Autisme als Hype
‘Autisme als Hype’ heeft de analyse van de toename van de diagnose 'Stoornis van Asperger' als onderwerp. Het fundamentele verschil tussen hoogbegaafdheid en autisme wordt onderzocht en verhelderd. Tevens wordt de huidige grote toename van het aantal diagnoses geplaatst in een cultureel/maatschappelijk en wetenschappelijk kader.
Asperger opnieuw gelezen
De verwarring van hoogbegaafdheid met autisme
In dit artikel worden de observaties, behandelingen, opvattingen en inzichten van Asperger kritisch onderzocht en tegen het licht gehouden van de huidige (ortho-)pedagogische, (ortho-)didactische en klinische opvattingen, waarbij het verschil tussen het sociaal-culturele klimaat en daarmee opvoedingkundige klimaat van de jaren dertig en veertig van de vorige eeuw in ogenschouw wordt genomen. Asperger gebruikt in zijn artikel voor de door hem geobserveerde cliënten de term ‘Autistischen Psychopathen’. Hij gebruikt die term voor zowel zijn hoogintelligente cliënten als voor zijn ontwikkelingsgestoorde cliënten. Deze verwarrende terminologie en de daarmee verbonden tegenstrijdigheden zijn van invloed geweest op de verdere ontwikkeling van het label autisme.
Wing introduceert in 1981 het begrip ‘Asperger Syndrome’, waarbij zij zich baseert op het verwarrende artikel van Asperger. Hiermee is de basis gelegd van de opname van (hoog-) intelligente mensen binnen het autistisch spectrum. Gilberg&Gilberg stellen n.a.v. van het artikel van Wing in 1989 diagnostische criteria op die in een afgezwakte vorm, onder de benaming ‘Stoornis van Asperger’ uiteindelijk in 1994 terecht komen in de DSM-IV.
Het artikel van Asperger is van grote invloed op deskundigen die over autisme schreven en schrijven en in het verlengde daarvan op hulpverleners, opvoeders en het brede publiek. De huidige toename van de diagnose Stoornis van Asperger en daarmee van het aantal mensen met een diagnose in het Autistisch Spectrum is hierop voor een niet onbelangrijk deel terug te voeren.
Tijdschrift voor Orthopedagogiek, 47 (2008) 273-284
| • | Te bestellen via: Uitgeverij Instondo bv
Binnen Kalkhaven 263 3311 JC Dordrecht Email: info@instondo.nl |
| • | In te zien in bibliotheken van hogescholen en universiteiten |
Moderne misvattingen over Autisme Spectrum Stoornissen
Tussen 1990 tot 2010 is er sprake van een onstuimige groei van het aantal ASS-cliënten. 1 op de 100 mensen heeft momenteel een diagnose in het autistisch spectrum tegenover 4,5 op de 10.000 in 1990.
Dit artikel heeft als onderwerp de kritische beschouwing van een aantal gangbare opvattingen, die als verklaring dienen voor de hoge aantallen nieuwe ASS-cliënten. In samenhang hiermee komen betekenisverschuivingen in de definitie van autisme en in de symptomatologie aan de orde. De invloed van het artikel van Hans Asperger uit 1943 zal cruciaal blijken te zijn.
De casussen in het artikel hebben als doel de theoretische analyse te vertalen naar de praktijk. In samenhang met een andere visie op de oorzaak van de problematiek van de cliënt worden behandelvoorstellen gedaan. De behandelvormen bieden perspectief op herstel waar, binnen het oorzakelijk kader van de diagnose ASS, volledig herstel onmogelijk is.
Tijdschrift voor Orthopedagogiek, 50 (2011) 191-206
| • | Te bestellen via: Uitgeverij Instondo bv
Binnen Kalkhaven 263 3311 JC Dordrecht Email: info@instondo.nl |
| • | In te zien in bibliotheken van hogescholen en universiteiten |
Boekbespreking: ‘Dramaqueen of gewoon autisme? Mijn leven voor en na de diagnose’
Boekbespreking: ‘Dramaqueen of gewoon autisme? Mijn leven voor en na de diagnose’, auteur Marije van Dongen
Uitgeverij Garant, Antwerpen- Apeldoorn 2011, ISBN 978-90-441-2764-5.
De autobiografie ‘Dramaqueen of gewoon autisme’ is een product van Fontys Hogescholen en opgenomen in de reeks Ervaringsdeskundigen & Professionals. Drie docenten van deze opleiding verzorgen respectievelijk het voorwoord, het nawoord en de omslagtekst. De schrijfster volgde op deze hogeschool de post hbo-opleiding Autisme. De opleiding beveelt het lezen van autobiografieën van mensen met een diagnose autisme aan.
