TOEKOMST - VERWACHTINGEN.

Al enige tijd vraag ik me af: "Heb ik geen energie meer om te schrijven? Hoe zit dat nou?" Maar zelfs bij het lezen van het nieuwe THEMA : 'Wat verwachten we van de toekomst?' kon ik de moed niet opbrengen, hier wat over te bedenken.
Waarschijnlijk zal ik, net als iedereen, 'Geluk en Vrede' verwachten, hoewel... erop hopen in ieder geval!
Maar, wat ik heel egoistisch, voor mezelf hoop en verwacht, zal ik hieronder proberen uit te leggen, maar dat is een zeer persoonlijk verwachtingspatroon.
Ongeveer een jaar na het overlijden van mijn man was ik weer gaan schrijven, ook voor onze gespreksgroep. Naar in het begin van deze eeuw zat ik inmiddels in een neer-waartse spiraal en ik kwam, als chronisch pijn-patient, voor wie ik zelf zo vaak had geschreven, 'vast' te zitten. Ik had vaak maag- en buikklachten en kreeg evenwichtsstoornis, die overigens niets met elkaar te maken hadden, volgens mij. Wel viel ik meerdere malen, maar de gevolgen bleven beperkt tot enkele pijnlijke kneuzingen.
Een jaar later echter, bij een poging tot sneeuw-vrij maken van de stoep voor mijn woning, viel ik en brak een heup.
"Hoe verzin je het? Dat is toch vragen om moeilijkheden? Wie doet nou zoiets?" werd me verweten.
Nou! Ik dus!! Ik had voorbijgangers moeizaam zien lopen en strooide zout, voor er iemand zou vallen, want het was gevaar-lijk glad ( ook voor mij! Besefte ik even later).
Waar ik me erg over verwonderd heb, was de snelheid waarmee allerlei hulp in gang werd gezet, terwijl ik toch maar alleen ben en hulpeloos temidden van sneeuw en ijs op het trottoir lag.
Dank zij mijn buren lag ik binnen de kortste keren in het ziekenhuis, met de zekerheid dat ik de volgende morgen (op Zondag nogal!) geopereerd zou worden en een nieuwe heup zou krijgen. M'n zoons en schoondochter (die toch heus niet naast de deur wonen), kwamen met een verschrikt gezicht op bezoek en bleven dat de eerstvolgende 5 maanden bij toerbeurt doen, evenals de kleinkinderen, vele vrienden en buren.

Dat alles zo lang zou duren, lag niet alleen aan die heup- fractuur, want binnen tien dagen was ik al aan revalidatie toe. Maar zover is het echter nooit gekomen...

M'n buikklachten kwamen weer opzetten en die resulteerden in zo'n ontzettende, vlijmende pijn dat de chirurg zich genood-zaakt zag, na consult met meerdere collega's, tot eem spoed-operateie over te gaan.
Ik heb dit alles van 'horen zeggen', want de eerste week lag ik op de I.C. en ook daarna drong nog niet veel tot me door.
Ik had een geperforeerde darm, waarvan een stuk noodzake-
lijkerwijs verwijderd moest worden. Ik kreeg een colostoma,
oftewel een stoma van de dikke darm.
Voor wie dit niets zegt: M'n ontlasting verlaat m'n lichaam niet meer langs de natuurlijke weg, maar via een opening in
m'n buik, door de chirurg daarvoor speciaal gemaakt. Deze wordt afgedekt met een zgn 'huidplak', waaraan ik een zakje
kan bevestigen dat een paar maal per dag verschoond moet worden.
Ik ben nu bijna drie maanden thuis en af en toe denk ik: 't Went al!! Ik loop met een rollator, want m'n andere klachten, de evenwichtsstoornis b.v. heb ik ook nog. 't Is wat lastig als het regent, want ik heb dan voor een paraplu een hand te kort, maar dat heeft met die stoma niets te maken, want die rollator had ik al veel langer.
Behalve de handigheid om met die stoma-plak en -zakjes om te gaan (en ik geef het je te doen met reuma -handen) is het van
belang te weten, wanneer je ze verwisselen moet, want die stoma leidt een eigen leven en trekt zich van mijn planning
niets aan. Ik heb dus altijd, waar ik ook heen ga, stoma-materialen bij me. Maar dan moet er ook de mogelijkheid zijn,
ze te gebruiken. Ik zie me dat b.v. niet in de supermarkt doen. Ik weet een paar toiletten op m'n boodschappen-route te vinden en in het koffiehuis op de markt kennen ze me inmiddels al, ze zien me aankomen en schenken de cappucino alvast in.
Ik hoef trouwens, gelukkig, lang niet altijd een nieuw zakje te nemen, maar ben wel steeds aan een rustpauze van een half uurtje toe.
Mijn actieradius is niet groot, maar is in deze paar maanden, waarvan ik de eerste twee weken de deur niet uit durfde behoorlijk uitgedijd, waar ik best trots op ben.
Naar de Robeco Concerten, waarvan, toen mijn man nog leefde, we elke zomer een paar bezochten, durf ik niet.
'k Heb geprobeerd m'n stoma netjes op te voeden, maar de enige keer dat ik, bij mij in de buurt naar een lezing ging, gaf m'n stoma, toen de spreker even stil was, luid en duidelijk "prrrrrrr" acte de presence.
"Wat is dat?" grinnikte iemand van de aanwezigen.
Ik had me op deze problematiek nog niet geprepareerd, maar zag kans, met een kleur als een boei, te zeggen:"Sorry. dat is m'n
stoma!" En zo iets in het Concertgebouw: "Nee dat risico durf ik niet aan!"
Over enkele weken heb ik een consult met m'n chirurg en zullen we de mogelijkheid van een herstel-operatie bespreken en voor
de zoveelste keer zet ik de 'voors' en 'tegens' tegenover elkaar, maar kom er niet uit. Ook dit zal wel weer een flinke ingreep worden en ik had al zo veel narcose gehad met alle naweeen van dien. 't Is niet zeker dat herstel mogelijk is, maar, stel dat ik mocht kiezen... 'k zou het niet weten. Dat is natuurlijk ook onzin, hij doet het alleen maar, als hij het zelf aandurft, en laat dat niet van mij afhangen.
Maar m'n stoma is lastig, m'n dieet, waarvan ik nooit zeker ben, of hij er met een verstopping of met diarrhee op zal reageren, hangt me mijlen de keel uit!
Maar ik leef tenminste nog! Ik kan wandelen, schrijven, heb een fijne band met m'n kinderen, kleinkinderen en veel vrien-den!
Mag ik meer verwachten? Ja. een kundig chirurg! Maar die heb ik immers ook!!

December 2002.
Clazien Faddegon.