AndersEen van oorsprong Italiaanse rijstsoort - wordt verbouwd in de Piedmont en Lombardije (streken in Italië) en Californië (V.S.) Witte Arborio rijst is licht klevende rijst, met grote bijna ronde korrels die tijdens het koken veel vocht opnemen, maar van binnen toch stevig blijven. Witte Arborio rijst is bij uitstek geschikt om een mooie romige risotto mee te maken. Er is ook zilvervlies Arborio (is minder kleverig, niet zo geschikt voor risotto) - (zie ook: risottorijst)
----------------------------------------------------
Basmati rijst
Wordt verbouwd aan de voet van de Himalaya - is een dure, zeer aromatische, droogkokende langkorrel rijst met veel smaak. Basmati rijst wordt veel gebruikt in de Indiase keuken. Basmati rijst is 'gewoon' wit, snelkokend wit en met zilvervlies te koop (Tip: minder prijzig - ook aromatisch is Jasmijn rijst)
----------------------------------------------------
Baldo
zie: risottorijst
----------------------------------------------------
Boton rijst
zie: Kleefrijst
----------------------------------------------------
Camolino
(Italiaanse) geglansde rijst waarvoor olie als glansmiddel gebruikt is.
----------------------------------------------------
Carnaroli
Wordt verbouwd in de Italiaanse streken Piedmont en Lombardije - is een licht klevende rijst van hetzelfde type als Arborio rijst (alleen de korrels van Carnaroli zijn iets groter) Carnaroli rijst is bij uitstek geschikt om een mooie romige risotto mee te maken (zie ook: risottorijst)
----------------------------------------------------
Chinese zwarte kleefrijst
Rondkorrelige kleefrijst met een zwart vlies - is na koken diep paars, licht zoet en heeft een mooie kleverige structuur - wordt in China voor desserts gebruikt - wordt in de Westerse wereld vaak gebruikt bij de hoofdmaaltijd - Let op: rijst en kookwater maken andere ingrediënten paars.
----------------------------------------------------
Della rice en Delta rose
zie: Texmatirijst
----------------------------------------------------
Dessertrijst
(wordt ook wel puddingrijst of paprijst genoemd) - vaak uit Italië afkomstige rondkorrelige kleefrijst, na koken zijn de korrels zacht en plakkerig. Deze rijst leent zich bij uitstek voor pap, desserts en bijvoorbeeld rijstevlaai. Zie ook: Gebroken rijst en Kleefrijst
----------------------------------------------------
Gebroken rijst
Is goedkoop, omdat het meestal een 'bijproduct' van de rijstproductie is - tijdens het oogsten, het vervoer en verwerken van rijst breekt een deel van de korrels vanzelf. Gebroken rijst kan - ongeacht de soort rijst waar de korrels van afkomstig zijn - niet droog gekookt worden, omdat een gebroken korrel heel makkelijk vocht opneemt. Gebroken rijst wordt vaak gebruikt voor pap en desserts.
----------------------------------------------------
Gele rijst
(snelkokend) - is voorgekookte (en weer gedroogde) witte rijst met gele kleurstof. Goedkope gele rijst is gekleurd met geelwortel (= kurkuma = koenjit), dure met saffraan.
----------------------------------------------------
Jasmijn rijst
(wordt ook wel parfumrijst genoemd) - komt van origine uit Thailand maar wordt tegenwoordig ook verbouwd in India en de V.S. De lange korrel heeft een een subtiel (bloemen) aroma en een zachte, volle smaak die heel goed combineert met pittige gerechten. Jasmijnrijst wordt meestal wit, maar ook met zilvervlies gegeten. Jasmijnrijst wordt soms (ten onrechte, of gemixt met andere rijst) onder de naam Pandan rijst verkocht (zie hierover ook Pandan rijst). De hoogste kwaliteit Jasmijnrijst uit Thailand wordt altijd onder de officiële naam: Thai Hom Mali Rice verkocht.
----------------------------------------------------
Rode jasmijnrijst
Is een luxe soort Thaise jasmijnrijst - met een bruin-roze vlies.
----------------------------------------------------
Kleefrijst (witte)
Wordt onder veel namen (zoals Lontong, Sushi- en Dessertrijst) op de markt gebracht, de algemene (wereldwijd) gebruikte naam is Botan rijst (botan is Japans voor knopje). In Nederland wordt ook de Indonesische naam Ketan gebruikt (Toko's). Kleefrijst - wordt zowel in zoete als hartige gerechten gebruikt - is rondkorrelig, ivoorkleurig en na koken erg plakkerig en 'vormvast'. De rijst is zelf niet zoet maar door de samenstelling smaakt kleefrijst wel 'zoetig'.