Samenvattende conclusie: Autisme is een medisch/psychiatrische classificatie. Een dergelijke classificatie vormt een samenhangend kennistheoretisch geheel. De groep die valt onder het nieuwe label Stoornis van Asperger, heeft capaciteiten die in tegenspraak zijn met de grondslagen van het concept Autisme. Het vinden van bewijs voor een gebrekkige ToM van deze groep is tevergeefs gebleken. Wel zijn de onbewezen hypothetische verklaringen van Frith een eigen leven gaan leiden en deze autobiografie is op dit theoretische drijfzand gebouwd. De autobiografie ontbeert een expliciet theoretisch kader en het impliciete kader is niet consistent. Het voldoet dus niet aan eisen voor studiemateriaal op Hbo-niveau en is tevens ongeschikt voor de andere genoemde doeleinden.
Tijdschrift voor Orthopedagogiek, 51 (2012) 105-108
| • | Te bestellen via: Uitgeverij Instondo bv
Binnen Kalkhaven 263 3311 JC Dordrecht Email: info@instondo.nl |
| • | In te zien in bibliotheken van hogescholen en universiteiten |
Ontmanteling van de diagnostische categorie Autisme
van Kanner en Asperger naar Wing en Frith - Verwatering en Devaluatie
Het label Stoornis van Asperger is van grote invloed op de autistische cliëntpopulatie, zowel in omvang als in samenstelling. Het nieuwe in 1994 aan de DSM toegevoegde label, is geënt op de overkoepelende classificatie Autisme. Het heeft in vergelijking met deze classificatie een verwaterde criteriaset en een aangepaste symptomatologie. De gedefinieerde grondslag is evenwel hetzelfde: een pervasieve zintuiglijke informatieverwerkingsstoornis die gekenmerkt wordt door een Triade van probleemkenmerken.
Dit artikel brengt in beeld hoe onder invloed van Asperger de autismedeskundigen Wing en Frith, ondanks de door hen ervaren contradicties, de voorkomende problemen en gedragskenmerken van hoogintelligente cliënten hebben opgevat als autistische problematiek. Essentieel is het contradictoire, uitstekende verbeeldend vermogen van hoogintelligente cliënten. Het triadeaspect ‘Gebrekkige Verbeelding’ ligt aan de basis van het triadeaspect ‘Gebrekkige Theory of Mind’ (ToM). In het vervolg van dit artikel wordt in kaart gebracht dat ook triadeaspect ToM geen opgeld doet voor hoogintelligente cliënten. Daarmee vervalt de basis voor de aanname dat hoogintelligente cliënten een autistische stoornis kunnen hebben. Aan de orde komt vervolgens hoe het tot 1980 ontwikkelde kennistheoretisch concept Autisme wordt aangetast door het niet erkennen van bovenstaande conclusie. De aantasting is van dien aard dat we kunnen spreken van de ontmanteling van de diagnostische categorie Autisme door devaluatie van de definitie tot: ‘tekortkomingen in de communicatie’.
Tijdschrift voor Orthopedagogiek 52 (2013) 411-425
| • | Te bestellen via: Uitgeverij Instondo bv
Binnen Kalkhaven 263 3311 JC Dordrecht Email: info@instondo.nl |
| • | In te zien in bibliotheken van hogescholen en universiteiten |
| • | Binnenkort komt dit artikel beschikbaar op deze site |
Zie ook: www.100jaarorthopedagogiek.nl
De laatste visie van Asperger - Erkenning voor Hoogbegaafden
In 1977 houdt Asperger een lezing in Fribourg. In deze lezing gebruikt Asperger niet langer het begrip ‘Autistischen Psychopathen’ om zijn cliënten te classificeren, maar spreekt hij in navolging van Engelstalige autismedeskundigen van ‘Asperger Syndrome’.
In 1980 overlijdt Asperger, vlak voor de uitgave van ‘Psychotherapie und Heilpädagogik bei Kindern’. Hij laat voor deze uitgave een hoofdstuk over hoogbegaafdheid achter met daarin een gedeeltelijk nieuwe visie op de door hem eerder als ‘Autistische Psychopathen’ getypeerde hoogintelligente cliënten én een hoofdstuk over autisme. Dit betekent een grote verandering: Asperger gebruikt voor het eerst het begrip ‘hoogbegaafd’. Echter zijn medesamensteller Wurst heeft gemeend een extra hoofdstuk toe te moeten voegen genaamd: ‘Kindlicher Autismus, Asperger type’. Hiermee doorkruist hij de herziene visie van Asperger. De groep rond Wing gaat intussen verder met het ontwikkelen van het label Asperger Syndrome, ondanks ervaren contradicties en ondanks het feit dat Asperger in zijn lezing in 1977 heeft aangegeven dat hij het inzetten van voor autistische cliënten geschikte gedragstherapieën voor zijn hoogintelligente cliënten, niet adequaat acht.
De gevolgen zijn na 35 jaar nog steeds terug te vinden in onderwijs voor en hulpverlening aan een gedeelte van de groep hoogbegaafden. Ondanks alle ontwikkelingen in het signaleren en begeleiden van hoogbegaafden en alle kritiek op het nieuwe label blijft het stellen van de diagnose autisme bij hoogbegaafde kinderen doorgaan. Ook zijn er hoogbegaafdheidsdeskundigen die meewerken aan o.a. voorlichting over verwijzing, diagnostiek en behandeling van hoogbegaafdheid in combinatie met autisme. Zo staan ouders en leerlingen nogal eens in de kou in hun zoektocht naar een passende school en behandeling.
