijgt. De Grote Weerschijnvlinder is een prachtige verschijning die u alleen met veel geluk en volharding te zien krijgt. Ze leven in vochtige loofbossen helemaal bovenin de boomtoppen. Ze navigeren het bladerdek zoals andere vlinders over een bloemenweide vliegen. Zodra ze bij de bosrand komen draaien ze zich om en vliegen weer terug de bomen in. Veel meer dan een korte blik op de hoog vliegende vlinder zit er dan niet in. De vlinder begeeft zich slechts zelden naar beneden. Alleen voor zouten en mineralen kunnen ze vroeg in de morgen op vochtige bospaden of uitwerpselen gezien worden. Dit is mogelijk omdat ze hoog in de boomtoppen als eerste van de opkomende zon kunnen genieten en zich daardoor vlug kunnen opwarmen. De mannetjes bezetten vaak een opvallende boom. Bij deze bruidsboom komen de vlinders samen. Het vrouwtje leid het mannetje weg van deze boom en de paring kan enige honderden meters daar vandaan plaatsvinden. Als waardplant dienen verschillende Wilg soorten. De eieren worden een voor een op de bovenste bladeren gelegd.

--------------------------------

Driedimensionaal! Gebruik uw 3D bril.

--------------------------------

De Grote Weerschijnvlinder is een heel aparte vlinder vooral ook als rups en pop. De rupsen lijken op groene naaktslakken compleet met de steeltjes waar bij een slak de ogen op zitten. Bij de rups zitten er ook ogen maar die zijn nep! De echte ogen van de rups zitten vlak bij de kaken onderaan de kop. In rust zorgt het lijnen spel ervoor dat hij een wordt met het blad de volmaakte aanpassing. De rups overwinterd langs een takje en is dan bruin van kleur. In het voorjaar vreet de rups zich verder vol en verpopt zich onderaan een blad. Deze groene pop is volledig aangepast en lijkt op een blaadje. Het vraat spoor van de rups is markant. Het puntje en aanhechtingspunt van het blad blijven behouden. Ook de midden nerf wordt niet gegeten. Voor de rups begint aan een nieuw vers blad spint hij bovenop het blad een grof matje van zijde draden. Daar loopt hij dan overheen en eet vervolgens beide zijden van het blad tot de midden nerf op. De zijde draden dienen als houvast op het gladde blad. In de wind schudde de zware rups flink heen en weer zo zelfs dat hij het na een stukje blad wel goed vond en weer naar zijn rustpunt langs het blad eronder terug keerde. De meeste vlinders vliegen vanaf midden juni tot halverwege juli. Deze rups is gefotografeerd op 7 juni 2014.

--------------------------------

Twee Grote Weerschijnvlinder mannetjes die zouten zitten te snoepen op het vochtige wandelpad. Meestal zijn dit verse vlinders. Eenmaal voldaan hebben ze verder geen zouten meer nodig en wordt de kans ze op de bodem aan te treffen een stuk kleiner. Ook menselijk zweet is zeer in trek dus stap stevig door als u naar ze op zoek bent. Het zou zo maar kunnen dat de vlinder dan uit zich zelf besluit u een bezoek te brengen. Let op de opvallend gekleurde gele tong.

--------------------------------

De Grote Weerschijnvlinder is een fors gebouwde grote vlinder met een schitterende tekening. De achtervleugels steken ver voorbij het achterlichaam en vormen samen met de voorvleugels een driehoek. Deze delta vorm stelt de vlinder in staat om met groot gemak door de boomtoppen te zeilen. De blauwe weerschijn is het meest opvallend als u de vlinder van voren bekijkt. Dus met zijn kop naar u toe.

--------------------------------

De Grote Weerschijnvlinder komt vrij algemeen voor in Europa maar nooit in grote aantallen. In Nederland is de vlinder zeldzaam en maar op een paar plaatsen te vinden. Er worden hoge eisen aan deze vliegplaatsen gesteld. Soms loopt het dan door menselijk ingrijpen slecht af met deze vlinder. Het vrouwtje legt de eieren meestal ver van de eigenlijke vliegplaats. Beheers maatregelen vaak goed bedoeld voor het in stand houden van het landschap of andere soorten kunnen dan verkeerd uitpakken. Als de Wilgen waarop de eitjes of rupsen zitten worden gesnoeid gaat de populatie ten gronde. Ook verjonging van de bossen werkt vaak tegen deze vlinder aangezien ze de voorkeur geven aan grote oude bomen. Deze zijn nodig om de wind te breken. Dit zorgt voor een warme en rustige vliegplaats. Dat de vlinders na het kappen meer worden gezien komt doordat ze van hun schuilplaatsen zijn beroofd. Dat iets niet of slechts zelden wordt gezien betekent niet dat het er niet zit. Na paar jaar zakt de populatie dan in elkaar. Het leefgebied voldoet dan niet meer aan de eisen van de vlinder. Dit geldt overigens niet alleen voor de Grote Weerschijnvlinder ook andere vlinder soorten overkomt dit.