----------------------------------------------------
Longgrain rijst, (wordt ook wel Carolina rijst of Carolina Golde genoemd)
Amerikaanse witte droogkokende, langkorrelige rijst (type Patna).
----------------------------------------------------
Lontong
Is (in Indonesië) kleefrijst die in een koker-vormig gevouwen bananenblad gaar gekookt is. In Nederland (in toko' s) is Lontong - kleefrijst, die ongekookt verkocht wordt in transparante, geperforeerde zakjes (soms is er ook kant en klare, voorgekookte lontong). De rijst in de zakjes zwelt tijdens het koken (in ruim water) op en de ontstane rijstkussentjes worden (na afkoelen) in plakjes of blokjes gesneden. Lontong wordt koud, maar ook opgewarmd gegeten.
----------------------------------------------------
Meergranen rijst
Onder deze naam wordt een mengsel van zilvervliesrijst, witte rijst, gerst, tarwe en wilde rijst verkocht (in pakken van 325 gram - in grotere supermarkten).
----------------------------------------------------
Padano
zie: risottorijst
----------------------------------------------------
Paddy
Is onbewerkte rijst met het oneetbare kaf er nog omheen - wordt ook wel ruwe rijst genoemd. (Een veld waar rijst op verbouwd wordt heet ook paddy)
----------------------------------------------------
Paella rijst
Middellange licht klevende rijstsoort - na koken zijn de grote bolle korrels nog redelijk los, maar als de rijst iets afkoelt gaan de korrels enigzins aan elkaar plakken - wordt verbouwd in Spanje en ook wel Spaanse rijst genoemd. Variëteiten zijn Granza en Valencia rijst. (risotto rijst is een vergelijkbare soort en kan in recepten deze rijst vervangen)
----------------------------------------------------
Pandan rijst
Is gewone witte rijst die gekookt is met de heldergroene, aromatische bladeren van de Pandan en qua smaak erg op jasmijnrijst lijkt (de Nederlandse naam voor de Pandan is schroefpalm, de bladeren worden vers veel gebruikt in de Zuid - Oost Aziatische keuken). Er wordt ook jasmijn rijst onder de naam Pandan rijst verkocht (om diverse redenen, zoals bijvoorbeeld - de jasmijnrijst komt niet uit Thailand, is soms gemengd met andere rijst of soms betreft het rijst van een minder hoge kwaliteit).
----------------------------------------------------
Paprijst
zie: Dessertrijst
----------------------------------------------------
Parboiled (=voorgekookt)
Een uitvinding van Uncle Ben's - een vooral in Amerika toegepaste methode waarbij rijst zo geweekt en gestoomd wordt, dat de vitaminen en mineralen van het zilvervlies voor het slijpen overgaan in de rijstkorrel. Na deze bewerking is de rijst ietwat gelig van kleur.
----------------------------------------------------
Patna
Is een stad in India, de naam Patna rijst wordt wereldwijd gebruikt als standaard voor het meest gegeten type goed droogkokende, neutraal smakende, langkorrelige rijst - kortweg - 'gewone' (witte) rijst. Bijvoorbeeld 'Surinaamse patna' is dan ook (witte) droogkokende rijst uit Suriname. (Opmerking: Helaas wordt de naam Patna af en toe ook gebruikt voor Basmati rijst - is niet correct, wel begrijpelijk - beide soorten worden veel gebruikt in de Indiase keuken)
----------------------------------------------------
Popcorn rijst
zie: Texmati rijst
----------------------------------------------------
Puddingrijst
zie: Dessertrijst
----------------------------------------------------
Risotto rijst
Een verzamelnaam voor rijst die gebruikt kan worden voor risotto - alle soorten zijn licht klevend, met grote bijna ronde korrels die tijdens het koken veel vocht opnemen, maar van binnen toch stevig blijven. Arborio rijst is de bekendste soort, maar Carnaroli, Roma, Baldo en Padano zijn ook goede soorten voor risotto. De hoogste kwaliteit is superfino daarna volgen (in volgorde steeds lager in kwaliteit) fino, semi-fino, commune en snelkokende risotto rijst.