Tijdschrift voor Orthopedagogiek 50 (2016) 430-440
| • | Te bestellen via: Uitgeverij Instondo bv
Binnen Kalkhaven 263 3311 JC Dordrecht Email: info@instondo.nl |
| • | In te zien in bibliotheken van hogescholen en universiteiten |
Zie ook: www.100jaarorthopedagogiek.nl
Diagnose autisme is verwaterd
Oorspronkelijke titel: De herijking van de classificatie autisme
Medisch Contact 02 (2017)18-21
Donald Triplet, patiënt van Kanner
Het artikel: “Nu kopzorgen straks koppositie”, in de NRC van 27 januari 2017, over autisme opent met het verhaal over Donald Triplett. Gezegd wordt dat deze eerste patiënt van Kanner, afstudeerde aan de universiteit, maar dit klopt níet. Donald kreeg in begin jaren vijftig een Bachelor Degree Frans na een tweejarige opleiding aan het College. Aan een College kan iemand twee jaar studeren waarna deze kan worden toegelaten tot een Universiteit. Na een tweejarige opleiding op een College ontvangt men tegenwoordig een Associate Degree, vergelijkbaar met MBO-niveau 4. Donald zal dus ongeveer op dit niveau zijn afgestudeerd. Zie verder: https://education.kilroyworld.nl/studierichtingen/college
Belangrijk is verder dat er volgens de broer van Donald, op het College rekening werd gehouden met de handicap van Donald, net als op Highschool (niveau vanaf Mavo 4). Bijkomend is dat het onderwijs in die tijd sterk gericht was op memoriseren, wat goed aansloot bij het fenomenale geheugen van Donald. Naderhand werkte Donald niet zomaar bij een bank, zoals vermeld in het artikel, maar bij de bank van de familie, waar hij dus beschermd was. Deze baan bij de bank van de familie kan beroep hebben gedaan op zijn rekenvaardigheden. Autisme vormt daarvoor geen beletsel.
Waarom is dit van belang? Donald heeft een uitstekend geheugen, maar zal op grond van zijn autisme problemen hebben met verbeelding. Verbeelding vormt de grondslag voor o.a. inleving in andere mensen en culturen. Literatuur studeren en het doen van wetenschappelijk onderzoek, de vereisten voor een universitaire opleiding, worden daarmee onmogelijk.
De beschreven onderzoeken in het artikel van o.a. Geurts richten zich op mensen met een diagnose autisme met een normale tot hoge intelligentie. Mensen met een normale tot hoge intelligentie die in staat zijn hoger en wetenschappelijke onderwijs te volgen, kunnen vanaf 1994 een diagnose autisme krijgen. De classificatiecriteria zijn vanaf de DSM IV steeds meer aangepast aan deze groep, ondanks kritiek van psychiaters als Allen Frances. Eventuele ongerijmdheden worden weggemasseerd, zoals ook in het artikel gebeurt: “Het is mogelijk … dat zij dankzij hun uitzonderlijke cognitieve vaardigheden, hun sociale en communicatieve problemen konden compenseren.” Onderzoek baseren op deze groep leidt tot hypothesen en speculaties die, in het licht van wetenschappelijke betrouwbaarheid, weinig waarde hebben.
Hoe de classificatie autisme zijn essentie verloor - gevolgen voor mens en maatschappij
De classificatiegeschiedenis van autisme laat zien dat er voortdurend verschuivingen en veranderingen in de definitie en symptomatologie zijn geweest met consequenties voor de diagnostiek en behandeling, maar ook voor de als autist gediagnosticeerde cliënt. De theorie van de wetenschapsfilosoof Hacking (2006) is een goed uitgangspunt om deze verschuivingen en veranderingen in kaart te brengen. Hacking noemt classificaties ‘Moving Targets’ en spreekt van ‘Making up People’ waar hij doelt op de invloed van de veranderingen van een classificatie op cliënten. Hij onderscheidt tien ‘engines’ waarmee hij de structuur van een classificatie blootlegt en de mechanismes achter de veranderingen in kaart brengt. Hacking paste zijn model toe op de classificatie Autisme. Deze toepassing wordt in dit betoog van kritische kanttekeningen voorzien. De filosoof gaat ervan uit dat de grote veranderingen in de classificatie vanaf 1994 en de toename van de prevalentie die daar mede het gevolg van is, wetenschappelijk juist zijn. Hij onderkent daardoor niet de essentiële veranderingen in de definitie van autisme, de daarop gebaseerde verwarrende en tegenstrijdige symptomatologie, en de negatieve invloed ervan op de identiteit van de cliënten, hun psychische gezondheid en hun sociale - en maatschappelijke posities.
Wetenschappelijk Tijdschrift voor Autisme 16 (2017) 32-48
| • | Te bestellen via: Uitgeverij SWP
Spaklerweg 79-81 1114 AE Duivendrecht-Amsterdam Email: Contact@mailswp.com |
| • | In te zien in bibliotheken van hogescholen en universiteiten |
Anders diagnosticeren en behandelen in de GGZ