--------------------------------

Driedimensionaal! Gebruik uw 3D bril.

--------------------------------

Van veel vlinders hoor je dat het slecht gaat. Maar met het Boswitje gaat het uitstekend sterker nog twintig jaar geleden kwam het Boswitje helemaal niet voor in Nederland. Het is een soort die aan een noordelijke opmars bezig is en daarbij nu Nederland heeft bereikt. Het mannetje heeft witte vlekken op zijn sprietknoppen. Deze ontbreken bij het vrouwtje hieronder. Op de rechter foto staan twee boswitjes boven het mannetje onder het vrouwtje. Let op de vlekken op de sprietknoppen van de antennes.

--------------------------------

Op de linker foto ziet u een ei afzettend vrouwtje. Het Boswitje op de rechter foto is de zelfde als op de linker foto alleen nu hangend aan een bloempje.

De vleugels van de Citroenvlinder lijken veel op een blad. De vleugeladeren zijn de bladnerven. Van dichtbij gezien blijkt dat deze vlinder lang niet zo teer en kwetsbaar als de meeste andere vlinders. Zijn leefwijze is al net zo apart als zijn uiterlijk. Op de bovenstaande foto's het mannetje van de Citroenvlinder deze is geel van kleur. Daarmee is gelijk duidelijk hoe hij aan zijn naam komt. De rechter foto laat veel details zien. Let op hoe dik deze vlinder in zijn vacht zit. Zijn poten en antennes zijn behaard en ook langs de aanhechtingspunten van de vleugel zitten meerdere lagen haar om alles goed af te dichten. Zelfs op de vleugels zit haar en sommige schubben zijn extra groot om elkaar te overlappen. Dit alles is nodig om de vlinder te beschermen tegen de vrieskou in de winter. Alleen aan het uiteinde van de antennes is een opening om toch de geuren van zijn omgeving te kunnen waarnemen.

--------------------------------

De Citroenvlinder leeft lang voor een vlinder heel erg lang. Ze worden wel een jaar oud. Deze vlinder maakt in zijn leven elk seizoen mee. Ze vliegt in één generatie. De vlinders komen in juli uit de pop, waarna zij enkele weken vliegen. Daarna gaan zij in zomerslaap. Na een korte tweede vliegtijd gaan de vlinders in winterslaap, waarbij ze open en bloot aan de takken hangen. Vandaar die dikke vacht. In het vroege voorjaar verschijnen de vlinders voor een derde vliegtijd, paren en zetten de eieren af. Sommige mensen denken dat de Citroenvlinders die ze zien vliegen steeds verse exemplaren zijn van een nieuwe generatie. Wat ze eigenlijk zien is dezelfde vlinder die weer even kort actief is. Om tijdens de perioden van rust niet op te vallen. Heeft de vlinder zich aangepast om op te gaan in zijn omgeving. Hangend aan een blaadje wordt hij één met de struik.

--------------------------------

Het vrouwtje van de Citroenvlinder is wit. Met dichte vleugels ook wel crème en een beetje groen. Afhankelijk van hoe het licht de vlinder raakt. Op de foto's het vrouwtje dat hier nectar drinkt uit verschillende bloemen. Het vrouwtje legt haar eieren op Wegedoorn en Sporkehout.

Vlinders zijn erg gevoelig voor menselijk ingrijpen. Het Groot Geaderd Witje is daar het perfecte voorbeeld van. De vlinder is tegenwoordig uitgestorven in Nederland. Vroeger was de vlinder echter soms zo talrijk dat er waren rupsen plagen door ontstonden die grote schade aanrichten. De rupsen werden bestreden met grote hoeveelheden gif waardoor de populatie instortte. Het Groot Geaderd Witje is een zwerflustige vlinder en het vrouwtje legt grote hoeveelheden eieren. Toch kon de vlinder zich niet herstellen zelfs niet nadat gestopt was met de bestrijding ervan. En dat terwijl het biotoop hier in Nederland vrij gunstig is voor deze vlinder. Helaas zie je dit bij meer vlinders die nog maar in een kleine populatie voorkomen. Vaak ben ik op plaatsen waarvan je zou verwachten dat er veel vlinders zitten. En vervolgens blijken die er niet te zijn.