----------------------------------------------------
Rode rijst (snelkokend)
Witte snelkookrijst met tomaat als kleurstof.
----------------------------------------------------
Rode 'Himalaya' rijst
Wordt al eeuwen in Centraal Azië verbouwd - een langkorrelige, licht aromatische rijst met een bruinrood vlies. De rijst met het meeste aroma komt van de velden aan de voet van de Himalaya. Dezelfde rijst wordt tegenwoordig ook in de Franse Camargue (biologisch) verbouwd en verkocht als 'Riz rouge de Camargue'- merk Griotto (=de teler).
----------------------------------------------------
Roma
zie: risottorijst
----------------------------------------------------
Snelkookrijst
Is voorgekookte (en weer gedroogde) rijst - met een korte kooktijd - wordt gemaakt van diverse soorten rijst - is er zowel wit als zilvervlies - en is al dan niet gemixt met kruiden en / of (vaak natuurlijke) kleurstoffen in veel varianten te koop.
----------------------------------------------------
Siam rijst
Thaise (witte) droogkokende, langkorrelige rijst van het type - Patna (voor 1939 en van 1945 tot 1948 was Siam de officiële naam van Thailand).
----------------------------------------------------
Spaanse rijst
zie: Paella rijst
----------------------------------------------------
Surinaamse rijst (witte)
Droogkokende, langkorrelige rijst ( type - Patna).
----------------------------------------------------
Sushi rijst
zie: Kleefrijst
----------------------------------------------------
Thaise zwarte (of paarse) kleefrijst
Wordt in Thailand veel voor desserts gebruikt - wordt diep paars (bijna zwart) na koken - is vergelijkbaar met Chinese zwarte kleefrijst en geeft ook paars af (aan andere ingrediënten).
----------------------------------------------------
Texmati rijst
Een licht aromatische, langkorrelige rijst - is één van de vele Amerikaanse kruisingen van gewone witte (longgrain) rijst met de zeer aromatische Basmati rijst (de smaak ligt dan ook ergens in het midden, de geur lijkt op popcorn). Vergelijkbare rijst met een andere naam is: Della rice, Popcorn rice, Delta Rose en Cajun Country Popcorn Rice. Van sommige soorten splijten de korrels in de lengte open als de rijst gaar is.
----------------------------------------------------
Wehani rijst
Een langkorrelige Amerikaanse rijstsoort, ontwikkeld door de beroemde Lundberg Family Farms in Californië - heeft een roestkleurig vlies, splijt in de lengte open na koken en heeft een geur die aan popcorn doet denken. Wordt als aromatische rijst beschouwd (de soort is verwant aan Basmati rijst).
----------------------------------------------------
Wilde rijst (Zizania palustris L)
Komt uit de moerassen van Noord Amerika en Canada, het is geen echte rijst, het zijn de zaden van een grassoort die door de inheemse Indianen al lang geleden als voedsel werd gebruikt (en Manomio worden genoemd). Wilde rijst is duur en heeft een lange kooktijd (circa 1 uur) - daarom wordt wilde rijst vaak gemengd met andere rijstsoorten ( in snelkokende vorm) verkocht. Wilde rijst wordt ook wel Indiaanse rijst, Tuscarora en Zizanie genoemd.
----------------------------------------------------
Wild Pecan rijst
Deze aromatische rijst uit Louisiana (Amerika) is een kruising tussen basmati- en longrainrijst - smaakt nootachtig en heeft een rijk aroma (komt in de buurt van Basmati rijst). De rijst heeft, al doet de naam het wel vermoeden, niets van doen met wilde rijst of pecan noten.
----------------------------------------------------
Witte rijst
Is rijst zonder (zilvervlies) - kan van elke rijstsoort zijn, maar met 'witte rijst' wordt meestal droogkokende, neutraal smakende, langkorrelige rijst van het type Patna bedoeld ('witte rijst' is er ook snel kokend en parboiled).
----------------------------------------------------
Zilvervliesrijst
Is rijst met het vlies nog om de korrel (= 'volkoren', dus gezonder dan witte rijst). Zilvervliesrijst kan langkorrelig, middellang of rondkorrelig zijn. Als er geen 'soort' op de verpakking vermeld wordt betreft het meestal droogkokende (al dan niet snelkokende) langkorrel rijst. De rijst heeft een lichte nootachtige smaak en is stugger van beet dan witte rijst. De kooktijd van zilvervliesrijst is aanzienlijk langer dan van witte rijst.