4.9 Spraak in beeld
In deze animatie wend ik de dynamiek van het gesproken woord aan om de statische compositie uit de bundel mee in beweging te zetten oftewel te animeren. Met andere woorden, ik verbeeld het tempo alsmede de intonatie en het stemvolume zo punctueel als mogelijk in het laten groeien en krimpen van de uitdrukkingen. Zo is in de animatie duidelijk te zien dat de uitdrukking PAUKESLAG tijdelijk wordt uitgerekt en ingekrompen om de stembuiging van de zanger weer te geven. Een bijkomend effect is dat het geanimeerde woordbeeld hierdoor letterlijk lijkt te zijn aangeslagen door een onzichtbare paukenist.
In een fragment dat zich enkele seconden later afspeelt wordt de dynamiek van de zang op een geheel andere wijze in beeld gebracht. Het gaat hier om suggestieve uitwerking van de doorlopende____underscroll, die in de animatie de grote slanke letter O met een kleine ronde o verbindt. De verandering van toonhoogte en volume wordt op tamelijk minimalistische wijze aangegeven in de progressieve beweging van een eenvoudige lijn tussen twee letters. De tijd die deze actie in beslag neemt komt precies overeen met de duur van de gezongen 'O'-klank, waardoor er sprake is van synchronisatie. Dat laatste geldt ook voor de digitale bewerking van een woordenreeks als razen rennen razen rennen, waarbij het gejaagde ritme van de zang is vertaald in de vliegensvlugge verplaatsing van de uitdrukkingen. De illusie van beweging ontstaat door de positie van de woorden (of letters) op het beeldscherm te veranderen in het verloop van de tijd.
In het artikel 'Moving text in avant-garde poetry; Towards a poetics of textual motion' geeft Teemu Ikonen uitleg over het (familiale) verband tussen tekstanimatie en spraak:
Motion can always be used to give support to the illusion of "living speech" and thus supplement a lack for which writing has been accused from the days of Socrates. Motion can be thought to animate the letters, give them life, make them like living beings (…). The text moving on the screen can be seen as a living copy of a living speech, which has its source in the speaking subject, its father. According to the same logic, it can be seen as a well-off orphan who is able to live independently of the father's presence and thus, so to speak, to take the place of the father. (Ikonen, 2003, p. 5)
Van een klassieke vadermoord is in mijn animatie van het stuk uit 'Music Hall' in ieder geval geen sprake, want het gesproken woord (dat de rol van de vader vervult) en de bewegende uitdrukkingen (die het nageslacht vormen) verdragen elkaar in perfecte harmonie. Deze goede verstandhouding komt wellicht voort uit het 'besef' dat ze beide afstammen van een gemeenschappelijke bron(code), want zowel de zang als het geanimeerde woordbeeld is uiteindelijk geënt op de compositie die Van Ostaijen in de gedrukte tekst van Bezette Stad heeft geworteld. Dit behoeft enige toelichting; klik verder.
Geen Flash??? Ga naar www.macromedia.com en download de Flash Player.