Het Groot Koolwitje is een zeer algemene vlinder waarvan de rupsen op Kruisbloemigen, bij voorkeur gekweekte kool leeft. Het Groot Koolwitje leeft in twee of meer generaties. De vlinder vertoont in sommige jaren trekgedrag. Op de middelste foto een koppeltje Groot Koolwitjes de bovenste is het mannetje het onderste exemplaar is het vrouwtje.

--------------------------------

Met een beetje tegenlicht zoals op de rechter foto ziet u de structuur van de vleugels. Er zit een grijze tot zwarte bestuiving aan de buitenkant van de vleugels. Net peper op een eitje.

Het Klein Geaderd Witje een van de meest voorkomende vlinders in Nederland. Als u in uw tuin een witje ziet vliegen is de kans groot dat het dit vlindertje is. Op de rechter foto een koppeltje zittend op een Distel. De onderste is het vrouwtje het bovenste exemplaar is het mannetje.

--------------------------------

Het Klein Geaderd Witje drinkt graag nectar en bezoekt hiervoor veel verschillende bloemen. Op de middelste foto ziet u hoe de vlinder zich afzet om weer naar een nieuwe bloem te vliegen. Deze sprongen kunnen behoorlijk hoog zijn en zorgen ervoor dat de vlinder zijn vleugels vrij kan bewegen tijdens het weg vliegen.

--------------------------------

Op de foto in het midden twee mannetjes vlinders. Ze zitten op een natte plek op de grond. Met hun roltong zuigen ze mineralen en zouten op uit de grond die nodig zijn voor de paring. Het Geaderd Witje is maar een hele simpele vlinder zoals te zien is aan het exemplaar met zijn vleugels open op de rechter foto. Op de foto links is ziet u dat zelfs deze eenvoudige vlinder met een beetje zon en schaduw werkelijk kan stralen.

Klein Koolwitje ook een zeer algemene vlinder waarvan de rupsen op Kruisbloemigen, bij voorkeur gekweekte kool leeft. Ik had best even moeite om aan de hand van deze foto's te zeggen of het om het Groot Koolwitje of het Klein Koolwitje ging. Maar als u goed kijkt ziet u dat bij het Groot Koolwitje. De zwarte vlek op de bovenkant van de voorvleugelpunt doorloopt langs de vleugelrand naar beneden tot voorbij de zwarte vlek op het midden van de voorvleugels. Bij het Klein Koolwitje hierboven loopt de vlek niet tot beneden de zwarte vlek op het midden van de voorvleugels. Wat extra lastig te zien is omdat op de foto's de vlinders met de vleugels dicht zitten. Op de middelste en rechter foto een koppeltje Klein Koolwitjes de linker is het mannetje de rechter het vrouwtje. Beide foto's zijn hetzelfde koppeltje. Zelfs tijdens de paring kunnen ze nog vliegen het mannetje nam het vrouwtje gewoon op sleeptouw.

--------------------------------

Vlinders hebben niet alleen nectar nodig. Voor de voortplanting zijn vaak zouten en mineralen nodig. Deze dienen vloeibaar aanwezig te zijn zodat de vlinder ze met zijn roltong kan opzuigen. Op de boven staande foto zitten mannetjes van het Klein Koolwitje deze zouten op te drinken bij een modderpoel. Omdat dit soort plekjes maar weinig voorkomen kan het zijn dat de grond er dan werkelijk bezaait is met vlinders.

Driedimensionaal! Gebruik uw 3D bril.

--------------------------------

Hierboven drie foto's van het mannetje Oranjetipje. Ziet u de spin op de rechter foto? Er zit ook een eitje van het Oranjetipje ter hoogte van de spin op een bloemstengeltje. Het Oranjetipje vliegt al vroeg in het voorjaar. Vanaf maart is deze vrolijke vlinder al te bewonderen. Het mannetje vliegt dan op en neer het natte grasland af op zoek naar een vrouwtje. Het Oranjetipje vliegt in één generatie.

--------------------------------

In het midden en rechts Het vrouwtje van het Oranjetipje zittend op een Pinksterbloem midden en Koolzaad rechts. Zij mist de karakteristieke oranje gekleurde voorvleugeltip van het mannetje op de linker foto. De Pinksterbloem en het Oranjetipje zijn nauw met elkaar verbonden. De vlinders snoepen van de nectar uit de roze bloemen. Tevens zet het vrouwtje haar eitjes af op deze plant. De rups leeft van de bloemknoppen en zaaddozen. De rupsen leven solitair en eten zelfs elkaar op in het geval dat ze mekaar tegenkomen. Het Oranjetipje overwinterd als gordelpop tegen een takje.

Update 2009: Naast de vele duizenden Distelvlinders die dit jaar naar ons land zijn gekomen. Valt nu eind juli ook de grote hoeveelheid Oranje Luzernevlinders op. Deze mooie fel gekleurde vlinder kan nu door vrijwel het hele land worden gezien.

--------------------------------

De Oranje Luzernevlinder is een echte trekvlinder. De soort is een zwerver die extreem grote afstanden aflegt. De Oranje Luzernevlinder komt uit Zuid-Europa. De soort wordt het meest in Nederland gezien als het mooi warm zomerweer is en er een tijdje een flinke wind uit het zuiden staat die de vlinders meevoert. De vlinder is erg onrustig en zit zelden stil. De vlinders planten zich hier ook voort en leggen hun eieren op Luzerne en verschillende andere Klaver soorten en vlinderbloemigen. Zolang de temperatuur goed blijft gedijen de rupsen en poppen en komen daaruit steeds weer nieuwe vlinders. Zodra het herfst wordt en de temperatuur zakt gaat alles zowel vlinder als rups ten gronden. Tijdens goede jaren kan de Oranje Luzerne vlinder tot ver in oktober rond vliegen.

--------------------------------

De Argusvlinder komt voor op ruige grazige terreinen. De vlinder kan goed overweg met een open landschap. Maar als er een verhoging is in het landschap. Een beetje beschut en in de zon dan zijn ze daar veel te vinden. Op de bovenste foto's zit het mannetje. Hij heeft een grote bruine geurstreep bovenop de voorvleugel deze ontbreekt bij het vrouwtje hieronder. De Argusvlinder zit vaak op de grond. Met de vleugels dicht is hij dan erg lastig te zien.

--------------------------------

Het vrouwtje is iets groter dan het mannetje en heeft een lichtgekleurde vlek bovenop de voorvleugeltip. Verder mist zij de geurstreep. Op de linker foto zoekt een mannetje toenadering tot een vrouwtjes Argusvlinder. Het bovenste exemplaar is het mannetje. De vlinders trillen hevig met hun vleugels vandaar de bewegings onscherpte op de foto. Het vrouwtje plakt de eitjes aan de sprieten van verschillende grassoorten. De Argusvlinder overwinterd als rups en vliegt in twee soms drie generaties.

Het Dambordje is in Nederland een zeldzame zwerver die slechts af en toe wordt gezien. De vlinder komt hier van nature niet voor. Ze is vooral te vinden in Midden en Zuid-Europa op schrale graslanden. Het mannetje van het Dambordje is aan de onderkant helder wit met zwarte vlekken. Ook de damstenen ontbreken niet. Echter bovenop zijn ze bij het mannetje wel eens vergeten. De foto's tonen een mannetje Dambordje zittend op een Distel.

--------------------------------

Het vrouwtje Dambordje heeft aan de onderkant meer een crème kleur. De damstenen zitten bij het vrouwtje ook op de bovenkant. Dambordjes drinken graag nectar en als bloeiende planten schaars zijn zitten er op de planten die wel bloeien vaak meerdere vlinders. Op de rechter foto zitten drie vrouwtjes op een Distel. Er stonden hier een paar Distel planten de rest was weggemaaid. Op elke bloem zaten een of twee Dambordjes. Net als bij de meeste Zandoogjes worden de eieren op verschillende smalbladige grassen gelegd. De rups overwinterd zonder te eten. Pas in het voorjaar begint de rups van het verse gras te snoepen. De vlinders verschijnen vanaf juni en vliegen in één generatie.

De Heivlinder komt voor op droge heide, stuifzand en droge graslanden. Op de linker foto een koppeltje Heivlinders. De linker vlinder is het vrouwtje de vlinder rechts het mannetje. De vlinders houden zich graag op in de schaduw van vrijstaande bomen. Meestal zitten ze op de stam van de boom of op de grond er omheen. Met dichtgevouwen vleugels valt de Heivlinder dan nauwelijks op. Tenminste als de vlinder daadwerkelijk op een boom gaat zitten. De vlinder op de rechter foto ging zitten op een bewegwijseringspaaltje van een ruiter route. Niet erg onopvallend wel een leuke foto. Als u stilstaat bij deze vlinder is de kans erg groot dat uw broekspijp ook tot boom verklaard wordt.

--------------------------------

Hierboven zie je de schutkleuren van de vlinder in werking. Vooral op zijn zij liggend tegen de ruwe Berkenstam maken hem bijna onzichtbaar. De eitjes worden door het vrouwtje al kruipend op verschillende soorten smalbladige grassen gelegd. De Heivlinder vliegt in één generatie vanaf midden juli.

Driedimensionaal! Gebruik uw 3D bril.

--------------------------------

Nederland beschikt over enkele bijzondere en unieke vlinders. De Kleine Heivlinder is er zo een. De vlinder zelf is vrij saai en grijs maar het is vooral het verhaal er achter dat deze soort bijzonder maakt. Deze vlinder is extreem zeldzaam en elk jaar zijn er weer minder. De soort zit in Nederland aan de noordkant van zijn verspreidingsgebied. In Zuid-Europa komen ze veel meer voor. De Nederlandse vlinders leven echter al heel lang geïsoleerd van de rest van de populaties in andere landen. Het is een steppe bewoner die houd van droge stuifzand velden met een zeer schaarse vegetatie. Ze vliegen samen met de Heivlinder op de rechter foto staan zowel de Kleine Heivlinder als de Heivlinder.

--------------------------------

De vlinders zitten schuin op de grond met dichte vleugels. Ze hangen naar een kant gericht op de zon. Als twee vlinders elkaar tegenkomen vliegen ze al om elkaar heen draaiend recht omhoog. Om daarna weer uit elkaar neer te dalen. De Kleine Heivlinder legt haar eieren op Buntgras een zeer voedselarm plantje. Ze overwinterd als rups en heeft de gehele zomer nodig om genoeg te kunnen eten voor de verandering in volwassen vlinder. Ze is een van de laatste vlinders die rond vliegen tijdens een zeer korte vliegtijd. Deze loopt van begin augustus tot begin september in één generatie.

--------------------------------

Er zijn verschillende reden aan te wijzen waarom het zo slecht gaat met deze vlinder. De Kleine Heivlinder houd van een landschap met plukjes Buntgras met daartussen kaal zand. Dit kale zand wordt steeds meer begroeid met verschillende mos soorten. Hierdoor is er geen plaats meer voor de vlinder. Persoonlijk denk ik dat vooral de toegenomen recreatie flink bijdraagt aan de achteruitgang. Tegenwoordig zijn mensen mobiel genoeg en hebben tijd en geld om er in de natuur op uit te trekken. Ook deze website is daar een voorbeeld van. Iemand van mijn positie zou vroeger nooit zo'n hobby hebben gehad. De directe vliegplaats wordt doorkruist door enkele drukke wandelpaden en ook het stuifzand zelf is vrij toegankelijk. Eén enkele voetstap op een plukje Buntgras met een rups erin is genoeg om deze te doden. Op zo'n kleine populatie komt dat hard aan. Ook zijn er door beheersmaatregelen stukken weggeveegd om deze te ontdoen van het mos. Maar dit is vrij grootschalig aangepakt wat herbevolking lastig maakt. Aangezien deze vlinder ook in het gebied zelf zeer lokaal voorkomt zou het afrasteren van deze plek misschien enig respijt bieden. De vlinders zouden zich al vliegend hier weinig van aantrekken. Maar het bied in ieder geval een rustig plekje voor een deel van de rupsen. Militaire oefenterreinen zijn hier een mooi voorbeeld van. Deze zijn ontoegankelijk voor het publiek en Jan soldaat loopt altijd zijn vaste rondjes. Daardoor zijn er plekken waar al tientallen jaren geen mens is geweest. Vlak in de buurt ligt een groot militair gebied mogelijk dat daar nog wat meer Kleine Heivlinders te vinden zijn.

Driedimensionaal! Gebruik uw 3D bril.

--------------------------------

Het Hooibeestje behoord tot de kleinste vlindertjes binnen de Zandoogjes. Hij leeft op graslanden, heidevelden en veengebieden onder uiteenlopende omstandigheden. Het Hooibeestje vliegt meestal in meerdere generaties per jaar afhankelijk van waar hij voorkomt. De rupsen leven van verschillende grassoorten en zijn daar niet bepaald kieskeurig in. Het Hooibeestje zit nooit met zijn vleugels open. Tijdens het zonnen richt het vlindertje zijn flank op de zon. Het lijkt dan soms of de vlinder op zijn zij in het gras ligt.

--------------------------------

Het Hooibeestje bezoekt graag bloemen al zijn die op de wat drogere vliegplaatsen niet altijd ruim voorhanden.

Driedimensionaal! Gebruik uw 3D bril.

--------------------------------

Het Koevinkje komt voor op beschutte grazige plekken in en aan de rand van bos. De vlinder houd van een structuurrijk landschap. Het Koevinkje bezoekt graag bloemen zoals die van Bramen en Distels. Op de middelste foto een mannetje. Bij hem zijn bovenop de vleugels de stippen minder goed te zien dan bij het vrouwtje. Hij moet het op de voorste vleugels met twee vlekken stellen terwijl het vrouwtje drie vlekken heeft. Het vrouwtje laat de eitjes vaak in de vlucht tussen het gras vallen. De rupsen houden van voedselrijke grassoorten. Het Koevinkje overwinterd als rups en vliegt in één generatie vanaf juni.

--------------------------------

Een vers Koevinkje is een hele donkere vlinder tegen zwart aan. Later als de vlinder ouder wordt verslijt de intense kleur. Op de foto in het midden weer een mannetje maar nu een stuk ouder. Afhankelijk van de weers omstandigheden kleurt de vlinder ook anders. De foto rechts is genomen onder bewolkt weer wat de kleuren nog dieper maakt. Zittend in het zonnetje is de vlinder veel lichter en de haren hebben dan een prachtige gouden glans.

Driedimensionaal! Gebruik uw 3D bril.

--------------------------------

Het Bonte Zandoogje is een vlinder die vroeger vooral in de bossen werd aangetroffen. Tegenwoordig zie je deze vlinder echter overal waar door begroeiing wat halfschaduw te vinden is. Van parken tot uw tuin met het Bont Zandoogje gaat het erg goed. Vlinders leven niet alleen van bloemen nectar. Ook andere sappen van vruchten, bessen, boomsap en honingdauw vinden ze erg lekker. Op de linker foto zit een Bont Zandoogje van een beschadigde bes te snoepen. Vlinders hebben geen tanden of kaken en kunnen dus zelf geen gaatje in een bes maken.

--------------------------------

De haren van het Bont Zandoogje hebben in het zonlicht vaak een polarisatie glans zoals op de linker foto is te zien. De mannetjes zijn erg territoriaal. Ze bezetten een stukje grond met een uitkijk post in de zon. Ze verdedigen dit plekje fel tegen rivalen. Hierdoor laat de vlinder zich gemakkelijk bekijken want hij vliegt bij verstoring nooit ver weg. Er zijn meerdere generaties per jaar en u kunt ze de hele zomer aantreffen.

Het Bruin Zandoogje is een wijd verbreide soort die leeft op kruidenrijke graslanden en bermen. De vlinders zitten meestal verscholen tussen het gras. Als de zon gaat schijnen komen ze te voorschijn. De rupsen leven van verschillende grassen.

--------------------------------

Een koppeltje Bruin Zandoogjes tijdens de paring. Het licht gekleurde exemplaar is het vrouwtje. Het mannetje is wat donkerder van kleur en de band is wat minder opvallend. Op de linker foto hangt hij er maar een beetje bij. Later op de middelste foto bleken ze te zijn verhuist naar een wat rianter onderkomen.

Het Oranje Zandoogje is een vlinder van bosranden en ruige graslanden. De vlinder op de rechter foto is het mannetje hij heeft een bruine geurstreep bovenop de voorvleugel. Bij het vrouwtje op de linker foto ontbreekt deze. De foto links en midden zijn dezelfde vlinder gefotografeerd op een mistige morgen. De dauwdruppels hangen nog aan de vlinder. De rupsen van het Oranje Zandoogje leven van verschillende zachte gras soorten. Ze overwinteren in een graspol waarin in het volgende jaar ook de verpopping plaats vind. Het Oranje Zandoogje vliegt in één generatie vanaf midden juni.

--------------------------------

Een Oranje Zandoogje zittend op de rand van een Bramenbloem. De vlinder heeft de voor en achtervleugel ver uit elkaar en buigt iets door. Bij het nemen van de foto vloog ze weg maar ik was haar een fractie van een seconde voor.

| Home | Wolbij | Vlinders | Libellen | Amfibieën | Reptielen | Gastenboek | Links |